دو مقام رسمی اسرائیلی در صحبت با نیویورک تایمز تایید کردند برای نخستین بار در ۵۰ سال اخیر، از زمان جنگ یوم کیپور در اکتبر ۱۹۷۳، شنبه شب نیروهای زمینی اسرائیل با عبور از منطقه غیرنظامی در مرز با سوریه، وارد خاک سوریه شده و در مواضعی که ارتش سوریه تخلیه کرده، مستقر شدهاند.
استقرار نیروهای اسرائیلی همزمان با پیشروی موفقیتآمیز گروههای مخالف بشار اسد به سمت دمشق و برکناری بشار اسد از قدرت و فرار او از کشور انجام شد.
این وضعیت باعث شد کشورهای همسایه برای مواجهه با بیثباتی منطقهای ناشی از سقوط و فرار ناگهانی او آماده شوند.
بنا بر این گزارش، نیروهای اسرائیلی کنترل قله کوه حرمون در سمت سوری مرز و همچنین چندین موقعیت دیگر را که برای تثبیت کنترل منطقه ضروری بودند، به دست گرفتند.
به گزارش نیویورک تایمز، مقامات و تحلیلگران اسرائیلی از اینکه سقوط دولت اسد ممکن است به تقویت گروههای شبهنظامی منجر شود که مایل باشند حملاتی علیه اسرائیل انجام دهند، ابراز نگرانی کردهاند.
دیدهبان حقوق بشر سوریه، یک نهاد مستقل مستقر در لندن هم گزارش داد که تانکها و خودروهای زرهی اسرائیلی در قنیطره، منطقهای در بلندیهای جولان در مرز اسرائیل، لبنان و اردن، مستقر شدهاند.
مواضع رسمی مقامات اسرائیلی
هرزی هالوی، رییس ستاد ارتش اسرائیل، شب شنبه تایید کرد که نیروهای اسرائیلی از منطقه حائل غیرنظامی در بلندیهای جولان عبور کردهاند.
او بدون ارائه به جزئیات و شمار و نوع نیروهای اعزامی به سوریه گفت: «اسرائیل نیروهایی را به داخل خاک سوریه اعزام کرده است.»
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، یکشنبه اعلام کرد به ارتش دستور داده است «منطقه حائل» بین اسرائیل و سوریه را تحت کنترل خود درآورند و بدون اینکه مشخص کند نیروهای اسرائیلی وارد خاک سوریه شدهاند یا خیر، گفت این نیروها مواضع نظامی را که نیروهای سوری رها کرده بودند، تصرف کردهاند.
نتانیاهو گفت: «به ارتش اسرائیل دستور دادیم این مواضع را تصرف کند تا اطمینان حاصل شود که هیچ نیروی متخاصمی در کنار مرز اسرائیل مستقر نمیشود.»
او در ادامه تاکید کرد: «این یک موقعیت دفاعی موقت است تا زمانی که ترتیبات مناسبی پیدا شود.»
بر اساس این گزارش، در حالی که نتانیاهو تاکید کرد استقرار نیروهای این کشور در منطقه حائل موقت است، همین وضعیت فعلی ممکن است نگرانیهایی را برانگیزد مبنی بر اینکه اسرائیل ممکن است تلاش کند از بیثباتی سوریه به نفع خود استفاده کند.
افیخای ادرعی، سخنگوی عرب زبان ارتش اسرائیل، یکشنبه اعلام کرد در پنج روستای سوریه در منطقه حائل حکومت نظامی برقرار شده و به ساکنان دستور داده شده است «تا اطلاع ثانوی» در خانههای خود بمانند.
ارتش اسرائیل هم در بیانیهای با اشاره به اینکه در امور داخلی سوریه دخالت نمیکند، اعلام کرد نیروهایش «تا زمانی که لازم باشد برای حفظ منطقه حائل و دفاع از اسرائیل و شهروندانش به عملیات ادامه خواهند داد.»
سابقه حملات اسرائیل به سوریه
اسرائیل بهویژه در جریان درگیریهای جاری با حزبالله لبنان که سالهاست که در حمایت از اسد در سوریه فعالیت میکند، بارها به صورت مخفیانه و یا با حملات هوایی در سوریه عملیات انجام داده است.
در ماههای اخیر و برخلاف رویه معمول اسرائیل، ارتش این کشور، مسئولیت حملات هوایی به را سوریه را پذیرفته و اعلام کرده است این حملات علیه خطوط تامین حزبالله انجام شده است.
به گزارش نیویورک تایمز، استقرار نیروهای زمینی اسرائیل ورای منطقه غیرنظامی مرزی در خاک سوریه، نشاندهنده تغییری مهم در سیاست دولت اسرائیل است، چرا که این نخستین ورود آشکار نیروهای نظامی اسرائیل به خاک سوریه از زمان توافق آتشبس سال ۱۹۷۴ است که بهطور رسمی به جنگ بین اسرائیل و سوریه پایان داد.
بمباران انبارهای نظامی ارتش سوریه
بنا به گفته دو مقام اسرائیلی که با نیویورک تایمز صحبت کردهاند، نیروی هوایی این کشور هم در دو روز اخیر اهدافی را در سوریه بمباران کردند تا داراییهای نظامی دولت سوریه را که ممکن بود به دست نیروهای شورشی بیفتد و تهدیدی استراتژیک برای اسرائیل محسوب میشود، نابود کند.
به گفته این دو مقام اسرائیلی، دولت این کشور نگران است داراییهای نظامی سوریه که پیشتر هم برای اسرائیل خطرناک بودند، ممکن است با کنترل سوریه از سوی نیروهای مخالف، به خطر بیشتری تبدیل شوند.
بنا بر این گزارش این اهداف شامل انبارهای کوچک سلاحهای شیمیایی، بهویژه گاز خردل و گاز ویایکس بودند که با وجود توافقهای قبلی برای خلع سلاح، همچنان در اختیار سوریه باقی مانده بودند.
ارتش اسرائیل همچنین انبار باتریهای مجهز به رادار و خودروهای حامل موشکهای پدافند هوایی ساخت روسیه و همچنین انبارهای موشکهای اسکاد را بمباران کرده است.
شب شنبه هم، ارتش اسرائیل اعلام کرد نیروهایش به دفع «افراد مسلح» که به یک پست نظارتی سازمان ملل در نزدیکی حضر در جنوب سوریه حمله کرده بودند، کمک کردهاند.
آژانس حافظ صلح سازمان ملل هم تایید کرد که «افراد مسلح ناشناس» در نزدیکی این پست مشاهده شدهاند و ۲۰ نفر از آنان هم وارد محوطه این پست شدهاند.
اسرائیل در جریان جنگ خاورمیانه در سال ۱۹۶۷، بلندیهای جولان در خاک سوریه را تصرف کرد و در سال ۱۹۸۱ بخش زیادی از این سرزمین را به خود ضمیمه کرد. بیشتر کشورهای جهان این منطقه را بهعنوان قلمرو اشغالشده سوریه میشناسند، هرچند دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۹، در نخستین دوره ریاستجمهوری خود، حاکمیت اسرائیل بر این منطقه را به رسمیت شناخت.