در پی هجوم روسیه به اوکراین، نگرانیها از حمله احتمالی چین به تایوان هم بالا گرفته است. با این حال، بسیاری تحلیلگران بر این باورند تجربه روسیه در اوکراین تاکنون نشان میدهد که قدرت نظامی برتر به تنهایی برای تضمین یک پیروزی سریع با حداقل تلفات کافی نیست.
در تایوان دسته ۴۰۰ نفرهای از مردان که در حالت عادی مهندس و وکیل و کارگرند، بخشی از سربازان ذخیره ارتش تایوان را تشکیل میدهند. آنها در برنامه تمرینی ۱۴روزهای شرکت میکنند که دولت تایوان چندین هفته پیش برای افزایش آمادگی نظامی این جزیره در نبردی احتمالی با چین آغاز کرد.
تحلیلگران میگویند این برنامه آموزشی در کنار دیگر اقدامات، نشان میدهد تایوان خطر حمله احتمالی چین را بسیار جدی گرفته و این نگرانی اخیرا و با مقایسه هجوم بیرحمانه روسیه به اوکراین با خطر احتمالی حمله چین به تایوان بیشتر هم شده است.
دولت چین بارها گفته میخواهد جزیره خودمختار تایوان با جمعیت ۲۴ میلیون نفری را حتی در صورت نیاز به اعمال زور جزئی از خاک چین کند؛ گرچه چین هرگز بر تایوان حاکم نبوده است.
پکن سال ۲۰۲۱ فشار نظامی بر تایپه را با فرستادن شمار بیسابقهای هواپیمای جنگی به نزدیکی این جزیره افزایش داد.
آغاز آموزش نظامی اخیر در تایوان، چین را بر سر خشم آورده است. «دفتر امور تایوان چین» این تمرینهای نظامی را تحریکآمیز خوانده و سخنگوی این دفتر اقدامات اخیر دولت تایوان را بسیار خطرناک دانسته و تایپه به این متهم کرده که از اینکه مردم تایوان را به عمق فاجعه بکشاند، ابایی ندارد.
اما با آنکه تمرین نظامی در تایوان خشم چین را برانگیخته، تحلیلگران مسائل نظامی و قانونگذاران هشدار میدهند چنین تمرینهایی برای دفع خطر احتمالی حمله یکی از بزرگترین ارتشهای جهان کافی نخواهد بود. جنگ در اوکراین دولت تایوان را به این فکر انداخته که برای آمادگی در برابر حمله احتمالی چین چه میتواند بکند.
توان نظامی تایوان در چه حد است؟
حتی پیش از حمله روسیه به اوکراین، نگرانیها از بابت حمله پکن به تایوان و تصرف بهزور این کشور شدت گرفته بود.
بهگزارش رسانه دولتی چین، پکن طی چند ماهه اخیر در نزدیکی جزیره تایوان رزمایش نظامی، از جمله پرواز هواپیمای نظامی در منطقه شناسایی پدافند هوایی تایوان و دیگر تمرینهای نظامی هوایی و دریایی در نزدیکی تنگه تایوان برگزار کرده است.
تایپه در واکنش به اقدامات پکن، به هزینههای نظامی بیسابقه متعهد شده و ۸/۷ میلیارد دلار برای پیشرفت تواناییهایی تجهیزات جنگ نامتقارن طی پنج سال آینده در نظر گرفته است.
تجهیزات جنگ نامتقارن اصطلاحی برای راهبردهای نظامی برای مقابله با ارتشهای بسیار قدرتمندتر است؛ در مورد تایوان، چنین تجهیزاتی میتواند توسعه موشکهای دوربردی باشد که بتواند تجهیزات نظامی چین را در صورت جنگ با تایوان هدف قرار دهد.
دولت تایوان همچنین به دنبال بزرگ کردن ارتش خود است. ارتش تایوان کوچکتر از یکدهم ارتش چین است و یک میلیون هم سرباز ذخیره دارد که در صورتی که به دفاع فراخوانده شوند حاضر میشوند.
بهگفته سای اینگون، رییسجمهور تایلند، این سربازهای ذخیره در صورت حمله به این کشور، بخش مهمی از دفاع تایوان را تشکیل میدهند.این مورد مشابه اوکراین و زمانی است که دولت این کشور مردم عادی را مسلح کرد تا از شهرها درباره حمله نیروهای روسیه دفاع کنند.
سای پیشتر در جریان بازدید از یک تمرین نظامی گفت وضعیت اخیر در اوکراین نشان میدهد که بهجز حمایت و کمک بینالمللی، در نهایت اتحاد مردم در دفاع از کشورشان اهمیت دارد.
ابتکار «دفاع تمامقوا» در تایوان بهقصد بالا بردن دانش عمومی نظامی در تایوان است تا در صورت وقوع حمله بتوان عموم جمعیت این کشور را بسیج کرد.
طبق قوانین فعلی در تایوان، تمام مردهای ۱۹ تا ۳۶ ساله تایوانی موظفند ۴ ماه خدمت اجباری بگذرانند. پس از اتمام این دوره چهارماهه، برخی به نیروهای ذخیره میپیوندند تا تمرینات بیشتری داشته باشند. بر اساس اعلام تایوان، از این نیروها در زمان جنگ بر حسب مهارت استفاده خواهند شد.
تمرینات جدید نظامی تایوان بهمنظور رفع نگرانی از آن است که سربازان ذخیره ممکن است برای جنگ آماده نباشند؛ اما متخصصان نظامی میگویند آنچه نیاز است تنها خدمت اجباری طولانیتر است. یکی از نظامیان تایوان پیشتر در گفتوگو با سیانان، چهار ماه آموزش اجباری را «بسیار ناکافی» خوانده بود.
آیا اقدامات تایوان کافی است؟
هفته گذشته برخی احزاب گوناگون تایلند خواستار افزایش دوره خدمت اجباری شدند.
خدمت سربازی برای مردان در تایوان پیش از سال ۲۰۱۸ یکساله بود که پس از آن به ۴ ماه کاهش یافت.
برخی احزاب سیاسی نیز در این کشور نیز خواهان مشمولیت زنان در برنامههای آموزشی غیررزمی، بهویژه راهبردهای نظامی شدهاند.
دفتر ریاستجمهوری تایوان به شبکه سیانان گفته بود که دولت در حال ارزیابی افزایش دوره خدمت اجباری است.
برخی بر این باورند که دوره خدمت اجباری در تایوان باید فورا افزایش یابد و حتی از یک سال هم طولانیتر باشد.
درسی از جنگ اوکراین
از زمان آغاز جنگ اوکراین، پکن همواره یافتن شباهت بین حمله روسیه به اوکراین با حمله احتمالی چین به تایوان را رد کرده است. سفیر چین در تایوان پیشتر در یادداشتی در واشینگتنپست مقایسه این دو را اشتباه خوانده و نوشته بود که مساله تایوان، مساله داخلی چین است. او همچنان گفته بود که بیمعناست افراد از حق حاکمیت اوکراین دفاع کنند در حالی که چنین حقی را برای چین که بر تایوان حق تمامیت ارضی و حاکمیت دارد در نظر نگیرند.
کارشناسان هم بر این باورند که بین حمله روسیه به اوکراین و حمله احتمالی چین به تایوان تفاوتهایی وجود دارد. از جمله اینکه حمله به تایوان احتمالا واکنش منطقهای، بهویژه از سمت ژاپن را برخواهد انگیخت چرا که ژاپن به تایوان نزدیک است.
همچنین تایوان تولیدکننده بزرگ «تراشه نیمههادی» است که در گوشی هوشمند تا خودرو، از آن استفاده میشود و در صورت حمله به تایوان کمبود این چیپها سراسر دنیا را درگیر میکند.
یک صاحبنظر در این زمینه گفت چنین کمبودی، واکنش جامعه جهانی به تهدید به حمله به تایوان را تغییر خواهد داد.
درسهایی که از حمله به اوکراین گرفته شده است، در واکنش به تهدید چین به حمله به تایوان به کار خواهد آمد. بهگفته یک مقام نظامی تایوان درسی که از اوکراین گرفته شده روشن است: «ما باید برای دفاع از کشور خودمان مسئول باشیم.»