در سال‌های اخیر افزایش چشم‌گیر موارد تشخیص اوتیسم در کودکان توجه محققان را به خود جلب کرده‌ است. طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده، شیوع اوتیسم از یک مورد در هر ۱۵۰ کودک هشت ساله در سال ۲۰۰۰ میلادی، به یک مورد در هر ۳۶ کودک در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته‌است.

بر اساس گزارش دیلی میل، به تازگی مطالعه‌ای که در آزمایشگاه کُلداسپرینگ (CSHL) در نیویورک انجام شده، یافته‌های قابل توجهی را در مورد ارتباط احتمالی بین‌ عفونت‌های ویروسی در دوران بارداری و اوتیسم ارائه کرده‌است.

این پژوهش که بر روی موش‌ها انجام شده، نشان می‌دهد ابتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزای شدید در دوران بارداری ممکن است نقش مهمی در بروز اوتیسم داشته‌ باشد.

محققان در این مطالعه، واکنش سیستم ایمنی مادر به ویروس‌های سرماخوردگی یا آنفولانزا را شبیه‌سازی کردند. این واکنش که به عنوان فعال‌سازی ایمنی مادر (MIA) شناخته می‌شود، منجر به افزایش سریع سطح سایتوکین‌ها و کیموکاین‌ها می‌شود. این مولکول‌های ایمنی قادرند از جفت و سد خونی-مغزی جنین عبور کنند و بر رشد مغز تاثیر بگذارند.

تاثیر بر جنین‌های نر و ماده

یکی از نکات کلیدی این پژوهش تفاوت تاثیر این واکنش ایمنی بر جنین‌های نر و ماده است. مشاهدات نشان می‌دهد که جنین‌های ماده ظاهرا در برابر این اثرات محافظت می‌شوند، در حالی که حدود یک سوم جنین‌های نر تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

این یافته با آمار موجود در مورد شیوع بیشتر اوتیسم در پسران همخوانی دارد.

طبق آمار در آمریکا از هر ۱۰۰ پسر، چهار کودک و از هر ۱۰۰ دختر، یک کودک به اوتیسم مبتلا هستند.

ایرنه سانچز مارتین، دانشجوی فوق دکتری در این پروژه، رویکرد متفاوتی را در مقایسه با مطالعات قبلی اتخاذ کرد. او به جای بررسی رفتار افراد در بزرگسالی، تاثیرات احتمالی بر روی رشد مغز جنین را ۲۴ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض التهاب مادر مورد مطالعه قرار داد. این رویکرد امکان مشاهده تغییرات اولیه در رشد مغز جنین را فراهم کرد.

واکسیناسیون و اوتیسم

در بحث راجع به عوامل احتمالی مرتبط با اوتیسم، موضوع واکسیناسیون همواره یکی از بحث‌‌برانگیزترین موارد بوده‌است.

مطالعات گسترده و معتبر جهانی، هیچ ارتباطی بین واکسیناسیون و افزایش خطر ابتلا به اوتیسم پیدانکرده‌اند.

سانتوش گیریراجان، استاد دانشیار دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا که در حوزه مبانی ژنتیکی اختلالات عصبی تحقیق می‌کند، در این‌باره گفت: «سال‌هاست که با اطمینان کامل می‌دانیم واکسن‌ها هیچ نقشی در بروز اوتیسم ندارند.»

برخلاف نگرانی‌های موجود، تحقیقات نشان داده‌اند که بسیاری از واکسن‌ها در واقع با انتقال آنتی‌بادی‌ها از طریق مادر به جنین قبل از تولد، محافظت در برابر بیماری‌های نوزاد را فراهم می‌کنند. این امر به ویژه در مورد واکسن آنفولانزا صادق است.

واکسن آنفولانزا به روشی متفاوت از بیماری واقعی عمل می‌کند. این واکسن بدن را تحریک می‌کند تا آنتی‌بادی‌هایی تولید کند که سیستم ایمنی را برای مقابله با ویروس آماده می‌کنند، بدون اینکه باعث التهاب شدید یا سایر علائم مرتبط با عفونت واقعی شوند.

با وجود این یافته‌های امیدوارکننده، محققان تاکید می‌کنند که این مطالعه هنوز در مراحل اولیه است و برای اثبات ارتباط قطعی بین ویروس‌های سرماخوردگی و آنفولانزا با اوتیسم، به تحقیقات بیشتری نیاز است.

نکته قابل توجه دیگر در این زمینه، نقش عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز اوتیسم است. تخمین زده می‌شود که ۴۰ تا ۸۰ درصد موارد اوتیسم به عوامل ژنتیکی مرتبط باشند. این بدان معناست که ۲۰ تا ۶۰ درصد موارد می‌تواند ناشی از عوامل محیطی باشد، که اهمیت مطالعاتی مانند پژوهش آزمایشگاه کُلداسپرینگ را دوچندان می‌کند.

در این تحقیق، سایر عواملی که ممکن است باعث فعال شدن بیش از حد سیستم ایمنی مادران شوند، از جمله واکسیناسیون، چاقی یا بیماری‌های زمینه‌ای، مورد بررسی قرار نگرفته‌اند.

در حال حاضر، بیش از پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در ایالات متحده با اوتیسم زندگی می‌کنند.

با توجه به اینکه هنوز درمان قطعی برای اوتیسم وجود ندارد، تشخیص زودهنگام از اهمیت بسزایی برخوردار است.

محققان امیدوارند که یافته‌های این مطالعه و تحقیقات آتی بتواند به پزشکان در تشخیص علائم هشداردهنده اولیه اوتیسم، حتی قبل از تولد، کمک کند.

لازم به ذکر است که افزایش آمار تشخیص اوتیسم در طول زمان را نمی‌توان تنها به افزایش واقعی موارد ابتلا نسبت داد.

بهبود توانایی پزشکان در تشخیص این اختلال و افزایش آگاهی عمومی نسبت به آن نیز می‌تواند در این افزایش آماری نقش داشته‌ باشد.