واکنشهای گسترده داخلی و جهانی به جان باختن جواد روحی، زندانی خیزش انقلابی در حالی ادامه دارد که قرار است مراسم ترحیم و یادبود او از سوی خانوادهاش در سه روز متوالی برگزار شود. از سوی دیگر کنشگران در داخل و خارج کشور خواستار اعلام عزای عمومی، تجمع و تحقیق درباره علت مرگ او شدند.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، ظهر روز جمعه دهم شهریور اعلام کرد که پیکر جواد روحی «با حضور پدر و مادرش» و در «روستای خانوادگیشان در شهرستان آمل» دفن شده است. این خبر در حالی منتشر شد که منابع مستقل و فعالان مدنی در ایران از حاکم شدن جو امنیتی در محل دفن پیکر روحی خبر دادند.
تسنیم همچنین نوشت که پیکر روحی پس از کالبدشکافی و انجام آزمایشهای سمشناسی و آسیبشناسی «تحویل خانواده» او داده شده و «ادعاهای مطرح شده در مورد بازداشت پدر و مادر جواد روحی صحت ندارد».
سازمان پزشکی قانونی هم در خبری جداگانه «دفن شبانه و مخفیانه» جواد روحی در یکی از شهرهای مازندران را «تکذیب» کرد و گفت که «بررسی فوت این فرد با دقت ادامه دارد».
صادق روحی، برادر جواد روحی، آگهی ترحیم او را منتشر کرد که بر اساس آن، طی سه روز متوالی مراسمی برای یادبود برگزار میشود.
روز ۱۰ شهریور از ساعت ۱۵ تا ۱۷ مراسمی در مسجد روستای کلیکان و در روزهای ۱۱ و ۱۲ شهریور نیز در همین ساعات، مراسم دیگری در این مسجد برگزار خواهد شد.
بعدازظهر روز ۱۳ شهریور نیز خانواده جواد روحی و مردم بر سر مزار او حضور خواهند یافت.
نماینده مجلس استرالیا خواهان تحقیق درباره مرگ جواد روحی شد
سناتور باربارا پوکاک، عضو حزب سبزها در مجلس سناى استراليا با ارسال ويديویی اختصاصی به تلويزيون ايراناينترنشنال، ضمن محکوم کردن مرگ جواد روحی، این اتفاق را «نقض فاحش حقوق بشر» خواند.
او که پیشتر كفالت سياسى عرشيا تكدستان و جواد روحى را برعهده گرفته است، از جامعه جهانی خواست تا درباره مرگ این زندانی و سایر کسانی تحقیق کند که از زمان آغاز خیزش انقلابی علیه جمهوری اسلامی در یک سال پیش تاکنون، در بازداشتگاهها جان باختهاند.
پوکاک در بخشی از این ویدیو به اتهام «محاربه» جواد روحی و حکم سه بار اعدامش پس از یک محاکمه «۴۵ دقیقهای»، لغو این حکم در دیوان عالی کشور و انتظار او برای محاکمه مجدد گفت و یادآور شد: «گزارشهای دیدهبان حقوق بشر، جزییات شکنجههای سیستماتیکی را آشکار میکند که او در زندان متحمل شده بود.»
این نماینده مجلس سنای استرالیا، «ضرب و جرح با باتوم و شلاق زدن بر کف پاهای جواد روحی، در حالی که به میله بسته شده بوده» را از جمله این شکنجهها خواند و گفت: «جواد بر اساس گزارشها، تحرک یکی از پاهای خود را از دست داده و دچار نقص در تکلم شده بود.»
او در پایان «اقدامات ظالمانه رژیم ایران» را در آزار و اذیت شهروندانی که خواهان دسترسی به حقوق اولیه دموکراتیک خود هستند، محکوم کرد.
علی خامنهای و نهادهای شکنجهگر باید پاسخگو باشند
در همین رابطه، سازمان حقوق بشر ایران از کمیته حقیقتیاب سازمان ملل خواست درباره جان باختن جواد روحی تحقیق و تفحص انجام دهد.
محمود امیری مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران گفت: «علی خامنهای و همه افراد و سازمانهایی که در بازداشت و شکنجه این زندانی نقش داشتهاند، مسوول جان باختن او هستند و باید پاسخگو شوند.»
سازمان عفو بینالملل نیز در بیانیهای اعلام کرد جان باختن جواد روحی در زندان بار دیگر هجمه نفرتانگیز مقامهای ایران به حق حیات را افشا میکند.
این سازمان تاکید کرد که این موضوع باید به صورت موثر و مستقل مورد تحقیق و تفحص قرار گیرد.
در بیانیه عفو بینالملل تاکید شد: «مقامهای ایران بر خلاف قوانین بینالمللی جنایتهای مختلفی، از جمله ناپدیدسازی قهری، شکنجه و سایر بدرفتاریها را علیه جواد روحی انجام دادند تا او را ناچار به اعتراف اجباری کنند. همه کسانی که مسوول جنایتهای صورت گرفته علیه جواد روحی هستند باید هدف تحقیق و تفحص جنایی قرار گرفته و محاکمه شوند.»
این سازمان حقوق بشری همچنین تاکید کرد: «طبق اصل حقوقی صلاحیت قضایی جهانی، کشورها باید همه مقامهای ایران را که به دلیل جنایتهایی همچون شکنجه و ناپدیدسازی قهری، متهم به نقض جدی حقوق بشر هستند، تحت پیگرد قرار دهند.»
عفو بینالملل افزود: «جواد روحی در زندان به شدت هدف ضرب و شتم قرار گرفته و شلاق خورده بود. مسوولان زندان همچنین به او شوک الکتریکی داده و او را در سرمای بسیار شدید نگه داشته بودند و با قرار دادن یخ بر روی بیضههای او به مدت ۴۸ ساعت، او را تحت آزار جنسی قرار داده بودند.
طبق اطلاعات عفو بینالملل، ماموران سپاه بارها با تفنگ سر جواد روحی را نشانه گرفته و او را تهدید کرده بودند اگر اعتراف نکند، به او شلیک میکنند.
به گفته عفو بینالملل، جواد روحی در اثر شکنجه دچار عدم کنترل ادرار، آسیب مفصل شانه، اختلال حرکت و اختلال گفتار شده بود و با وجود این، مسوولان زندان از ارائه خدمات درمانی کافی به او جلوگیری میکردند.
این سازمان همچنین خاطرنشان کرد جواد روحی در جلسه محاکمه کوتاهی که برای او برگزار شد، اجازه دسترسی به وکیل انتخابی خود را نداشت.
عفو بینالملل خاطرنشان کرد از ژانویه ۲۰۱۰ موارد متعددی را مستندسازی کرده که نشان میدهند مسوولان جمهوری اسلامی از انجام تحقیق و تفحص مناسب درباره دهها مرگ مشکوک زندانیانی که طبق گزارشهای معتبر، تحت شکنجه و بدرفتاری قرار گرفته بودند، خودداری کرده است.
ادامه واکنشها
در همین حال، واکنشها به جان باختن جواد روحی ادامه دارد.
مسیح علینژاد، روزنامهنگار، در واکنش به جان باختن روحی در اینستاگرام خود نوشت: «بیایید جواد روحی را هم تبدیل به اسم رمز انقلاب خود کنیم. جواد روحی را هم کشتند. به او حکم اعدام داده بودند اما اینگونه حکمش را در خفا اجرا کردند تا هزینه کمتری برای جمهوری اسلامی داشته باشد. بیایید نگذاریم موفق شوند.»
او افزود: «همانگونه که از مهسا امينى میلیونی نوشتیم، حالا از جواد روحی بنویسیم. جنایت تکرار شد، حماسه ما هم باید تکرار شود. جواد روحی را به جرم رقص آزادی، به جرم شعار رهایی، به جرم تشویق مردم برای ماندن در خیابان، به جرم رهبر میدان اعتراض بودن کشتند. صدایش باشیم.»
نازنین بنیادی نیز در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) نوشت: «مقاومت پایانناپذیر جواد روحی انعکاسی از انقلاب بزرگ مردم ایران است. نه آن شکنجههای وحشتناک و نه حکمهای اعدام مضحک توان متوقف کردن او را نداشت. جواد روحی پاره تن آمل بود که قهرمانانه زیست و برای فردای روشن ایران آزاد تا پای جان ایستاد.»
سیامک منتظری، زندانی سیاسی پیشین هم در پیامی ویدیویی گفت: «یک روح دیگر از کالبد ایران پر کشید. این رژیم سفاک و جنایتکار امروز جاویدنام جواد روحی را به همان شیوه کثیفی که جاویدنام مسها امینی را به قتل رساند، از ما گرفت.»
او افزود: «به عنوان کوچکترین فرزند ایران از تمامی رهبران سیاسی تقاضا میکنم در صورت صلاحدید، اعلام عزای عمومی کنند و مردم را برای این جنایت آشکار و قتل حکومتی، به خیابانها فرا بخوانند.»
سیامک منتظری خطاب به مردم گفت: «بیاییم از این فرصت طلایی که رژیم تمام مزدوران سرکوبگر خود را برای شرکت در راهپیمایی اربعین به عراق گسیل کرده، نهایت استفاده را ببریم و علی خامنهای و مزدورانش را غافلگیر کنیم. شاید ۲۵ شهریور روز آزادی ایران باشد نه آغاز قیام.»
پیش از این، خبرگزاری میزان، رسانه قوه قضاییه، از مرگ جواد روحی خبر داد و نوشت که او بامداد پنجشنبه به دلیل «تشنج» در زندان نوشهر، به بیمارستان منتقل شده و همانجا فوت کرده است. در واکنش به این اتفاق، شمار زیادی از کاربران، مرگ مشکوک او را «قتل به دست حکومت» خواندند.
جواد روحی شهریور سال گذشته و در جریان تجمع اعتراضی مردم در نوشهر بازداشت و از سوی دادگاه انقلاب ساری به «سه بار اعدام» محکوم شد اما خرداد ماه امسال دیوان عالی کشور این حکم را نقض و پرونده را برای رسیدگی مجدد به شعبه همعرض دادگاه انقلاب ساری ارسال کرد.
روحی در حالی بامداد امروز جان باخت که با گذشت ۱۰۰ روز از نقض حکمش در دیوان عالی کشور، در بیخبری از دادرسی دوباره و تعیین زمان دادگاه، در وضعیتی بلاتکلیف در زندان بود.
به جواد روحی اتهام ارتداد از طریق هتک حرمت به قرآن با آتش زدن آن و توهین به مقدسات هم بسته شده بود.
روحی در طول دوران بازداشتش وکیل انتخابی نداشت اما بنا بر اعلام حبیبالله قزوینی، وکیل تسخیریاش، طبق تصاویر دوربین مداربسته، او تنها در محل تجمع حضور داشته و هیچ مدرکی دال بر اینکه اموال عمومی را آتش زده و تخریب کرده وجود ندارد و موکلش از سوختن قرآن هم خبر ندارد.
مجید کاوه، وکیل انتخابی روحی هم پس از آن اعلام کرده بود موکلش «ایرادات اساسی و حائز اهمیتی نسبت به تحقیقات مقدماتی داشته است».