شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران با صدور فراخوانی از تجمع سراسری معلمان در روز پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت خبر داد و نوشت این تجمعات برای تحقق مطالبات صنفی و سیاسی و حرکت‌های برابری‌خواهانه در ایران شکل گرفته‌اند. تجمعات در برخی شهرها به بازداشت معلمان معترض انجامید.
طبق فراخوان صادر شده، معلمان در تهران، مقابل سازمان برنامه‌وبودجه و در مراکز استان‌ها مقابل اداره کل و در شهرستان‌ها مقابل آموزش و پرورش تجمع کردند.
معلمان در شهرهایی از جمله بوشهر، قزوین، رشت، اسلام‌آباد غرب، هرسین و الیگودرز تجمع اعتراضی برگزار کردند.
در شهرستان هرسین در استان کرمانشاه، شماری از معلمان معترض مقابل اداره آموزش و پرورش این شهر تجمع کردند.
بنا بر گزارش‌ها، چهار معلم حاضر در تجمع‌ها در مقابل سازمان برنامه و بودجه در تهران و یک معلم در بوشهر بازداشت شدند.
مهدی قادری، مهدی فراحی شاندیز، وحید موسی دهسری و داود بایسته، چهار شهروندی هستند که در جریان تجمع معلمان در تهران با ضرب و جرح نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
کانون صنفی معلمان ساعت ۱۵ روز پنجشنبه در گزارشی خبر داد دهسری، بایسته و قادری، پس از ساعاتی آزاد شده‌اند و اطلاعی از وضعیت شاندیز ندارند.
در قطعنامه پایانی صادر شده برای تجمعات امروز با اشاره به کاهش انگیزه آموزش و یادگیری معلمان و دانش‌آموزان به دلیل گرانی و تورم، آمده که نیروهای امنیتی و قوه قضاییه به جای مبارزه با اختلاس‌گران و فاسدان، به سرکوب و تهدید معلمان مطالبه‌گر پرداخته و آن‌ها را به تبعید، انفصال، اخراج و زندان محکوم می‌کنند.
شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان با یادآوری اصل ۳۰ قانون اساسی مبنی بر وظیفه دولت برای تامین وسایل آموزش و پرورش رایگان، تاکید کرده «تغییرات مردسالارانه در کتب درسی، تخطئه علم جدید به بهانه سکولاریسم و سیطره هرچه بیشتر حوزه‌های علوم دینی بر آموزش و پرورش، حاصلی جز نفرت‌پراکنی، دوقطبی‌سازی و دین‌گریزی» نداشته است.
آزادی معلمان زندانی و رفع حکم اخراج، انفصال، بازنشستگی زود‌هنگام و محکومیت با پابند الکترونیکی فعالان صنفی، آموزش رایگان برای تمامی دانش‌آموزان، حذف سهمیه کنکور و رفع تبعیضات آموزشی، ایمن‌سازی فضاهای آموزشی، جلوگیری از کالایی شدن و خصوصی‌سازی آموزش، رفع تبعیض جنسیتی و نگاه مردسالارانه در کتب درسی و اجرای کامل همسان‌سازی بازنشستگان، از جمله مطالباتی است که در قطعنامه پایانی این تجمع مطرح شده‌اند.
تجمعات معلمان ایران در شرایطی برگزار شد که طی سال‌های گذشته ده‌ها معلم در سراسر کشور به دلیل فعالیت‌های صنفی یا حضور در تجمعات اعتراضی با برخوردهای امنیتی و قضایی مواجه شده یا به صورت موقت یا دائم از کار اخراج شدند.
افزایش فشارهای قضایی و امنیتی بر فعالان صنفی معلمان
در روزهای گذشته و پیش از صدور فراخوان تجمع، فشارهای امنیتی و قضایی بر فعالان صنفی معلمان شدت گرفت.
روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت دست‌کم ۱۷ معلم و فعال صنفی معلمان در شهر سنندج به نهادهای امنیتی این شهر احضار شدند.
فاطمه زندکریمی، طوبی حسینی، رضا سلیمی، جمال مرادی، رضا الیاسی، صالح صالح‌نیا، فرهاد موالی، پیمان نودینیان، جبار پاکزاد، علی قریشی، کمال فکوریان، بها‌الدین ملکی، مصطفی سربازان، سلام شافعی، رضا شریفه، مختار اسدی و فرزاد اسد‌پور، معلمان و فعالان صنفی احضار شده در سنندج هستند که به نوشته سایت کردپا، پس از احضار به اداره اطلاعات سنندج، بازجویی شدند.
سایت حقوق بشری هرانا نیز روز چهارشنبه از احضار اسماعیل عبدی، عضو هیات مدیره کانون صنفی معلمان تهران به اطلاعات سپاه پاسداران خبر داد و نوشت او پس از چند ساعت بازجویی در اطلاعات سپاه تهران آزاد شد.
پیش از آن و در روز سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت نیز دو معلم بازنشسته به نام احمد نوچیان و مریم زلکی در جریان تجمع بازنشستگان در اهواز بازداشت شدند.
اعمال فشار و تلاش حکومت برای سرکوب معلمان و فعالان صنفی در دو دهه گذشته سابقه داشته اما در سال‌های گذشته شمار زیادی از معلمان بازداشت و با احکام سنگین حبس مواجه شده‌اند.
این فشارها از زمان آغاز خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۱ شدت یافته است.
اواخر تیر ماه ۱۴۰۲ جمعی از فعالان صنفی با راه‌اندازی کارزار «۱۰۰ هزار امضا»، خواهان آزادی معلمان زندانی و پایان دادن به پرونده‌سازی علیه آنان شدند.