خبرگزاری رویترز به نقل از منابعی گزارش داد که مخالفان بشار اسد اوایل امسال طرح خود را برای سرنگونی او به ترکیه ارائه کردند و این کشور آن را تایید کرد. همزمان گروههای مورد حمایت آنکارا از تصرف شهر منبج در درگیری با کُردهای مورد حمایت آمریکا خبر دادند.
بر اساس گزارش رویترز، درگیری نظامی اسرائیل در لبنان علیه گروه حزبالله باعث شد جمهوری اسلامی به عنوان حامی رژیم اسد به شدت درگیر باشد و روسیه نیز حواسش از سوریه پرت شود. از سوی دیگر به دنبال شکست تلاش رجب طیب اردوغان برای تعامل ترکیه با دولت سوریه، مخالفان اسد طرح خود را برای ساقط کردن او به آنکارا ارائه دادند و تاکید کردند: «نیازی نیست شما کاری انجام دهید. فقط مداخله نکنید.»
اردوغان پیش از این به دنبال توافق سال ۲۰۲۰ با روسیه برای کاهش درگیریها در شمال غرب سوریه، تمایلی به همراهی با حمله بزرگ مخالفان اسد نداشت.
ترکیه در عین حمایت از گروههای مخالف اسد با نیروهای دموکراتیک سوریه (یپگ) به رهبری کُردها و تحت حمایت آمریکا درگیر است و به مناطق در اختیار این گروه با این عنوان که حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک) در آن حضور دارد، حمله میکند.
پکک از سوی ترکیه به عنوان گروه تروریستی شناخته میشود.
در همین حال رسانهها خبر دادند که گروههای تحت حمایت ترکیه در درگیری با کردها کنترل شهر منبج در شمال سوریه را به دست گرفتند.
ارتش آزاد سوریه مورد حمایت ترکیه است.
ترکیه و تحریر شام رابطه رسمی ندارند اما گزارشهایی درباره حمایت ترکیه از این گروه منتشر شده است.
در همین حال یک مقام آمریکایی به واشینگتنپست گفت دولت جو بایدن درباره هیات تحریر شام، میزان استقلال آن از ترکیه و احتمال حذف این گروه از فهرست سازمانهای تروریستی به طور مرتب در حال انجام «ارزیابی لحظهای» است.
این مقام گفته است: «باید هوشمندانه عمل کنیم.»
حدود ۹۰۰ سرباز آمریکایی در حال حاضر در سوریه هستند و بیشتر آنها در شمال شرق این کشور با نیروهای دموکراتیک سوریه کار میکنند.
دوشنبه ۱۹ آذر دیدهبان حقوق بشر سوریه خبر داد ۱۱ غیرنظامی از یک خانواده از جمله شش کودک در حمله پهپاد ترکیه به خانهای در یک روستای شمال سوریه کشته شدند.
این روستا در محدوده تحت کنترل کردها قرار دارد.
ترکیه همچنین در نشستهای موسوم به آستانه برای صلح در سوریه که حدود هشت سال سابقه دارد با جمهوری اسلامی و روسیه همراه شده و در آنها شرکت کرده است.
تلاش جمهوری اسلامی برای حفظ نفوذ خود در سوریه
فایننشال تایمز در گزارشی نوشت که جمهوری اسلامی تمایلی به دست کشیدن از نفوذ خود در سوریه ندارد.
یک مقام ارشد ایرانی دوشنبه به خبرگزاری رویترز گفت که تهران پس از برکناری اسد، متحد خود، یک خط ارتباط مستقیم با شورشیان در رهبری جدید سوریه باز کرده است تا از شکل گرفتن «مسیر خصمانه» میان دو کشور جلوگیری کند.
با این حال برخی رسانهها نوشتند که سقوط اسد از ریاست جمهوری سوریه، سنگری را که ایران و روسیه از آن برای اعمال نفوذ در جهان عرب استفاده میکردند، از میان برداشته است و با توجه به ترکیب گروههای مخالف حاکم بر دمشق، امکان احیای وضعیت سابق وجود ندارد.
فایننشال تایمز در ادامه گزارش خود به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در دیدار هفته گذشته خود با اسد، به او گفته است جمهوری اسلامی در موقعیتی نیست که برای حمایت از سوریه، نیرو اعزام کند.
از سوی دیگر محمد رشیدی، عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی، پس از حضور عراقچی در جلسه غیرعلنی مجلس برای بررسی اوضاع سوریه، گفت که وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی، روسیه، ترکیه و پنج کشور عربی در نشست قطر «مصوبات خوبی» برای سوریه داشتند اما: «سرعت تحولات به قدری بالا بود که جمعبندی جلسه موثر نبود و دولت سوریه سقوط کرد.»