سخنان علی خامنهای علیه تلاشها برای عادیسازی روابط میان اسرائیل و عربستان سعودی، با واکنش اسرائیل و آمریکا همراه شد. نخستوزیر اسرائیل گفت تهران توانایی جلوگیری از روند صلح در منطقه را ندارد و وزارت خارجه آمریکا نیز بر نقش کشورهای منطقه در مقابله با تهدید ایران تاکید کرد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، سهشنبه ۱۱ مهر، ضمن تاکید بر ناتوانی جمهوری اسلامی در جلوگیری از روند عادیسازی روابط کشورش در منطقه گفت: «در حالی که رژیم ترور خامنهای کشتار و نابودی میکارد، اسرائیل در حال پیشبرد پیشرفت و صلح است.»
نتانیاهو افزود همانطور که ایران مانع دستیابی اسرائیل به «توافق ابراهیم» نشد، ما را از گسترش بیشتر دایره صلح به نفع شهروندان اسرائیل، مردم منطقه و در کل بشریت باز نخواهد داشت.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، نیز در واکنش به سخنان خامنهای گفت: «رژیم تروریستی قاتل در ایران قبلا موفق شده چندین کشور تحت کنترل خود را از هم بپاشاند و اکنون تلاش میکند با تهدیدهای توخالی تلاشها برای صلح را تخریب کند.»
ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، نیز در نشست خبری خود در روز سهشنبه ۱۱ مهر، در واکنش به اظهارات علی خامنهای گفت واشینگتن به دیدگاه خامنهای در این مورد علاقهای ندارد.
ودانت پاتل گفت: بخشی از رابطه آمریکا با عربستان سعودی و اسرائیل به نقش این دو کشور در مقابله با فعالیتهای مخرب و بیثباتکنندهای است که رژیم ایران در آن شرکت دارد.
همزمان با انتشار خبر سفر یک وزیر دیگر کابینه بنیامین نتانیاهو به عربستان سعودی تنها در یک هفته، رهبر جمهوری اسلامی عادیسازی روابط کشورهای منطقه با اسرائیل را به «شرطبندی روی اسب بازنده» تشبیه کرد و آن را قماری «محکوم به باخت» خواند.
علی خامنهای روز سهشنبه ۱۱ مهر در دیدار با گروهی از مقامهای جمهوری اسلامی و مهمانان «کنفرانس وحدت اسلامی» در تهران به کشورهای منطقه هشدار داد از عادیسازی روابط با تلآویو «ضرر خواهند کرد» زیرا اسرائیل «رفتنی و در حال مرگ» است.
رهبر جمهوری اسلامی در این دیدار با بیان اینکه «همه جنگهای منطقه عامل خارجی دارد»، گفت: «بارها گفتیم که هیچکس را به جنگ و اقدام نظامی تشویق نمیکنیم و از آن اجتناب هم میکنیم.»
او افزود: «دولتهایی که روابط با اسرائیل را عادیسازی کنند ضرر خواهند کرد.»
ابراهیم رئیسی، رییس دولت جمهوری اسلامی نیز در این دیدار با اشاره به «سازش بعضی دولتها» با تلآویو گفت برقراری روابط با اسرائیل برای کشورهای منطقه «امنیتساز» نخواهد بود.
پیش از صحبتهای رهبر و رییس دولت جمهوری اسلامی، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرده بود که ایران بنا دارد روابط عمیقی را با هدف «مایوس کردن دشمن [اسرائیل] و بستن راه عادیسازی روابط» با عربستان سعودی داشته باشد.
تاکید او بر «عمیق و گسترده کردن» روابط بین تهران و ریاض با هدف «مایوس کردن» اسرائیل از عادیسازی روابطش با عربستان سعودی در حالی است که همزمان، شلومو کارهی، وزیر ارتباطات اسرائیل با انتشار تصویری از خود در شبکه اجتماعی اکس، از سفر به عربستان سعودی خبر داد.
در این سفر ١۴ اسرائیلی دیگر از جمله دیوید بیتان، عضو کنست نیز این وزیر دولت نتانیاهو را همراهی میکنند.
این گروه دیپلماتیک قرار است در کنفرانس بینالمللی پست شرکت کنند که روز چهارشنبه ۱۲ مهر با حضور نمایندگانی از سراسر جهان در ریاض برگزار میشود.
کارهی دومین وزیر اسرائیلی است که به عربستان سعودی سفر میکند. پیش از او، حیم کاتز، وزیر گردشگری این کشور روز چهارم مهر در سفری رسمی به عربستان سعودی رفته بود.
از سوی دیگر نتایج یک نظرسنجی که از سوی شبکه اسرائیلی کان ۱۱ صورت گرفت، نشان میدهد ۵۶ درصد از شهروندان اسرائیلی از عادیسازی روابط این کشور با عربستان سعودی حمایت میکنند.
بر اساس نتایج این نظرسنجی که روز یکشنبه ۹ مهر منتشر شد، ۱۲ درصد اسرائیلیها مخالف برقراری روابط دیپلماتیک با ریاض هستند و ۳۲ درصد میگویند هنوز در این مورد تردید دارند.
اسرائیل در طول سالهای اخیر توانسته است با استفاده از نگرانیهای کشورهای عربی منطقه در مورد سیاستهای خصمانه جمهوری اسلامی، روابط خود را با تعدادی از این کشورها عادیسازی کند.
این کشور ابتدا در سپتامبر ۲۰۲۰ در چارچوب «پیمان ابراهیم» با دو کشور امارات متحده عربی و بحرین روابط عادی سیاسی و دیپلماتیک برقرار کرد و سپس در اکتبر همان سال با مراکش و در دسامبر ۲۰۲۲ با سودان پیمان عادیسازی روابط امضا کرد.
در حالی که به نظر میرسد ریاض و اورشلیم هم به توافق عادیسازی روابط خود از همیشه نزدیکتر شدهاند، تنشها بین ایران و عربستان سعودی تنها چند ماه پس از از سر گیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور، در حال شکلگیری دوباره است.
بازی دو تیم فوتبال الاتحاد و سپاهان اصفهان که قرار بود در چارچوب رقابتهای جامباشگاههای آسیا شامگاه دوشنبه دهم مهر در ورزشگاه نقش جهان برگزار شود، به دلیل وجود مجسمه قاسم سلیمانی لغو شد.
بروز این تنشها در شرایطی است که تنها حدود هفت ماه از توافق جمهوری اسلامی و عربستان سعودی برای عادیسازی روابط دو کشور میگذرد.