محمد شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستار، همزمان با روز جهانی پرستار با بیان اینکه تعدادی از پرستاران به دلیل آزادی‌های اجتماعی و برخی پزشکان به دلیل مسائل سیاسی مهاجرت می‌کنند گفت که اغلب پرستاران با انگیزه معیشتی از ایران می‌روند و در شرایط فعلی مهاجرت آنها اجتناب‌ناپذیر است.
روز یکشنبه ۲۳ اردیبهشت برابر با ۱۲ می، روز جهانی پرستار است.
همزمان با روز پرستار، روزنامه اعتماد در گزارشی به مهاجرت ساله بیش از سه هزار پرستار، اعتراضات گسترده به اجرای ناقص قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، استعفای جمعی پرستاران چند بیمارستان در اعتراض به مشکلات شغلی و خودکشی برخی پرستاران در اعتراض به بیکاری و پایان قرارداد کار اشاره کرده است.
دبیرکل خانه پرستار در گفت‌وگو با اعتماد از کمبود نیروی پرستاری در کشور به عنوان مهم‌ترین معضل امروز نظام سلامت نام برده و گفته به دلیل کمبود پرستار، بیماران می‌میرند و این یک تهدید جدی محسوب می‌شود.
او با اشاره به کمبود پرستار در ایران و خسته و بی‌انگیزه شدن آنها هم گفته طی یک ماه گذشته ۳ نفر از پرستاران در خواب فوت کردند و دلیل فوت‌شان سندروم کاروشی و مرگ بر اثر کار زیاد بود.
شریفیمقدم در آذرماه ۱۴۰۲ با اشاره به اینکه کمبود نیرو و حقوق ناکافی باعث تشدید فشار بر پرستاران، خشونت علیه آنها و کاهش کیفیت خدمات شده، گفته بود «سالانه بیش از سه هزار پرستار از کشور مهاجرت می‌کنند و مسوولان به جای حل مشکلات، بارها پرستاران را به دلیل تجمعات صنفی‌شان احضار کرده‌اند.»
او به اعتماد گفته بار اولی که آمار داده و اعلام کرده که حدود سه هزار نفر از همکارانش در سال ۱۴۰۱ از ایران رفته‌اند، احضار شده است.
شریفیمقدم در گفت‌وگو با ایرنا گفته بود در حال حاضر پرستاران شاغل در کشور حدود ۲۱۰ هزار نفرند که شامل پرستاران، کارشناسان اتاق عمل، هوش‌بری، فوریت‌های پزشکی و بهیاران هستند.
فاصله ایران با استاندارد جهانی در زمینه تعداد پرستار
شریفیمقدم با بیان اینکه امروز استاندارد اروپا، ۱۰ پرستار به ازای هزار نفر جمعیت است و استاندارد سازمان بهداشت جهانی هم حداقل سه پرستار و به‌طور میانگین پنج الی شش پرستار به ازای هزار نفر جمعیت است، گفته طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، در سال ۲۰۱۸ در ایران ۱.۶ پرستار به ازای هزار نفر جمعیت فعال بوده و در واقع، تعداد پرستاران ما، معادل نصف حداقلی است که سازمان بهداشت جهانی تعیین کرده است.
به گفته دبیرکل خانه پرستار، وزارت بهداشت در آمار جدیدتری که اعلام کرده تعداد پرستار را به دو نفر به ازای هزار نفر جمعیت افزایش داده است.
او با تاکید بر اینکه پرستار یک تعریف مشخص دارد و پرستار حرفه‌ای باید مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر داشته باشد، گفته به نظر می‌رسد وزارت بهداشت با تجمیع گروه‌های وابسته به جمعیت پرستاران مثل بهیار و کمک بهیار، تعداد پرستار را افزایش داده است.
شریفیمقدم با ارایه مقایسه آمارهای تعداد پرستاران در بیمارستان‌های مختلف کشور گفته این اعداد نشان می‌دهد که با کمبود پرستار مواجهیم.
او تاکید کرده که طی ۱۰ سال اخیر بارها درباره عواقب کمبود پرستار هشدار دادیم اما دولت‌ها به این هشدارها توجهی نکردند و امروز هم با وضع مشابه مواجه هستیم.
بحران کمبود پرستار در ایران به ویژه از زمان شیوع ویروس کرونا وخیم‌تر شد و پرستاران بارها در اعتراض به وضعیت شغلی خود در شهرهای مختلف تجمع اعتراضی برگزار کردند.
اواخر مرداد ماه ۱۴۰۲ عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران از کمبود حدود ۱۰۰ هزار پرستار جدید خبر داد.
دستمزد پایین و ساعت کار بالا
دبیرکل خانه پرستار با بیان اینکه تنها پرستارانی که در استخدام دولت هستند، دریافتی مطابق مصوبه شورای حقوق و دستمزد دارند، گفته حدود ۴۰ درصد پرستاران کشور شرکتی هستند و در بین آنها پرستارانی هستند که با قرارداد موقت ۸۹ روزه، شش ماهه یا به صورت خرید خدمات کار می‌کنند.
به گفته شریفیمقدم، در ایران، حقوق پرستاران رسمی و استخدام شده ۱۶ میلیون تومان و حقوق پرستار شرکتی و پیمانی حدود ۱۲ میلیون تومان است که با دلار ۶۰ هزار تومانی، حقوق ۱۲ میلیون تومانی معادل ۲۰۰ دلار است و حتی پرستارانی که سه شیفت در روز کار می‌کنند، حقوق پایان ماهشان معادل ۹۰۰ دلار است.
او میزان دستمزد پرستاران در ایران را با پرستاران در دیگر کشورها مقایسه کرد و گفت: «یک پرستار در دانمارک بابت یک شیفت ۳۵۰۰ یورو و در امریکا حداقل چهار هزار دلار حقوق می‌گیرد و حتی پرستار ایرانی مهاجر به آلمان، در همان ابتدای ورود و بدون اینکه زبان آلمانی بلد باشد، بابت یک شیفت دو هزار یورو حقوق می‌گیرد و این حقوق در ماه‌های بعد تا دو هزار یا ۳۵۰۰ یورو می‌رسد.»
او با برشمردن مشکلات پرستاران گفته با وجود چنین شرایطی، هرگونه اعتراض پرستار شرکتی و پیمانی به وضعیت شغلی، مساوی با اخراج است.
شریفیمقدم که خود از سال ۱۳۶۳ پرستار شد، مرداد ماه ۱۴۰۲ گفته بود بیمارستان‌ها به دلیل کمبود پرستار، پرستاران را مجبور به اضافه‌کاری با حقوق ناچیز می‌کنند که در مجموعه‌های دولتی برابر با ساعتی ۱۶ تا ۲۰ هزار تومان است.
این پرستار تاکید کرده بود که خودداری وزارت بهداشت از جذب نیروی رسمی در سال‌های اخیر و امتناع تحصیل‌کردگانِ پرستاری از کار با قرارداد شرکتی به دلیل حقوق پایین‌شان، باعث شده بیمارستان‌ها به سوءاستفاده از نیروهای موجود خود بپردازند.
پرستاران مهاجرت کرده به کشور برنمی‌گردند
شریفیمقدم معتقد است پرستارانی که از ایران می‌روند، انگیزه‌های مختلفی دارند اما مهم‌ترین انگیزه، مسائل مالی بوده و آنهایی که با انگیزه مالی از ایران می‌روند، دیگر به ایران برنمی‌گردند.
او با بیان اینکه پرستاران ما بسیار کم توقع و مظلومند، گفته بسیاری از پرستاران ما در دوره مراقبت از بیماران، به دلیل مواجهه شغلی به سل و ایدز مبتلا شدند و تعداد پرستاران جان باخته از ایران به دلیل کرونا، در فهرست اولین‌های جهان است.
دبیرکل خانه پرستار گفته پرستاران ما، علاوه بر مهاجرت، ترک کار می‌کنند و تغییر شغل می‌دهند و خانه‌نشین می‌شوند و پرستاران مرد ترجیح می‌دهند در تاکسی اینترنتی کار کنند و پرستاران زن ترجیح می‌دهند در شرکت‌های بیمه و آرایشگاه کار کنند.
به گفته این پرستار، علت مهاجرت پرستاران از ایران، دافعه در کشور مبدا و جذابیت در کشور مقصد است و تعدادی از پرستاران به دلیل آزادی‌های اجتماعی مهاجرت می‌کنند اما اغلب‌شان با انگیزه معیشتی از کشور می‌روند.
او تاکید کرده که بعضی پزشکان هم به دلیل مسایل سیاسی از ایران مهاجرت می‌کنند.
شریفیمقدم با بیان اینکه پرستاران اگر با درآمد یک شیفت، حداقل زندگی شان تامین می‌شد، قطعا از ایران مهاجرت نمی‌کردند، گفته مهاجرت پرستاران با شرایط فعلی اجتناب‌ناپذیر است و من هم اگر شرایط پرستاران را داشتم، از ایران می‌رفتم.