استارتاپهای فضایی ژاپن و هند اعلام کردند برای مطالعه در مورد استفاده از ماهوارههای مجهز به لیزر به منظور از بین بردن زبالههای مداری توافق کردهاند. این رویکرد آزمایشی در پاسخ به بحران فزاینده ازدحام زبالههای فضایی در نزدیکی زمین مطرح شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت اوربیتال لیزر مستقر در توکیو و شرکت رباتیک هندی اینسپسیتی در بیانیهای اعلام کردند همکاریشان بر فرصتهای تجاری خدمات فضایی، مانند خارج کردن ماهوارههای از کار افتاده از مدار و افزایش عمر فضاپیماها تمرکز خواهد داشت.
زبالههای فضایی
در ماه اکتبر، کمیتهای از سازمان ملل درباره ضرورت مدیریت و ردیابی فوری اجرام مداری، هشدار داد.
افزایش سریع ماهوارهها و زبالههای فضایی در مدار نزدیک زمین، تهدیدی جدی برای ماموریتهای فضایی محسوب میشود.
بر اساس آمار سازمانهای فضایی مانند ناسا و آژانس فضایی اروپا، بیش از ۳۶ هزار قطعه بزرگ زباله فضایی (بزرگتر از ۱۰ سانتیمتر)، حدود یک میلیون قطعه کوچکتر بین یک تا ۱۰ سانتیمتر و بیش از ۱۳۰ میلیون قطعه ریز (کمتر از یک سانتیمتر) در مدار زمین وجود دارد.
این زبالهها شامل ماهوارههای از کار افتاده، قطعات جداشده موشکها، بقایای برخوردهای فضایی و ابزارهای رهاشده در ماموریتهای فضایی هستند.
سرعت بالای این قطعهها (حدود ۲۸ هزار کیلومتر در ساعت) باعث میشود که حتی کوچکترین این زبالهها آسیبهای جبرانناپذیری به ماهوارهها و تجهیزات فضایی وارد کنند.
فعال ماندن ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) و ماهوارههای فعال در مدار زمین، به دلیل تهدید مداوم زبالههای فضایی با چالشهای جدی روبهرو است.
برخورد این زبالهها میتواند موجب از کار افتادن تجهیزات فضایی و حتی ایجاد زنجیرهای از برخوردها شود؛ پدیدهای که به سندرم کسلر معروف است و میتواند مدار زمین را غیرقابل استفاده کند.
ایدهای برای حذف زبالههای فضایی
ادیتیا باراسکار، مدیر جهانی کسبوکار شرکت اوربیتال لیزر، گفت این شرکت سیستمی را طراحی کرده که با استفاده از انرژی لیزر و تبخیر بخشهای کوچکی از سطح زبالههای فضایی، چرخش آنها را متوقف میکند و باعث میشود این اجرام بهراحتی به دام فضاپیماهای خدماترسان بیفتند.
این سیستم قرار است پس از انجام آزمایشهای عملی در فضا، از سال ۲۰۲۷ میلادی به بازار عرضه شود.
شرکتهای اوربیتال لیزر و اینسپسیتی، توافقنامهای اولیه برای شروع این همکاری امضا کردهاند.
اینسپسیتی که در سال ۲۰۲۲ میلادی تاسیس شد، سال گذشته ۱/۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرد و اوربیتال لیزر نیز از زمان تاسیس خود در ژانویه سال جاری میلادی تاکنون ۵/۸ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است.
این پروژه جدید نمونهای از همکاریهای تجاری فضاپایه میان ژاپن و هند است که در سالهای اخیر افزایش یافتهاند.
از جمله این همکاریها میتوان به ماموریت مشترک اکتشاف قطب ماه اشاره کرد که ممکن است در سال ۲۰۲۶ میلادی آغاز شود. همچنین شرکتهای هندی اسکای و اچایایکس-۲۰ با شرکت ژاپنی آیاسپیس در پروژههای کاوش ماه همکاری میکنند.
این همکاری گامی مهم در توسعه فنآوریهای جدید برای مدیریت بحران زبالههای فضایی و ارتقای امنیت ماموریتهای فضایی آینده محسوب میشود چرا که با افزایش این ماموریتها، معضل ازدحام مداری روز به روز تشدید میشود و توجه به آن بهعنوان تهدیدی جهانی ضروری است.