پردیس‌های دانشگاهی در سراسر آمریکا تحت تأثیر ناآرامی‌هایی قرار گرفته‌اند که منجر به درگیری با پلیس، تعطیلی برخی کلاس‌ها و جلب توجه افکار عمومی نه تنها در داخل آمریکا، بلکه در جهان شده است.

تظاهرات و اعتراضات دست‌کم در ۱۸ دانشگاه گزارش شده است. این اعتراضات در مواردی به صحنه‌ای برای برپایی نماز دسته‌جمعی دانشجویان مسلمان و برخوردهای تند و خشن با دانشجویان یهودی بدل شده است.

اگرچه تمرکز اولیه تجمعات و اعتراضات بر حوادث یهودی‌ستیزانه، اعتراض به آنچه در غزه روی می‌دهد، حمایت آمریکا از اسرائیل در جنگ غزه، و نحوه واکنش مقام‌های دانشگاهی و پلیس به تظاهرات بوده است، با این همه این سوال اساسی همچنان مطرح است که معترضان طرفدار فلسطین در واقع چه می‌خواهند؟

خواسته‌های معترضان از دانشگاهی به دانشگاه دیگر تا حدودی متفاوت است، اما خواسته اصلی معترضان این است که دانشگاه‌ها به ارتباطات خود با شرکت‌های مرتبط با اسرائیل یا شرکت‌هایی که از جنگ اسرائیل با حماس سود می‌برند، خودداری کنند. دانشگاه‌ها تا حد زیادی این خواسته را نادیده گرفته‌اند و کارشناسان می‌گویند که چنین اقدامی احتمالا تأثیر قابل توجهی بر خود شرکت‌ها نخواهد داشت.

افشای سرمایه گذاری‌ها و منابع مالی دانشگاه‌ها، قطع روابط دانشگاهی با دانشگاه‌های اسرائیل و حمایت از آتش‌بس در غزه، از دیگر موضوعات مشترکی است که در اعتراضات دانشجویان در دانشگاه‌های مختلف آمریکا مطرح می‌شود.

آلثیا، یک دانشجوی معترض در دانشگاه کلمبیا، به سی‌ان‌ان گفت: «ما از دانشگاه کلمبیا خواستیم به تمام سرمایه‌گذاری‌های خود در شرکت‌هایی که از نسل‌کشی فلسطینی‌ها سود می‌برند یا شرکت‌های اسرائیلی که از ظلم به فلسطینی‌ها سود می‌برند، پایان دهند».

جنبش‌های اعتراضی در برخی از دانشگاه‌ها همچنین از مسئولان دانشگاه‌ها می‌خواهند تا از آزادی بیان محافظت کنند و دانشجویان را به‌دلیل شرکت در تظاهرات مجازات نکنند.

در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، جایی که ده‌ها نفر در روز چهارشنبه دستگیر شدند، معترضان خواستار «عفو کامل» برای بازداشت‌شدگان و «عدم نظارت و حضور پلیس در محوطه دانشگاه» شده‌اند.

در دانشگاه پرینستون، معترضان از جمله خواستار آن هستند که هشت دانشگاه خصوصی برتر موسوم به آیوی لیگ به تحقیق و پژوهش در مورد سلاح‌های جنگی که از آنها برای «نسل‌کشی» استفاده می‌شود، پایان دهند.

برخی از خواسته‌های دانشجویان معترض هم محلی است.

طبق گفته گروه دانشجویی رفع آپارتاید، آپارتاید دیوست، در دانشگاه کلمبیا، جایی که جنبش اعتراضی طرفداران فلسطین در هفته گذشته آغاز شد، معترضان خواستار حمایت از ساکنان کم درآمد هارلم از جمله مسکن و غرامت هستند .

معترضان در دانشگاه کلمبیا همچنین از دانشگاه می‌خواهند که «همه روابط خود را با اداره پلیس نیویورک افشا و قطع کند».

دانشجویان همچنین خواستار تحریم دانشگاه‌های اسرائیل هستند. به عنوان مثال، معترضان در دانشگاه کلمبیا از دانشگاه می‌خواهند که روابط خود را با مراکز دانشگاهی در تل آویو و یک برنامه تحصیلی دوجانبه با دانشگاه تل آویو قطع کند. معترضان دانشگاه نیویورک هم علیه مراکز دانشگاهی تل آویو شعار می‌دهند.

آیا امکان واگذاری سهام وجود دارد؟

با این حال، واگذاری سرمایه در صدر فهرست مطالبات معترضان قرار دارد.

در حالی که مایک جانسون، رییس جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان در روز چهارشنبه در کلمبیا برای دانشجویان دانشگاه کلمبیا سخنرانی می‌کرد، دانشجویان شعار می‌دادند: «افشا و واگذار کن، ما متوقف نمی‌شویم، ما آرام نمی‌گیریم.»

مانند بسیاری از دانشگاه‌های بزرگ، دانشگاه کلمبیا دارای ثروت عظیمی است. این دانشگاه تا اواسط سال گذشته میلادی، ۱۳.۶ میلیارد دلار ارزش داشت.

حمله فعالان دانشجویی به موقوفات دانشگاهی در تظاهرات مسبوق به سابقه است. در دهه ۱۹۸۰، دانشجویان توانستند با موفقیت دانشگاه کلمبیا را متقاعد کردند که از آپارتاید آفریقای جنوبی فاصله بگیرد.

اخیراً، دانشگاه کلمبیا و سایر دانشگاه‌ها از سرمایه‌گذاری در سوخت‌های فسیلی و زندان‌های خصوصی چشم پوشیدند و سهام‌های خود را در این حوزه‌ها فروختند.

چارلی ایتون، استادیار جامعه‌شناسی در دانشگاه کالیفرنیا و نویسنده کتاب «بانک‌داران در برج عاج»، گفت که دانشگاه کلمبیا کاملا این توانایی و اختیار را دارد که تصمیم بگیرد که سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با اسرائیل را کنار بگذارد.

اما مارک یودوف، رئیس شبکه تعامل دانشگاهی، که مخالف یهودی‌ستیزی دانشگاهی است، گفت که اجرای چنین کاری ساده نیست.

یودوف گفت: «حقیقت این است که گاهی اوقات فهمیدن اینکه چه کسی در اسرائیل تجارت می‌کند و چه رابطه‌ای با جنگ دارد مبهم است.

یودوف، رئیس سابق دانشگاه کالیفرنیا، با اشاره به اینکه دانشگاه‌ها با وجود سال‌ها فشار از اسرائیل خارج نشده‌ند، گفت اکنون نیز فکر نمی‌کند که چنین اتفاقی بیفتد.

«خصمانه و تهدید آمیز»

به رغم ادامه اعتراضات، هیچ یک از دانشگاه‌ها اعلام نکرده‌‌اند که برای انصراف از سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با اسرائیل برنامه‌ای دارند.

برخی از کارشناسان می‌گویند که دانشگاه‌ها تمایل زیادی به پذیرش این خواسته دانشجویان معترض ندارند.

جانان میسی، استاد دانشکده حقوق ییل گفت که یک مانع مهم برای خودداری کردن از سرمایه‌گذاری در اسرائیل این است که هر دانشگاهی که از چنین کاری حمایت کند، پیام واضحی را ارسال می‌کند که یا تسلیم شده و یا از نابودی کشور اسرائیل و شهروندان آن حمایت می‌کند.

میسی گفت که اگرچه ممکن است چنین اقدامی مورد حمایت معترضان قرار گیرد، اما «برای بسیاری از دانشجویان، استادان و کارکنان، خصمانه و تهدیدآمیز تلقی خواهد شد».

لورن پست، تحلیلگر اتحادیه ضد افترا، گفت که فشار برای واگذاری به جنبش بایکوت، سلب سرمایه و تحریم (BDS) مربوط می شود.

لورن پست گفت که اگرچه برخی از افراد ممکن است دوری گزیدن از سرمایه‌گذاری را راهی برای پاسخگو کردن اسرائیل بدانند، اما اتحادیه ضد افترا، اهداف جنبش بایکوت، سلب سرمایه و تحریم را یهودی‌ستیزانه می‌داند.

پست گفت: «هدف نهایی یعنی برچیدن دولت اسرائیل، یهودستیزی است.»

یودوف، رئیس سابق دانشگاه کالیفرنیا، اعتراض دانشجویان را یهودستیزانه و دارای استاندارد دوگانه خواند و از دانشجویان معترض به خاطر تمرکز بر اسرائیل به جای رژیم‌های غیر دموکراتیک در سراسر جهان از جمله جمهوری اسلامی و روسیه انتقاد کرد.

دانشجویان معترض به صراحت نمی‌گویند که به جنبش «بایکوت، سلب سرمایه و تحریم» وابسته هستند.

دانشگاه‌ها سهام چندانی ندارند

در این میان، بحث دیگری درباره موثر بودن کارزار خودداری کردن دانشگاه‌ها از سرمایه‌گذاری در اسرائیل وجود دارد.

از یک سو، فروش سهام در یک شرکت به این معنی است که دانشگاه از نفوذ خود بر آن شرکت دست می‌کشد:«مراقب آنچه که درخواست می‌کنید باشید. اگر سهام خود را بفروشید، شخص دیگری آن را می‌خرد و ممکن است کمتر نگران موضوعی باشد که شما به آن اهمیت می‌دهید.»

از سوی دیگر، اگرچه دانشگاه‌ها صاحب موقوفات بزرگی هستند، اما شرکت‌های دولتی بسیار بزرگ‌تر هستند. بنابراین حتی اگر یک دانشگاه سهام‌های خود را واگذار کند، بسیاری از شرکت‌ها حتی متوجه آن نخواهند شد.

موضوع دیگر این است که در حالی که موقوفات دانشگاه ها بزرگ هستند، شرکت های دولتی بسیار بزرگتر هستند. اگر یک دانشگاه واگذار کند، بسیاری از شرکت ها حتی متوجه آن نمی شوند.

با این همه، فشار برای واگذاری سهام و سرمایه‌گذاری نکردن چیزی فراتر از مجازات مستقیم شرکت‌ها است. هدف اصلی این کارزار، ارسال پیام و افزایش آگاهی عمومی است.

معترضان بیش از اینکه بخواهند پیمانکاران دفاعی مانند لاکهید مارتین و ریتون را سرنگون کنند، کارزار واگذاری سهام و جلوگیری از سرمایه‌گذاری را به عنوان یک پیروزی نمادین برای عدالت و برابری قلمداد می‌کنند.