مراسم تشییع ابراهیم رئیسی و همراهانش در دانشگاه تهران آغاز شد

علی خامنه‌ای صبح روز چهارشنبه بر جنازه‌های ابراهیم رئیسی و همراهانش نماز خواند.

رهبر جمهوری اسلامی در این نماز عبارت «انا لا نعلم منه الا خیرا» (خدایا ما جز نیکی از او نمی‌دانیم» را چندین بار در نماز بر جنازه رئیسی و همراهانش خواند.

خامنه‌ای این عبارت را در نماز بر جنازه اکبر هاشمی رفسنجانی نخوانده بود که بازتاب گسترده‌ای داشت.

مهرداد بختیاری و صبا بختیاری، عمو و عمه پویا بختیاری، از جان‌باختگان اعتراضات سراسری آبان ۹۸، با انتشار پست‌های جداگانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی خبر دادند بهروز قدیمی، مسئول فنی بالگرد حامل ابراهیم رئیسی، پسر عمه آنان بوده است.

این دو توضیح بیشتری نداده‌اند و نوشته‌اند: «یاد و نامش گرامی، روحش شاد.»

پیش‌تر و در روز سه‌شنبه اول خرداد، محمد آقامیری، عضو شورای شهر تهران، خواستار بررسی سقوط بالگرد حامل رئیسی شد و گفت: «گزارش و صحبت‌هایی شده که ممکن است این حادثه صرفا سانحه به خاطر آب و هوا نباشد و مسائل دیگری در کار باشد. دستگاه‌های امنیتی با دقت بررسی کنند.»

مراسم تشییع ابراهیم رئیسی و همراهانش در دانشگاه تهران آغاز شد.

در این مراسم اسماعیل هنیه رییس دفتر سیاسی حماس، نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب‌الله و برخی از نمایندگان دیگر گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی حضور دارند.

گروهی از کنشگران حقوق جامعه ال‌جی‌بی‌تی پلاس در داخل ایران در بیانیه‌ای پیام‌های تسلیت بین‌المللی برای ابراهیم رئیسی و همراهانش را موجب «انزجار» خواندند.

این بیانیه افزود: «این اقدام شما ننگی است بر پیکره جامعه جهانی و حقوق بشر و همچنین یک دهن‌کجی آشکار به همه زنان، رنگین‌کمانی‌ها و همه مردمی است که برای سرنگون کردن جمهوری اسلامی با پرچم زن زندگی آزادی بپاخاسته‌اند؛ مردمی که امثال ابراهیم رئیسی را جزو قاتلان، شکنجه‌گران و متجاوزان خود می‌دانند.»

مسیح علینژاد در واکنش به پیام‌های تسلیت اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل برای ابراهیم رئیسی و همراهانش در ایکس نوشت: «همدردی و تسلیت شما به منزله سیلی به صورت زنان ایران است که با وحشی‌گری رئیسی و جمهوری اسلامی مواجه بوده‌اند.»

او افزود: «زنان ایران بر خلاف رهبران کشورهای دموکراتیک برای قصاب تهران عزا نمی‌گیرند. کشورهای دموکراتیک باید در جهت درست تاریخ بایستند و به جای همبستگی با قاتلان، در کنار مردم بایستند.»

وانگ یی، وزیر خارجه چین، سه‌شنبه اول خرداد در گفت‌وگو با مهدی صفری، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، با اشاره به مرگ رئیسی و همراهانش در حادثه بالگرد گفت: «در این حادثه ایران رهبرانی شاخص و چین نیز دوستان و شرکای خوب خود را از دست داد.»

وانگ یی در حاشیه نشست سازمان همکاری‌های شانگهای به صفری گفت چین به تقویت روابط استراتژیک با ایران، حفاظت از منافع مشترک و تلاش برای صلح جهانی و منطقه‌ای ادامه خواهد داد.

آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، در ارتباط با پیام تسلیت صدراعظم این کشور به مناسبت مرگ رئیسی به نشریه بیلد گفت: «آنچه اهمیت دارد، انسانیت است و به همین دلیل با هر کسی که در هر کشوری عضو خانواده و فرد نزدیکی را از دست دهد ابراز همدردی می‌کنم. اما همبستگی من با مردم ایران و بالاتر از همه با زنان ایران است.»

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا در پاسخ به سوالی درباره موضع این کشور در قبال کشته شدن ابراهیم رئیسی گفت همه ما خواهان «ثبات منطقه‌ای در این لحظه خاص» هستیم.

او افزود: «تمرکز ما در ارتباط با ایران بر روی مردم این کشور است که سزاوار حقوق و آزادی‌های بیشتر و شایسته زندگی در یک دموکراسی هستند.»

به گفته ترودو، جمهوری اسلامی همچنان «سرکوب، به حاشیه راندن و حمله» به مردم ایران را در دستور کار خود قرار داده است.

او در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا کانادا به جمهوری اسلامی بابت مرگ رئیسی تسلیت گفته است یا خیر، به ذکر این نکته بسنده کرد که اوتاوا خواهان ثبات منطقه‌ای است.

نور نیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بر خلاف فضاسازی‌های غیرواقعی، تمهیدات ایمنی ضروری برای اطمینان از امنیت پرواز بالگرد رئیس‌جمهور پیش‌بینی شده بود.»

نور نیوز افزود انتخاب «کادر مجرب و با تجربه پرواز»، «بررسی شرایط جوی قابل پیش‌بینی» و حضور تنها هشت سرنشین در بالگرد با وجود ظرفیت ۱۴ نفری آن نشان‌دهد ملاحظات لازم رعایت شده بود.

این رسانه در پاسخ به انتقادها در مورد کیفیت بالگرد مورد استفاده تاکید کرد بالگرد ۲۱۲، دارای دو موتور قدرتمند است و حتی می‌تواند با یک موتور خود به پرواز درآید.

پایگاه خبری رویداد۲۴ نوشت بر اساس برخی گزارش‌ها، بالگرد حامل رئیسی و هیات همراهش بیمه نبوده است.

در این گزارش آمده است: «نهادهای ذی‌ربط در بیمه‌ کردن هلی‌کوپترهای ریاست‌جمهوری کوتاهی کرده‌‌اند. دستگاه‌های نظارتی باید به این موضوع ورود کنند و به سوالات افکار عمومی پاسخ دهند.»

رویداد۲۴ به نقل از یک مقام مسئول نوشت: «جست‌وجو در سامانه‌های بیمه‌گری نشان می‌دهد که تا کنون هیچ بیمه‌نامه‌ای برای این هلی‌کوپتر صادر نشده است.»

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای اعلام کرد جنازه حسین امیرعبداللهیان روز پنج‌شنبه سوم خردادماه در حرم عبدالعظیم حسنی در شهر ری دفن خواهد شد.

پس از کشته شدن امیرعبداللهیان در سانحه سقوط بالگرد، علی باقری کنی سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی شده است.

عرفان ثابتی، پژوهش‌گر فلسفه و جامعه‌شناس در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال به واکنش ایرانیان به مرگ ابراهیم رئیسی پرداخت و گفت در طول تاریخ، مرگ چهره‌هایی مانند هیتلر، صدام، موسولینی، پینوشه، میلوشویچ و چائوشسکو، خوشحالی و رضایت مردم را در پی داشته و رئیسی را نیز می‌توان در این دسته قرار داد.

او افزود: «ایرانیان از اینکه دست یک ظالم از تداوم جنایاتش کوتاه شده، شادمانی می‌کنند.»

ثابتی تاکید کرد در تمامی حکومت‌های تمامیت‌خواه، لطیفه‌گویی سیاسی یک امر مرگبار بوده است زیرا شوخی کردن و لطیفه گفتن روایت رسمی حکومت از رویدادها را «تَرَک می‌دهد».

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به انتقادات در خصوص تسلیت گفتن برای مرگ ابراهیم رئیسی گفت موضع واشینگتن در قبال تهران دستخوش تغییر نشده است.

بلینکن افزود وزارت امور خارجه ایالات متحده در اقدامی «رسمی» و مسبوق به سابقه کشته شدن رئیسی را تسلیت گفته و این روالی است که در خصوص رهبران کشورهای مختلف، اعم از «دشمنان و غیر آن»، وجود دارد.

او تاکید کرد تسلیت گفتن واشینگتن این واقعیت را تغییر نمی‌دهد که رئیسی، چه در جایگاه یک رییس‌جمهور و چه در جایگاه یک قاضی، در «اقداماتی مذموم، از جمله سرکوب مردم خودش» دست داشت.

خبرگزاری رویترز گزارش داد گروهی از حوثی‌های یمن با حضور در برابر سفارت جمهوری اسلامی در صنعا، کشته شدن رئیسی و امیرعبداللهیان را تسلیت گفتند.

حوثی‌ها یکی از گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه هستند. از زمان آغاز مناقشه کنونی حماس و اسرائیل، حوثی‌های یمن با حمله به کشتی‌های بین‌المللی در دریای سرخ، تنگه باب‌المندب و خلیج عدن، امنیت دریانوردی را در منطقه به خطر انداخته‌اند.

هفته‌نامه فرانسوی «شارلی اِبدو» با انتشار کاریکاتوری در شبکه اجتماعی ایکس، به سانحه هوایی برای ابراهیم رئیسی و همچنین سرکوب خیزش انقلابی ایرانیان در دوران ریاست‌جمهوری او پرداخت.

عنوان این کاریکاتور «ایران: زن، زندگی، آزادی هلی‌کوپتری» است.

کامبیز غفوری، روزنامه‌نگار در مصاحبه با ایران‌اینترنشنال به برخی گمانه‌زنی‌ها و شایعات در خصوص کشته شدن ابراهیم رئیسی پرداخت و گفت وقتی حکومتی ۴۵ سال جنایت می‌کند و در مورد این جنایات دروغ می‌گوید، طبیعی است که مردم روایت این حکومت را در مورد رویدادهای مختلف نپذیرند.

او افزود ما هنوز نمی‌دانیم احمد خمینی و اکبر هاشمی رفسنجانی چطور مُردند یا چرا رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران در ساعات ابتدایی ناپدید شدن رئیسی اعلام کردند او به سلامت فرود آمده و ادامه مسیر را با خودرو پیموده است.

ایرنا، خبرگزاری دولت جمهوری اسلامی به نقل از «منابع موثق» در پاکستان گزارش داد شهباز شریف، نخست‌وزیر این کشور برای شرکت در مراسم تشییع جنازه ابراهیم رئیسی به ایران سفر خواهد کرد.

بر اساس این گزارش، شریف روز چهارشنبه دوم اردیبهشت عازم تهران می‌شود.

هاشم صفی‌الدین، رییس شورای اجرایی حزب‌الله لبنان در سخنانی به نقش حسین امیرعبداللهیان در حمایت از «جبهه مقاومت» پرداخت.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، صفی‌الدین گفت: «امیرعبداللهیان به گونه‌ای در محافل جهانی از غزه و فلسطین حمایت می‌کرد که برخی با خود می‌گفتند آیا او وزیر خارجه ایران است یا وزیر خارجه مقاومت در فلسطین؟»

این مقام حزب‌الله همچنین از «خدمات بزرگ» ابراهیم رئیسی به «مقاومت در فلسطین، قدس، لبنان و کل منطقه» تمجید کرد و افزود او صرفا به مسائل داخلی ایران توجه نداشت و قدس و فلسطین نیز «اولویت‌های» او بود.

جبهه مقاومت عنوانی است که مقام‌های جمهوری اسلامی برای گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت تهران در منطقه، نظیر حماس، حزب‌الله، حشدالشعبی و حوثی‌های یمن استفاده می‌کنند.

اظهارات صفی‌الدین در حالی مطرح می‌شوند که خبرگزاری فرانسه روز ۳۱ اردیبهشت نوشت خبر کشته شدن رئیسی در سانحه هوایی با بی‎‌تفاوتی ساکنان نوار غزه مواجه شده است. آن‌‎ها معتقدند رئیسی در دوران حضور خود در قدرت، تنها زجر و ویرانی را برای این باریکه به ارمغان آورد.

دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه در مراسم تشییع جنازه ابراهیم رئیسی در تهران شرکت نخواهد کرد.

او افزود ویاچسلاو ولودین، رییس دومای روسیه به نمایندگی از مسکو در این مراسم حضور خواهد یافت.

خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، با انتشار عکسی از حضور فالح الفیاض، رییس سازمان الحشدالعبی عراق در سفارت جمهوری اسلامی در بغداد خبر داد.

بنا بر این گزارش، رییس حشدالشعبی مرگ ابراهیم رئیسی و همراهانش را به سفیر جمهوری اسلامی در عراق تسلیت گفت.

خوشحالی ایرانیان و واکنش‌ آنان به خبر سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی و مرگ او، در برخی رسانه‌ها و اظهار نظر سیاستمداران جهان بازتاب داشت.

معترضان ایرانی از این اتفاق ابراز خوشحالی کردند و آن را پیامد سرکوب‌های شدید دوران ریاست جمهوری رئیسی دانستند.

اسکای نیوز در گزارشی به واکنش شهروندان ایرانی پرداخت و نوشت که معترضان از مرگ رئیسی که «قصاب تهران» لقب گرفته‌ بود، ابراز خوشحالی کردند.

متن کامل این گزارش را در این‌جا بخوانید.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت در پیامی برای مرگ ابراهیم رئیسی به‌ جای اینکه او را «شهید» خطاب کند از ترکیب «درگذشت شهادت‌گونه» استفاده کرد.

بالگرد ابراهیم رئیسی و همراهانش در حالی سقوط کرد که پس از بهره‌برداری از سد قیزقلعه‌سی با حضور الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان، عازم تبریز بودند. به همین دلیل رسانه‌های حکومتی از همان نخستین ساعت انتشار رسمی خبر مرگ رئیسی از او با نام «شهید» و توصیفاتی مانند «شهیدِ جمهور» یاد کردند.

تعبیر دیگری که این رسانه‌ها درباره رئیسی و همراهانش به کار می‌برند عبارت «شهدای خدمت» است.

یورونیوز در گزارشی تحلیلی به معنایی پرداخت که احتمالا پشت «لحن سرد و رسمی» خامنه‌ای در پیام‌هایش برای رئیسی وجود دارد.

این رسانه یادآور شد پیام رهبر جمهوری اسلامی پس از کشته شدن قاسم سلیمانی «واژه‌های احساسی‌تری» داشت و حتی پیامش برای مرگ اکبر هاشمی رفسنجانی، با وجود اختلافات اساسی‌شان «صمیمانه‌تر» بود.

در این مطلب اشاره شده که بررسی رفتارها و گفتارهای خامنه‌ای در دوران رهبری‌اش نشان می‌دهد او این رفتارها را آگاهانه و حساب‌شده‌ در قبال افراد در زمان‌های مختلف انجام می‌دهد تا فضا را برای نشانه‌شناسی هواداران همیشگی‌اش روشن نگاه دارد.

خبرگزاری رویترز شامگاه دوشنبه به نقل از دو منبع آگاه نوشت که مجلس خبرگان رهبری، شش ماه پیش ابراهیم رئیسی را به دلیل «کاهش محبوبیتش» از فهرست جانشینان احتمالی علی خامنه‌ای حذف کرده بود.

یک منبع منطقه‌ای به این رسانه گفت مخالفت خامنه‌ای با حکومت موروثی، امکان رهبری مجتبی خامنه‌ای و علی خمینی، نوه بنیان‌گذار جمهوری اسلامی را که در نجف عراق مستقر است، از بین می‌برد.

غلامحسین اسماعیلی، رییس دفتر ریاست‌جمهوری در یک برنامه تلویزیونی به شرح ساعات پس از سقوط بالگرد و تماس تلفنی خود با محمدعلی آل‌هاشم، ‌امام جمعه تبریز پرداخت.

او گفت: «از آقای آل‌هاشم پرسیدم کجایید؟ گفت نمی‌دانم. لای درختان هستم و هیچ‌کس را نمی‌بینم. تنها هستم و متوجه نشده‌ام چه شده است. کسی هم اطراف من نیست.»

به گفته اسماعیلی، آل‌هاشم مشخصه جنگل و درختان را داد و مشخص شد که بالگرد رئیسی دچار سانحه شده است.

رییس دفتر ریاست‌جمهوری ادامه داد: «محل سانحه و معدن مس، امکانات خوب، خودروها و آمبولانس مناسب داشت؛ کادر پزشکی را همراه خودمان کردیم و به سمت منطقه تخمینی سانحه رفتیم.»

اسماعیلی توضیح داد: «من سه یا چهار بار با آقای آل‌هاشم صحبت کردم. همکاران دیگرمان هم مکررا با ایشان در تماس بودند. تا سه یا چهار ساعت بعد از سانحه، او جواب تماس‌ها را می‌داد؛ اما جواب دادن‌هایی که نشان می‌داد رمقی نداشت و فقط بیان‌گر حیاتش بود.»

او با اشاره به شرایط جسدها گفت: «سایر سرنشینان بالگرد بعد از سانحه در دم جان باختند.»

تاکید اسماعیلی بر برقراری تماس‌های تلفنی آل‌هاشم تا چهار ساعت پس از سقوط در شرایطی است که لاشه بالگرد و اجساد حدود ۱۲ ساعت پس از سانحه پیدا شدند.

مجتبی ذوالنوری، نایب‌رییس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که تا چهلمین روز مرگ ابراهیم رئیسی برای او برنامه تجلیل و بزرگداشت برگزار خواهد شد.

او این برنامه‌ها را «خودجوش» خواند و گفت این تجلیل‌ها «به شکل مردمی» ادامه دارد.

پرچم سازمان ملل در مقر آن واقع در نیویورک، برای مرگ ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، نیمه‌افراشته شد.

رسانه‌های ایران خبر دادند این رویداد با حضور سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل انجام شد.

مهدی اصلانی، فعال حقوق بشر، از زندانیان سیاسی دهه ۶۰ و جان به در برده از اعدام‌های سال ۶۷ در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال به بررسی گزینه‌های پیشنهادی شورای شهر تهران برای نام‌گذاری یکی از خیابان‌ها یا معابر اصلی پایتخت به اسم ابراهیم رئیسی پرداخت.

او یکی از موارد پیشنهادی را خیابان خاوران از میدان خراسان تا سه‌راه افسریه خواند و گفت: «این مصداق ضرب‌المثلی است که می‌گویند قاتل به محل جنایتش برمی‌گردد.»

اصلانی ادامه داد: «خاوران تفاهم وجدان‌های زخم‌خورده‌‌ای ا‌ست که در آن طی تابستان حدود چهار دهه قبل، با حکم ابراهیم رئیسی جان چندین هزار جوان گرفته شد و حالا قاتل را به محل جنایتش باز می‌گردانند.»

این فعال حقوق بشر تاکید کرد: «این مچ‌اندازی بین مردم و حکومت خوف، بی‌تردید به پیروزی مردمی منجر خواهد شد که هدفی جز دادخواهی عادلانه ندارند.»

اصلانی با اشاره به شادمانی مردم از کشته شدن رئیسی، آن را «نه ستایش مرگ» بلکه «ابراز شادی از مرگ یکی از نمادهای تباهی مطلق در حکومت خوف» توصیف کرد.

پس از برگزار شدن دور دوم مراسم حکومتی تشییع جنازه رئیسی و همراهانش در قم، اجساد به تهران بازگردانده می‌شوند.

شامگاه سه‌شنبه یکم خرداد (ساعت ۲۱)، مراسم «وداع» در مصلای تهران برگزار می‌شود.

ساعت ۷:۳۰ صبح روز چهارشنبه دوم خرداد دور سوم مراسم تشییع در دانشگاه تهران برگزار می‌شود و علی خامنه‌ای بر اجساد رئیسی و همراهانش نماز می‌خواند.

طبق برنامه‌های اعلام شده، ساعت ۱۶ روز چهارشنبه مراسم گرامی‌داشت کشته‌شدگان با حضور «هیات‌های عالی‌رتبه خارجی» برگزار خواهد شد.

پس از آن اجساد به شهر بیرجند استان خراسان‌ جنوبی می‌روند و ساعت هشت صبح روز پنج‌شنبه سوم خرداد، دور چهارم مراسم تشییع در این شهر برگزار می‌شود.

ظهر روز پنج‌شنبه اجساد به شهر مشهد منتقل و پس از برگزاری دور پنجم و پایانی مراسم تشییع، ابراهیم رئیسی در مقبره امام هشتم شیعیان دفن خواهد شد.

دور نخست از این سلسله مراسم حکومتی تشییع صبح روز سه‌شنبه در تبریز برگزار شد.

رسانه‌های ایران از ورود اجساد ابراهیم رئیسی و همراهانش به قم برای برگزاری دور دوم از مراسم حکومتی تشییع آنان خبر دادند.

قرار است اجساد ابتدا به مدرسه فیضیه برده شوند، سپس دور «حرم معصومه» گردانده و بعد از آن به مسجد جمکران برده شوند.

ویاچسلاو ولودین، رییس دومای روسیه، به نمایندگی از این کشور در مراسم تشییع جنازه ابراهیم رئیسی شرکت خواهد کرد.

از کشور ترکیه نیز مقاماتی مانند جودت ییلماز، معاون رییس‌جمهوری و هاکان فیدان، وزیر امور خارجه، در مراسم تشییع جنازه رئیسی شرکت خواهند کرد.

از افغانستان، عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر و امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان، برای شرکت در این مراسم عازم تهران می‌شوند.

رسانه‌های ایران خبر دادند علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، بر جنازه‌های ابراهیم رئیسی و همراهانش نماز می‌خواند.

او روز چهارشنبه دوم خرداد در دانشگاه تهران این نماز را اقامه می‌کند.

مراسم دانشگاه تهران از ساعت ۷:۳۰ صبح آغاز می‌شود.

سوبرامانیام جایشانکار، وزیر امور خارجه هند با حضور در سفارت جمهوری اسلامی‌ در دهلی‌نو، دفتر یابود مربوط به مرگ ابراهیم رئیسی را امضا كرد.

ا‌و در حساب ایکس‌ خود نوشت از رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشته شده جمهوری اسلامی همیشه به‌عنوان «دوستان هند» یاد می‌شود که سهم زیادی در رشد روابط هند و ایران داشتند.

حسین آرین، تحلیل‌گر امور نظامی و راهبردی به ایران‌اینترنشنال گفت معلوم نیست که بالگرد بل-۲۱۲ حامل ابراهیم رئیسی، واقعا سیستم فرستنده مکان‌یاب اضطراری «ای‌ال‌تی» را داشته است یا نه؟

به گفته او، این سیستم در صورت وقوع سانحه معمولا برای ۷۲ ساعت سیگنال کمک را در باند وی‌اچ‌اف و یو‌اچ‌اف می‌فرستد: «حتی در صورتی که بالگرد فاقد چنین سیستمی باشد، با توجه به عالی‌رتبه بودن سرنشینانش می‌توانند ای‌ال‌تی را روی بالگرد بگذارند و در صورت وقوع سانحه، آن را به کار بیندازند.»

آرین با طرح احتمالات مختلف گفت: «این امکان هم وجود دارد که چنین دستگاهی روی بالگرد وجود داشته ولی به دلیل ضربه بسیار شدید ناشی از برخورد با کوه، متلاشی شده و باطری آن از بین رفته باشد.»

اولاف شولتز، صدر اعظم آلمان، درگذشت ابراهیم رئیسی و همراهانش را به دولت جمهوری اسلامی و خانواده‌های کشته‌شدگان این سانحه تسلیت گفت.

شولتز بیانیه کوتاه خود را خطاب به معاون رئیسی منتشر کرد.

تا کنون شماری از کشورهای اروپایی مانند ایتالیا و فرانسه برای مرگ رئیسی پیام تسلیت فرستاده‌اند.

وحید مجید، رییس پلیس فتا، از تشکیل پرونده قضایی برای ده‌ها شهروندی خبر داد که به گفته او، مطالب «توهین‌آمیز و شایعه» درباره ابراهیم رئیسی، همراهانش و سقوط بالگرد آنان منتشر کرده‌اند.

او گفت در یک روز و نیم اخیر، ۵۵۰ رصد تخصصی از تارنما‌های فعال در فضای مجازی صورت گرفت.

به گفته رییس پلیس فتا، ۸۰ تارنما در زمینه انتشار مطالبی درباره رئیسی شناسایی شدند.

مجید گفت از این تعداد ۳۵ اقدام عملیاتی شامل تذکر احضار و ارجاع به مرجع قضایی انجام گرفت.

مجید گلپور، محقق و مشاور روابط ایران و اروپا در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال، به بررسی تسلیت‌گویی هماهنگ مقام‌های اروپایی و آمریکایی در مورد مرگ ابراهیم رئیسی و همراهانش پرداخت.

به گفته او، این پیام‌های تسلیت در حالی برای جمهوری اسلامی ارسال شد که آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها تمام پرونده‌های رئیسی را در دست دارند.

گلپور تاکید کرد: «آن‌ها در محافل دیپلماتیک در بسته می‌گویند برای پایین آوردن سطح تنش‌ها ابراز همبستگی می‌کنیم و امیدوارند با این روش، راه را برای مذاکرات هسته‌ای و برجام-۲ باز کنند.»

به گفته این محقق و مشاور روابط ایران و اروپا، باید تمام خبرها را با دقت بررسی کرد و از صحت آن‌ها مطمئن شد زیرا ایران می‌تواند آبستن تحولات و نابسامانی‌های بسیاری بشود.

جنازه‌های ابراهیم رئیسی و همراهانش برای انتقال به قم وارد فرودگاه مهرآباد تهران شدند.

صبح روز سه‌شنبه یکم خرداد نخستین بخش از مراسم تشییع آنان در تبریز برگزار شد.

با مرگ ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم، بخشی از تحلیل‌ها درباره تحولات پیشِ روی ایران بر مساله جانشینی رهبر فعلی جمهوری اسلامی متمرکز شده است. این روند گذار اما تحت تاثیر فضای حکومتی خاکسپاری چند روزه رئیسی در شهرهای مختلف، به حاشیه رفته است.

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، با اشاره به مرگ ابراهیم رئیسی گفت دلیلی برای گمانه‌زنی در مورد تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی نمی‌بیند.

لاوروف درباره سقوط بالگرد رئیسی گفت: «تحریم‌های آمریکا امنیت هوانوردی را بدتر کرده است.»

صبح روز دوشنبه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران نیز در یک مصاحبه تلویزیونی گفت یکی از مقصران سقوط بالگرد رئیسی و همراهانش آمریکا است چرا که آمریکا فروش قطعات هوانوردی به ایران را تحریم کرده است و «اجازه نمی‌دهد مردم ایران از امکانات خوب هوانوردی برخوردار باشند».

عصر روز دوشنبه یک مقام ارشد دولت جو بایدن در گفت‌وگو با ان‌بی‌سی‌نیوز، ادعای ظریف را در این زمینه «مضحک» خواند.

ویدیوی منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی نشان می‌دهد گروهی از مردم سوریه برای شادی از مرگ ابراهیم رئیسی، بین مردم شیرینی پخش می‌کنند.

پیش‌تر نیز گزارش‌ها و ویدیوهایی از شادمانی و پخش شیرینی گروهی از مردم در غزه منتشر شده بود.

یک نماینده مجلس خبر داد انتخابات شورای شهر بر خلاف همیشه با انتخابات ریاست‌جمهوری در تیر امسال برگزار «نمی‌شود».

محمدصالح جوکار، رییس کمیسیون شوراهای مجلس به خبرگزاری تسنیم گفت چون این بار قرار است انتخابات ریاست‌جمهوری زودتر برگزار شود، انتخابات شورای شهر بدون تغییر زمانی، همان خرداد سال ۱۴۰۴ برگزار می‌شود.

او در ادامه افزود: «دوره فعلی شوراها چهار ساله است اما دور بعدی شورای اسلامی شهرها سه ساله خواهد بود تا زمان انتخابات شوراها نیز با ریاست‌جمهوری هم‌زمان شود.»

ویدیوی منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی، گفت‌وگو با موتورسوارانی را نشان می‌دهد که زودتر از همه به محل سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی رسیدند.

آن‌ها در این مصاحبه که به نظر می‌رسد با صداوسیما انجام شده است، خود را «نیروهای مردمی» معرفی کردند.

یکی از این افراد موتورسوار گفت همراه با همکارانش ساعت ۵:۴۵ دقیقه صبح دوشنبه بالای سر «لاشه بالگرد» و اجساد رسیدند.

یکی دیگر از این افراد درباره موقعیت سرنشینان بالگرد در محل سانحه، گفت جسد محمدعلی آل‌هاشم پایین‌تر از محل سقوط بود، اجساد ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان کنار هم بودند و جسد استاندار از آنان کمی فاصله داشت.

آنان تاکید کردند از محل حادثه و اجساد فیلم‌برداری کرده‌اند اما ماموران امنیتی اجازه انتشارشان را نمی‌دهند.

منیژه موذن، روزنامه‌نگار، در ایکس نوشت به دلیل نحوه اطلاع‌رسانی و واکنش به مرگ ابراهیم رئیسی، پرونده جدیدی برای او گشوده شده است.

موذن گفت پرونده جدیدش را به دادسرای فرهنگ و رسانه ارسال کرده‌اند.

او یادآوری کرد پرونده قبلی‌اش که منجر به بازداشت موقت ۱۹ روزه شد نیز با سه اتهام همچنان باز است.

محمد آقامیری، عضو شورای شهر تهران خواستار بررسی دقیق علل سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی شد.

او گفت: «گزارش و صحبت‌هایی شده که ممکن است این حادثه صرفا سانحه به خاطر آب و هوا نباشد و مسائل دیگری در کار باشد.»

این عضو شورای شهر تهران از دستگاه‌های امنیتی خواست موضوع را «با دقت بررسی کنند».

آقامیری در بخش دیگری از سخنانش خواستار توجه بیشتر به مرگ حسین امیرعبداللهیان شد.

ویدیوی منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی نشان می‌دهد گروهی از مردم غزه برای مرگ ابراهیم رئیسی ابراز شادمانی کردند.

در این ویدیو گروهی از مردم به نشانه شادی، شیرینی پخش می‌کنند.

خبرگزاری فرانسه روز دوشنبه در گزارشی نوشت با وجود ستایش حماس از رئیسی، خبر کشته شدن او در سانحه هوایی با بی‌‎تفاوتی ساکنان نوار غزه مواجه شده است.

بر اساس این گزارش، اهالی غزه معتقدند رئیسی در دوران حضورش در قدرت، تنها زجر و ویرانی را برای این باریکه به ارمغان آورد.

حماس که از جمهوری اسلامی حمایت‌های مالی و نظامی دریافت می‌کند، پس از اعلام خبر مرگ رئیسی به او ادای احترام کرد.

این گروه، رییس پیشین دولت جمهوری اسلامی را به دلیل آن‌چه «پشتیبانی از مقاومت فلسطین و تلاش‌های خستگی‌ناپذیر در همبستگی با فلسطینیان» خواند، ستایش کرد.

با این حال به نظر می‌رسد مردم غزه با تمجید حماس از مواضع رئیسی در قبال مساله فلسطین همراه نیستند.

دولت کوبا عزای عمومی یک روزه‌ای از صبح روز سه‌شنبه تا ظهر چهارشنبه دوم خرداد اعلام کرد.

کوبا گفت پرچم کشورش نیز طی این مدت به حالت نیمه‌افراشته درخواهد آمد.

روز دوشنبه سوریه، ‌لبنان، پاکستان، هند، عراق و ترکیه نیز در کشورهایشان اعلام عزای عمومی کردند.

نرجس سلیمانی، دختر قاسم سلیمانی و رییس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران، خواهان تغییر نام بزرگراه سلیمانی پایتخت به «شهید رئیسی» شد.

سلیمانی نامی است که پس از مرگ قاسم سلیمانی در سال ۱۳۹۸ جایگزین نام «بزرگراه رسالت» شد.

نام این بزرگراه پیش از انقلاب، بزرگراه «داریوش» بود.

مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران تاکید کرد «معبر مناسبی» به نام رئیسی نام‌گذاری خواهد شد.

او خطاب به نرجس سلیمانی گفت: «کوتاه و بلند بودن یک معبر چیزی از ارزش یک شهید نمی‌کاهد؛ جایگاه شهدا بسیار والاست.»

چمران روز دوشنبه گفته بود در جلسه یکم خرداد طرح دوفوریتی نام‌گذاری «معبری در خور» رئیسی در دستور جلسات شورای شهر تهران قرار می‌گیرد.

شورای شهر مشهد هم از نام‌گذاری یکی از خیابان‌های مهم این شهر به نام رئیسی خبر داد.

محمدعلی موحدی کرمانی، رییس ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، ابراهیم رئیسی را «رییس‌جمهور محبوب کشور» توصیف کرد.

او صبح روز سه‌شنبه در مراسم تحلیف نمایندگان دوره ششم مجلس خبرگان رهبری گفت: «حضرت رئیسی تمام تلاش خود را می‌کرد تا کشور را از هر نوع بدبختی نجات بدهد.»

رویترز به نقل از دو منبع آگاه نوشت مجلس خبرگان شش ماه پیش ابراهیم رئیسی را به دلیل کاهش محبوبیتش از فهرست جانشینان احتمالی علی خامنه‌ای حذف کرده بود.

یک منبع منطقه‌ای آشنا به دیدگاه حکومت ایران گفت مخالفت خامنه‌ای با حکومت موروثی، امکان رهبری مجتبی خامنه‌ای و علی خمینی، نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی را که در نجف عراق مستقر است، از بین می‌برد.

یک مقام پیشین جمهوری اسلامی نیز به رویترز گفت که اکنون انتظار می‌رود بازیگران قدرتمندی از جمله سپاه پاسداران و روحانیون بانفوذ قم اقدام‌هایشان برای شکل‌دهی به روند انتخاب رهبر بعدی را افزایش دهند.

او گفت مرگ رئیسی ضربه‌ به دستگاهی است که اکنون نامزد دیگری برای رهبری ندارد.

این مقام اضافه کرد: «در حالی که برخی گمان می‌کنند رئیسی برای جانشینی خامنه‌ای آماده شده بود، هیچ‌کس به‌طور قطع نمی‌دانست قصد خامنه‌ای چیست.»

ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری دو روز پس از مرگ ابراهیم رئیسی، عضو مهم این مجلس آغاز به کار کرد.

به دلیل شرایط سنی و جسمی علی خامنه‌ای، انتخابات و تشکیل این دوره از مجلس خبرگان رهبری با حساسیت‌هایی همراه بوده است.

در اولین جلسه از مجلس جدید خبرگان رهبری که روز سه‌شنبه اول خرداد در تهران برگزار شد، محمدعلی موحدی کرمانی با ۵۵ رای از ۸۳ عضو حاضر در جلسه به‌عنوان رییس انتخاب شد.

موحدی کرمانی ۹۳ ساله که جایگزین احمد جنتی شد، برای مدت دو سال رییس این مجلس خواهد بود.

دو روز پیش، ابراهیم رئیسی و محمدعلی آل‌هاشم، امام جمعه تبریز که هر دو عضو مجلس خبرگان نیز بودند در جریان سقوط یک بالگرد در استان آذربایجان‌شرقی کشته شدند.

متن کامل گزارش درباره اولین جلسه ششمین دوره مجلس خبرگان را در این‌جا بخوانید.

مصطفی میرسلیم، نماینده مجلس شورای اسلامی، خواهان بررسی «خطاهای منجر به مرگ رئیسی» شد.

او در ایکس محمد مخبر را به عنوان کفیل دولت خطاب قرار داد و نوشت باید حتما رسیدگی به خطاهایی را که منجر به مرگ رئیسی و همکارانش شد، «اولویت دهد» چرا که «این فاجعه بسیار برای نظام خسارت‌بار است».

وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد امتحانات نهایی دانش‌آموزان طی هفته جاری لغو و به‌جایش روز شنبه پنجم خرداد برگزار می‌شود.

با توجه به این اطلاعیه، از سه‌شنبه اول خرداد تا پنج‌شنبه سوم خرداد، تمامی امتحانات مدارس اعم از نهایی، هماهنگ و داخلی در تمامی پایه‌های تحصیلی لغو و امتحانات نهایی دانش‌آموزان به شنبه هفته آینده موکول خواهد شد.

برنامه امتحانی جدیدی برای دانش‌آموزان تنظیم می‌شود.

احمد وحیدی، وزیر کشور، در مراسم تشییع جنازه رئیسی و همراهانش در تبریز گفت که ابراهیم رئیسی در «مقعد صدق» (به معنی جایگاه صدق و آرامش در بهشت) جای گرفته است.

او مرگ رئیسی را اتفاقی خواند که اگر در هر کشور دیگری رخ می‌داد «ملتش بسیار بسیار آینده تاریکی داشتند».

وحیدی یادآور شد: «به برکت وجود ولایت فقیه و آرامشی که در پیام ایشان به همه منتقل شد، خواهید دید که به سادگی از این موضوعات عبور خواهیم کرد.»

وزیر کشور دولت سیزدهم همچنین اعلام عزای عمومی در دیگر کشورها را «نشانه اقتدار، دیپلماسی قدرتمند و افتخارآفرینی ر‌ییس‌جمهور محبوب» دانست.

روز دوشنبه سوریه، ‌لبنان، پاکستان، هند، عراق و ترکیه در کشورهایشان اعلام عزای عمومی کردند.

نوبت دوم آزمون ورود به دانشگاه‌ها در سال ۱۴۰۳ به دلیل هم‌زمانی با انتخابات ریاست‌ جمهوری زودهنگام به دنبال کشته شدن ابراهیم رئیسی به تعویق افتاد.

این آزمون به جای روزهای هفتم و هشتم تیر، روزهای ۲۱ و ۲۲ تیر برگزار می‌شود.

محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه در مراسم تشییع کشته‌شدگان سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی در تبریز، کشته‌شدگان این سانحه را «برگزیده» توصیف کرد.

او گفت رئیسی در قاب ریاست جمهوری «یک تصویر ماندگار از خدمت عاشقانه و صادقانه» به یادگار گذاشت.

اولین مراسم حکومتی تشییع ابراهیم رئیسی و همراهانش صبح روز سه‌شنبه یکم خرداد در تبریز آغاز شد.

اجساد کشته‌شدگان روز دوشنبه از محل حادثه به «معراج شهدای» سپاه عاشوری استان آذربایجان شرقی منتقل شده بود.

نخستین بخش از مراسم تشییع از ساعت ۹:۳۰ صبح روز سه‌شنبه در تبریز آغاز شد و قرار است از میدان شهدا تا مصلی، ادامه داشته باشد.

اجساد پس از این مراسم به قم منتقل می‌شوند تا مراسمی نیز در آن‌جا و از ساعت ۱۶ به وقت محلی برایشان برگزار شود.

مراسم تهران در صبح روز چهارشنبه خواهد بود که در ساعت پایانی شب دوم خرداد پیکرها به مصلای تهران منتقل و مراسمی نیز در آن‌جا برگزار خواهد شد.

صبح پنج‌شنبه سوم خرداد مراسم تشییع در استان خراسان‌ جنوبی برگزار و پس از آن اجساد به مشهد منتقل می‌شوند.

بخش پایانی این مراسم حکومتی، تشییع و تدفین رئیسی در حرم امام هشتم شیعیان در مشهد است که شامگاه جمعه چهارم خرداد انجام می‌شود.

بامداد روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، مرگ ابراهیم رئیسی و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد در استان آذربایجان‌ شرقی تایید شد.

هشت نفر در این سانحه کشته شدند. محمدعلی آل‌هاشم، امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و مالک رحمتی، استاندار آذربایجان‌ شرقی، از جمله کشته‌های این سقوط بودند.

نخستین خبر سانحه برای بالگرد حامل رئیسی، حدود ساعت ۱۵:۳۰ دقیقه روز یک‌شنبه ۳۰ اردیبهشت منتشر شد و پس از حدود ۱۲ ساعت جست‌وجو، بقایای بالگرد و اجساد سرنشینان آن در منطقه ورزقان پیدا شد.

رئیسی و همراهانش پس از بهره‌برداری از سد قیزقلعه‌سی که با حضور الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان برگزار شد، عازم تبریز بودند که بالگردشان در میانه راه سقوط کرد.

کادر پرواز و برخی نیروهای سپاه پاسداران نیز در سانحه کشته شدند.

در پی مرگ رئیسی و همراهانش، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پنج روز عزای عمومی اعلام کرد.

خامنه‌ای همچنین محمد مخبر، معاون اول رئیسی را به‌شکل رسمی به‌عنوان کفیل ریاست‌جمهوری معرفی کرد.

علی باقری‌کنی نیز سرپرست وزارت امور خارجه و جایگزین امیرعبداللهیان شد.

خبرگزاری ایرنا شامگاه دوشنبه گزارش داد بر اساس مصوبه سران قوا، انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم برای انتخاب جایگزین رئیسی، روز هشتم تیر برگزار خواهد شد.

روز دوشنبه شماری از کشورها پیام‌های تسلیتی برای مرگ رئیسی و همراهانش ارسال کردند و شورای امنیت سازمان ملل جلسه‌اش را با یک دقیقه سکوت به یاد کشته‌های این سقوط آغاز کرد که این رفتارها با انتقاد گسترده روبه‌رو شد.

در این روز، شارل میشل، رییس شورای اتحادیه اروپا پیام تسلیتی ارسال کرد که با انتقادات وسیعی از سوی شماری از نمایندگان پارلمان‌های اروپایی مواجه شد.

این نمایندگان، اعتراض خود را به پیام میشل با هشتگ «از طرف من نیست» نشان دادند.

مشروح رویدادهای مرتبط با سانحه سقوط بالگرد رئیسی طی روزهای یک‌شنبه و دوشنبه (۳۰ و ۳۱ اردیبهشت) را در این‌جا بخوانید.