شماری از فعالان افغان و ایرانی با مطرح کردن درخواستی در پارلمان کانادا، خواستار جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت علیه بشریت شدند. این درخواست از سوی علی احساسی، نماینده ایرانی‌تبار پارلمان کانادا در این مجلس ارائه شد.
دادخواست مورد نظر در این زمینه از سوی دو نهاد مدافع حقوق زنان در کانادا به نامهای «زنان در کشورهای تابع قوانین اسلامی» و «زنان کانادا برای زنان افغانستان» تهیه شده است.
در این دادخواست با اشاره به اینکه کانادا می‌تواند نقشی محوری در افزایش آگاهی جهانی و جلب حمایت بین‌المللی با هدف ریشه‌کن کردن تبعیض سازمان‌یافته علیه زنان و دختران در افغانستان و کشورهای دیگر داشته باشد، از حکومت کانادا خواسته شده است از طرح و اجرای یک چارچوب حقوقی در سازمان ملل که به موضوع آپارتاید جنسیتی بپردازد، حمایت کند.
این فعالان تاکید کرده‌اند این چارچوب باید تعهدات و مکانیسم‌های روشنی را در راستای جلوگیری از تبعیض جنسیتی طرح کند.
فعالان افغان و ایرانی ارائه‌دهنده این درخواست از کانادا خواسته‌اند با کمیته رفع تبعیض علیه زنان سازمان ملل متحد در بخش طرح یک «توصیه عمومی» که تعهدات بین‌المللی را برای جلوگیری از آپارتاید جنسیتی تشخیص دهد، همکاری کند.
آن‌ها همچنین خواستار حمایت کانادا از طرح یک کنوانسیون جدید سازمان ملل شدند که آپارتاید جنسیتی را جرم‌انگاری می‌کند.
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی و برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۳، پیش از این و در بهمن ماه امسال با نوشتن نامهای از زندان اوین، از آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد خواست آپارتاید جنسی و جنسیتی را همانند آپارتاید نژادی به عنوان یکی از مصادیق جنایت علیه بشریت در اسناد بین‌المللی جرم‌انگاری کند.
روز پنج‌شنبه ۱۰ اسفند اعضای دو سازمان مدافع حقوق زنان به همراه گروهی از نمایندگان زن سابق پارلمان افغانستان و فعالان افغان و ایرانی، در پارلمان کانادا حاضر شده و با ۱۰ تن از اعضای مجالس نمایندگان و سنای کانادا دیدار کرده و درباره این دادخواست صحبت کردند.
آن‌ها با بیان اینکه روی بررسی آزار و اذیت‌های جنسیتی در حکومت طالبان به عنوان جنایت علیه بشریت تاکید دارند، از نمایندگان پارلمان کانادا خواستند از تسریع روند تحقیق دادگاه کیفری بین‌المللی درباره اقدامات طالبان حمایت کنند.
علی احساسی، نماینده ایرانی‌تبار پارلمان کانادا درخواست این نهادها و فعالان را در پارلمان این کشور مطرح کرد.
این نشست در پارلمان کانادا در روزی برگزار شد که ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان از کشورهای عضو خواست علیه طالبان در دادگاه بین‌المللی لاهه شکایت کنند.
بنت با بیان اینکه رفتار طالبان آزار و پیگرد جنسیتی زنان افغان است، این آزارها را از مصداق‌های جنایت علیه بشریت برشمرد.
در قوانین بین‌المللی، آپارتاید جنسیتی جرم‌انگاری نشده و فعالان افغان و ایرانی با حمایت چهره‌های سرشناس از جمله نرگس محمدی و شیرین عبادی، برندگان جایزه نوبل صلح و سیما ثمر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در دولت سابق این کشور، این خواسته را از طریق دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی پیگیری می‌کنند.
طالبان بعد از روی کار آمدن دوباره در افغانستان، ده‌ها قانون که حقوق زنان این کشور را به طور سیستماتیک، گسترده و سراسری نقض می‌کند، وضع کرده است.
شماری از فعالان و کارشناسان داخلی و خارجی در حوزه حقوق بشر معتقدند فرمان‌ها و رفتارهای طالبان در قبال زنان و دختران افغانستان، مصداق «آپارتاید جنسیتی» است.