شبکه خبری سیانان دوشنبه ۲۶ آذر به نقل از دو مقام آمریکایی و یک مقام غربی گزارش داد در پی سرنگونی حکومت بشار اسد، روسیه عملیات خروج بخش قابل توجهی از نیروها و تجهیزات نظامی خود از سوریه را آغاز کرده است.
این منابع آگاه عقبنشینی روسیه از سوریه را «گسترده و حایز اهمیت» خواندند و گفتند این روند از هفته گذشته کلید خورده است.
آنها در عین حال افزودند هنوز مشخص نیست عقبنشینی روسیه از سوریه امری دائمی خواهد بود یا خیر.
ارتش روسیه در زمان حکومت اسد در پایگاه دریایی طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم لاذقیه مستقر بود.
گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکایی و غربی نشان میدهد مسکو در تلاش است موضع تحریر شام، گروه حاکم بر دمشق، را برای مذاکره درباره ادامه فعالیتهای نظامی روسیه در سوریه جویا شود.
منابع آگاه به سیانان گفتند روسیه به دنبال حفظ موقعیت راهبردی خود در سوریه است، اما هنوز مشخص نیست که تحریر شام نیز به چنین توافقی تمایل دارد یا خیر.
پیشتر در ۲۳ آذر، میخاییل بوگدانوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، اعلام کرد مسکو در تماس مستقیم با تحریر شام است و این ارتباطات به گونهای «سازنده» پیش میرود.
بوگدانوف با تاکید بر تمایل مسکو برای حفظ دو پایگاه نظامی خود در سوریه گفت این پایگاهها با هدف «مبارزه با داعش و تروریسم بینالمللی» ایجاد شدهاند.
دو مقام آمریکایی ۲۶ آذر در مصاحبه با سیانان خبر دادند روسیه انتقال تجهیزات نیروی دریایی خود از سوریه به لیبی را آغاز کرده است.
یک مقام دفاعی نیز گفت مسکو با افزایش فشار بر خلیفه حفتر، فرمانده «ارتش ملی لیبی»، به دنبال آن است تا تسلط و نفوذ خود را در یک بندر در بنغازی تقویت کند.
او افزود در صورت خروج روسیه از پایگاه طرطوس و ناتوانی آن در استقرار در بندری در لیبی، مسکو نفوذ خود در دریای مدیترانه را از دست خواهد داد و قدرتش در جبهه جنوبی ناتو از بین خواهد رفت.
این مساله تبعات دیگری نیز برای مسکو خواهد داشت؛ عقبنشینی از طرطوس، حتی بهصورت موقت، فرآیند انتقال محمولههای غیرقانونی میان روسیه و آفریقا را دشوارتر میکند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، هفته گذشته بر لزوم برقراری ارتباط میان مسکو و گروههای حاکم بر سوریه تاکید کرد.
او افزود: «باید با کسانی که کنترل اوضاع را [در سوریه] در دست دارند، در تماس باشیم زیرا تاسیسات و پرسنل ما آنجا هستند.»
بشار اسد ۲۶ آذر در بیانیهای اعلام کرد تا نخستین ساعات یکشنبه هشتم دسامبر (۱۸ آذر) در دمشق حضور داشته اما پس از «نفوذ نیروهای تروریستی» به پایتخت، با هماهنگی «متحدان روسی» به پایگاه هوایی حمیمیم در لاذقیه منتقل شده است.
اسد گفت با ادامه وخامت اوضاع میدانی در منطقه، پایگاه حمیمیم هدف حملات مداوم پهپادی قرار گرفت و روسیه عصر هشتم دسامبر دستور تخلیه فوری این پایگاه را صادر کرد.
اسد پس از خروج از سوریه، به مسکو گریخت. مقامهای روسیه اعلام کردند به دلایل «بشردوستانه» به او پناهندگی دادهاند.