دومین مناظره نامزدهای جانشینی رئیسی در میان استقبال سرد مردم

وحید یامین‌پور، دبیر شورای عالی جوانان دولت، در ایکس نوشت: «چه بسا مناظره‌های این دوره برخلاف انتظار موجب کاهش مشارکت بشود.» او گفت مناظره‌ها تا سطح «گفت‌وگوهای معمولی کارشناسی» پایین آمده که این امر باعث ایجاد «سرخوردگی و بی‌انگیزگی» می‌شود.

خبرگزاری قوه قضاییه پنج‌شنبه ۳۱ خرداد گزارش داد که وحید اشتری، فعال رسانه‌ای اصولگرا، برای اجرای حکم قضایی به زندان معرفی شد.

این تصمیم قوه قضاییه علیه اشتری یک روز پس از افشاگری دوباره اشتری درباره ماجرای «سیسمونی گیت» و خرید سیسمونی برای مریم قالیباف، تک دختر محمدباقر قالیباف، از ترکیه در فروردین ۱۴۰۱ صورت گرفت.

پس از آنکه مریم قالیباف شامگاه سه‌شنبه ۲۹ خرداد در یک برنامه تبلیغاتی با عنوان «گفت‌وگوی صمیمی» از شبکه خبر صدا و سیما، اتهامات مربوط به سیسمونی گیت را رد کرد، اشتری ضمن انتشار تصویر سامانه هواپیمایی معراج، از او خواست توضیح دهد، ۲۹۴ کیلو بار که در آن سفر در سامانه هواپیمایی معراج به عنوان بار همراه همسر او ثبت شده، چیست.

فروردین ۱۴۰۱ تصاویری از زهرا مشیر، همسر قالیباف، امیررضا بحیرایی، داماد، و مریم، دختر او هنگام ورود به فرودگاه تهران با پروازی از استانبول منتشر شد که مقادیر زیادی بار به همراه داشتند.

وحید اشتری در آن زمان پس از راستی‌آزمایی و تماس با مسئولان هواپیمایی معراج، افشا کرد که خانواده قالیباف با حجم زیادی از بار، شامل سیسمونی و کالسکه نوه قالیباف که از استانبول خریداری شده به ایران بازگشته‌اند.

عبدالله گنجی، فعال رسانه‌ای اصول‌گرا و مدیر مسئول سابق روزنامه جوان وابسته به سپاه، در ایکس نوشت مسعود پزشکیان، نامزد اصلاح‌طلبان، تنها کاندیدایی است که مستمرا بر سیاست‌های کلی نظام تاکید و آن را خط قرمز اعلام می‌کند.

محمدعلی ابطحی، معاون خاتمی در دولت اصلاحات، مناظره دوم نامزدهای ریاست‌جمهوری را «خسته‌کننده» خواند و گفت: «این مناظره مشارکتی افزون نکرد.»

ابطحی در توصیف اظهارات نامزدها گفت: «زاکانی دعوا راه انداخت و دوست داشت احمدی نژاد در برابر مهندس موسوی باشد ولی کسی در زمینش بازی نکرد. همین نیفتادن در دام زاکانی باعث شد همه مراقب باشند و بحث‌ها فنی وغیر جذاب شد.»

او درباره قالیباف گفت به دلیل اینکه مشاورانش به او گفته‌اند «مهربان، خندان و آرام باش»، در نتیجه رییس مجلس در این مناظره «شیک و آرام» حرف می زد.

ابطحی گفت سعید جلیلی در همه موضوعات برنامه داشت، اما شیوه اجرای این برنامه‌ها نامعلوم بود.

این فعال اصلاح‌طلب با اشاره به اینکه امیرحسین قاضی زاده هاشمی در این مناظره گفته که همه مسائل جهانی را در بنیاد شهید در این سه ساله حل کرده، به کنایه نوشت: «قدر ندانستیم.»

ابطحی درباره اظهارات مصطفی پورمحمدی گفت که او یکی دوبار به خصوص در مورد جلیلی حرف‌های مهمی بیرون آورد.

معاون خاتمی در دولت اصلاحات نقطه قوت حرف‌های مسعود پزشکیان را تاکید او بر محمد خاتمی دانست.

یکی از مخاطبان ایران‌اینترنشنال با ارسال پیامی صوتی درباره انتخابات ریاست‌جمهوری می‌گوید: «مگر همه این نامزدها قبلا مدیر نبودند؟ خب، چه گلی به سر این مملکت زدند که حالا می‌خواهند رییس‌جمهور شوند؟»

محمدباقر قالیباف، رییس مجلس و نامزد مورد تایید شورای نگهبان برای جانشینی رئیسی، در جریان دومین مناظره «اتباع غیرمجاز» را مقصر «آسیب‌های اجتماعی جدی در حوزه مواد مخدر، اشتغال و طلاق» معرفی کرد.

قالیباف افزود بر اساس تجربیات او در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی و شهرداری تهران، برای تامین امنیت در کشور باید در مرزهای شرقی در مجاورت افغانستان و پاکستان دیوار کشیده شود.

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در این مناظره گفت ۹۱۱ هزار کودکی که از تحصیل بازمانده بودند، در دولت ابراهیم رئیسی به تحصیل بازگشتند.

بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهند در دوره رئیسی انتشار آمارهای به‌روز متوقف شده است.

بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، تعداد کودکان بازمانده از تحصیل در سال ۱۴۰۰، حدود ۹۱۱ هزار نفر بود.

به نظر می‌رسد قاضی‌زاده هاشمی به این عدد استناد کرده است، اما شهریور ۱۴۰۲ معصومه نجفی پازوکی، معاون ابتدایی وزیر آموزش و پرورش با اشاره به دقیق نبودن آمار کودکان بازمانده از تحصیل اعلام کرد با راه‌اندازی سامانه‌ای به نام «شهید محمودوند» در ابتدای سال تحصیلی ۱۴۰۱، مشخص شده تعداد کودکان بازمانده از تحصیل ۲۰۴ هزار نفر است.

این مقام وزارت آموزش و پرورش افزود با پیگیری پرونده این افراد مشخص شد ۴۳ هزار و ۵۲۱ نفر از این کودکان به دلایل مختلف مانند مهاجرت، فوت یا دلایل دیگر وجود ندارند و تعداد دقیق کودکان بازمانده از تحصیل کشور ۱۶۰ هزار و ۴۷۹ نفر است.

از آن‌جا که هیچ آمار یا مستندی مبنی بر واقعی بودن عدد ۹۱۱ هزار نفر وجود ندارد و از طرفی وزارت آموزش و پرورش هم مستندی برای بازگشت به تحصیل ۹۱۱ هزار کودک ارائه نکرده، ادعای قاضی‌زاده هاشمی نادرست و گمراه کننده است.

سعید جلیلی در جریان دومین مناظره نامزدهای مورد تایید شورای نگهبان برای جانشینی رئیسی گفت: «در چند سال گذشته تلفات جاده‌ای ما از ۱۷ هزارتا بوده تا ۲۵ هزارتا، متوسطش می‌شود ۲۰ هزار نفر.»

بر اساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور، تلفات جاده‌ای کشور از سال ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۱ جمعا حدود ۳۵۲ هزار نفر بوده است.

کمترین میزان تلفات جاده‌ای مربوط به سال ۱۳۹۹ با ۱۵ هزار و ۲۹۸ نفر و بیشترین آن مربوط به سال ۱۳۸۵ با ۲۷ هزار و ۵۶۷ نفر بوده است.

بنابراین آمار اعلام شده از سوی جلیلی درباره حداقل و حداکثر تلفات جاده‌ای نادرست است.

قاضی‌زاده هاشمی در دومین مناظره نامزدهای جانشینی رئیسی گفت: «الان چهار میلیارد دلار ارز ترجیحی برای دارو می‌دهیم، اما نظام سلامت‌مان مشکل دارد.»

بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهند این ادعا نادرست است.

بر اساس گزارش بانک مرکزی، میزان تخصیص ارز ترجیحی در سال ۱۴۰۲ به حوزه دارو، ماده اولیه دارویی و ملزومات دارویی ۲/۳ میلیارد دلار بوده است.

سعید جلیلی در دومین مناظره نامزدهای مورد تایید شورای نگهبان گفت ۲/۵ درصد جمعیت کشور دچار بیماری‌هایی با هزینه کمرشکن می‌شوند که این یعنی روزی هزار و ۷۸۰ نفر.

جمعیت ساکن ایران طبق آخرین اعلام سازمان ثبت احوال ۸۳.۵ میلیون نفر است. ۲/۵ درصد این جمعیت معادل ۲ میلیون و ۸۷ هزار و ۵۰۰ نفر خواهد بود.

اگر این عدد را به تعداد روزهای سال تقسیم کنیم، به عدد تقریبی پنج هزار و ۷۲۰ نفر می‌رسیم.

بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهند مبنای محاسبات جلیلی روشن نیست.

علیرضا زاکانی در دومین مناظره نامزدهای مورد تایید شورای نگهبان گفت بدهی دولت در سال ۱۳۹۲ معادل ۲۰۵ هزار میلیارد تومان بود که در سال ۱۴۰۰ به ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسید.

بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهند که موضوع بدهی‌های دولت، چندوجهی و پیچیده است.

بخشی از بدهی‌های دولت به بانک مرکزی و شبکه بانکی، و بخشی مربوط به بدهی شرکت‌های دولتی به شبکه بانکی است. بخشی دیگر نیز مربوط به تعهدهای دولت، مثل بدهی به صندوق‌های بازنشستگی است.

مجموع این بدهی‌های دولت در سال ۱۳۹۲ حدود ۱۵۶.۵۵ هزار میلیارد تومان بوده است.

این بدهی‌ها با همین شرح در سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۰۳۵ هزار میلیارد تومان رسید.

بدهی‌های خارجی کشور معمولا به دلار اعلام می‌شود.

بخشی از بدهی‌ها هم مربوط به فروش اوراق بدهی است. گزارش مرکز مدیریت بدهی‌های وزارت اقتصاد نشان می‌دهد رقم بدهی دولت در این بخش در سال ۱۳۹۲، حدود ۹۶۳ هزار میلیارد تومان بود که در سال ۱۴۰۰ این رقم به ۱۲۹۹ هزار میلیارد تومان افزایش یافت.

اعداد اعلامی از سوی علیرضا زاکانی با هیچ یک از این اعداد مشابهت ندارد و از آن‌جا که او مشخص نکرده که منظورش از بدهی دولت، بدهی به کدام بخش بوده، این ادعا گمراه کننده است.

علیرضا زاکانی، شهردار تهران و نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری، در دومین مناظره وعده داد قیمت بنزین را به هزار و ۵۰۰ تومان می‌رساند. اما آیا این وعده امکان‌پذیر است؟

در حال حاضر بنزین معمولی با قیمت سهمیه‌ای لیتری هزار و ۵۰۰ تومان و قیمت بنزین معمولی با قیمت آزاد لیتری سه هزار تومان توزیع می‌شود؛ قیمت بنزین سوپر نیز سه هزار و ۵۰۰ تومان است واز سال ۱۳۹۸ تاکنون، قیمت بنزین در ایران تغییری نکرده است.

قیمت واقعی بنزین در ایران در سال ۱۴۰۱ معادل یک دلار اعلام شده است.

جدیدترین آمارها از قیمت بنزین در دنیا نشان می‌دهد ارزان‌ترین بنزین دنیا در ایران با قیمت ۲/۹ سنت عرضه می‌شود و قیمت دلاری هر لیتر بنزین در کشورهای همسایه ایران تا ۴۰ برابر قیمت این محصول در ایران است.

از آن‌جا که مشخص نیست به طور دقیق سهم بنزین پالایشگاهی و پتروشیمی در سیستم توزیع سوخت ایران به چه صورت است و از طرفی، وضعیت مالی تولیدکنندگان داخلی بنزین شفاف و به‌روز اعلام نمی‌شود، محاسبه قیمت واقعی بنزین تولید شده در ایران ممکن نیست.

با این حال تنها مستند قانونی قیمت‌گذاری بنزین در ایران قانون هدفمندی یارانه‌ها است، که این قانون تصریح کرده قیمت بنزین در داخل کشور نباید کمتر از ۹۰ درصد قیمت فوب خلیج فارس باشد.

مسعود پزشکیان، نامزد مورد حمایت اصلاح‌طلبان در دومین مناظره نامزدهای ریاست جمهوری گفت: «آن‌چه به آن عمل می‌کنیم، سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری است. این خط قرمز ماست که ما مراعات می‌کنیم.»

او در ادامه از حضور افراد مختلف در ستاد انتخاباتی خود استقبال کرد و افزود: «هر کسی به ستاد من بیاید، بنده می‌پذیرم، برای این‌که می‌خواهم رای بگیرم.»

پزشکیان با اشاره به فشار اقتصادی بر مردم در سال‌های اخیر گفت سرانه مصرف کالری ایرانیان در دولت رئیسی کاهش یافته است.

یکی از شهروندان با ارسال پیامی صوتی به ایران‌اینترنشنال درباره انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: «این انتخابات هیچ ارزشی برای ما ندارد و بین دوستان و نزدیکان خودم هم کسی را نمی‌بینم که رغبتی برای رای دادن داشته باشد.»

قاضی‌زاده هاشمی در مناظره گفت‌ در دوره احمدی نژاد ارزش یارانه ۴۵ دلار بود و زمان رییسی ۱۱ دلار شد.

بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهند این ادعا نادرست است.

یارانه نقدی در زمان احمدی نژاد ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان معادل ۴۲/۷ دلار آمریکا بود.

اما در ماه‌های پایانی دولت رئیسی، نرخ آزاد هر دلار به ۶۰ هزار تومان رسید. در این زمان مبلغ یارانه برای سه دهک پایین درآمدی، ۴۰۰ هزار تومان و معادل ۶/۷ دلار است.

بدین ترتیب، قدرت خرید بین‌المللی یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی در آغاز واریز آن در مقایسه با امروز، حدود هفت برابر بوده است.

مصطفی پورمحمدی، عضو هیات مرگ و مقام قضایی جمهوری اسلامی در دهه ۶۰ در این مناظره گفت به دلیل نبود جو «اعتماد» در کشور، «هنوز فضای انتخاباتی گرم نیست».

او از مواضع برخی نامزدهای مورد تایید شورای نگهبان در قبال تحریم‌های بین‌المللی انتقاد کرد و گفت: «دوستان ما که اینجا هستند، یا بی‌توجه بودند به تحریم یا برای خنثی‌سازی [تحریم‌ها] ... اقدامی نکردند. آن‌ها که دور این میز هستند، درگیر بودند، ولی کاری نکردند.»

پورمحمدی افزود: «برای تحریم و برای خنثی‌سازی آن کاری نکردیم و حالا داریم نسخه می‌پیچیم؟»

دومین مناظره انتخاباتی میان مسعود پزشکیان، ‌مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و محمدباقر قالیباف، شش نامزد مورد تایید نظام برای جانشینی ابراهیم رئیسی، ساعت ۲۰ (به وقت ایران) چهارشنبه ۳۱ خرداد برگزار شد.

رسانه‌ها در ایران عنوان این مناظره را «خدمات‌رسانی عدالت‌محور دولت» اعلام کردند.

قرار است سه مناظره دیگر نیز در روزهای جمعه یکم تیر، دوشنبه چهارم تیر و سه‌شنبه پنجم تیر برگزار شوند.

فروغ کنعانی، پژوهش‌گر جامعه‌شناسی در مصاحبه با ایران‌اینترنشنال، آگاهی مردم ایران و تصمیم آن‌ها برای تحریم انتخابات را ستود و گفت با توجه به کشتار معترضان، تدارکات‌چی بودن دولت در نظام جمهوری اسلامی و فساد فراگیر نامزد‌ها، نمی‌توان انتظار داشت مردم در انتخابات شرکت کنند.

او به فساد نظام‌مند در ساختار حکومت و اتهام‌زنی نامزدهای مورد تایید شورای نگهبان علیه یکدیگر پرداخت و افزود این افراد «نمی‌توانند به راحتی از سفره نعمت انقلاب دست بردارند» و به همین دلیل، از توان و اراده تغییر اوضاع برخوردار نیستند.

نخستین مناظره تلویزیونی نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری روز دوشنبه ۲۸ خرداد برگزار شد.

این مناظره به برنامه‌های شش نامزد مورد تایید شورای نگهبان در حوزه اقتصاد، به‌ویژه برنامه هفتم توسعه و راه‌های مشارکت مردم در آن اختصاص داشت.

کلی‌گویی نامزدها درباره برنامه‌هایشان، اصرار بر به‌کارگیری «توانمندی‌‌های داخلی» و استفاده پر تکرار از شعار «ما می‌توانیم» از موارد برجسته این مناظره بود.

ده‌ها شهروند پس از برگزاری نخستین مناظره، پیام‌هایی به ایران‌اینترنشنال ارسال و تاکید کردند مشارکت در انتخابات به معنای نادیده گرفتن جنایات جمهوری اسلامی و پایمال کردن خون قربانیان آن در چهار دهه اخیر است.

یکی از شهروندان با ارسال پیامی صوتی گفت: «چرا رای بدهم؟ به‌خاطر این گرانی؟ به‌خاطر کشته ‌شدن جوانان؟ به‌خاطر مادرم که از کرونا مُرد و خامنه‌ای نگذاشت واکسن وارد کشور شود؟»

شهروندی دیگر با ارسال تصویر صفحه انتخابات شناسنامه خود برای ایران‌اینترنشنال گفت در اوایل جوانی سه‌ بار رای داده است اما حالا «بابت آن از خانواده کشته‌شدگان راه آزادی عذرخواهی می‌کند».