کرملین: از سرگیری توافق غلات دریای سیاه در دستور کار مذاکرات ریاض قرار دارد

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد مسکو و واشینگتن در حال گفت‌وگو درباره از سرگیری توافقی با هدف تضمین امنیت کشتی‌رانی تجاری در دریای سیاه هستند.

پسکوف دوشنبه چهارم فروردین گفت «ابتکار دریای سیاه» که با عنوان «توافق غلات» نیز شناخته می‌شود، یکی از محورهای مذاکرات میان مقام‌های روسیه و آمریکا در عربستان سعودی است.

به گفته سخنگوی کرملین، بررسی ابتکار دریای سیاه به پیشنهاد دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا و با موافقت ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، در دستور کار مذاکرات ریاض قرار گرفته است.

پسکوف افزود: «موضوع اصلی [این توافق] امنیت کشتی‌رانی است اما اگر به نسخه پیشین این ابتکار نگاه کنیم، بخش قابل‌ توجهی از تعهدات نسبت به کشور ما در نوبت قبل اجرا نشد. بنابراین، این مساله نیز در دستور کار مذاکرات امروز قرار دارد.»

او تاکید کرد روسیه و ایالات متحده بر سر ضرورت حرکت به‌سوی راه‌حلی برای پایان دادن به جنگ اوکراین اتفاق نظر دارند اما هنوز مسائل و جنبه‌های متعددی وجود دارد که باید مورد بررسی و توافق قرار گیرد.

ترکیه و سازمان ملل نقش میانجی‌ را در ابتکار «توافق غلات دریای سیاه» ایفا کردند؛ توافقی که در ژوییه ۲۰۲۲ حاصل شد و با وجود ادامه جنگ، امکان صادرات امن حدود ۳۳ میلیون تن غلات اوکراین را از مسیر دریای سیاه فراهم آورد.

با این حال، روسیه در سال ۲۰۲۳ از این توافق خارج شد و اعلام کرد در مسیر صادرات مواد غذایی و کودهای شیمیایی‌اش با موانع جدی مواجه است. این در حالی است که روسیه در حال حاضر با مانع قابل ‌توجهی برای صادرات غلات خود از مسیر دریای سیاه روبه‌رو نیست.

به‌منظور تشویق روسیه برای پیوستن به این توافق، مسکو و سازمان ملل در ژوییه ۲۰۲۲ یک تفاهم‌نامه سه‌ساله امضا کردند که بر اساس آن، سازمان ملل متعهد شد در زمینه تسهیل صادرات مواد غذایی و کود شیمیایی روسیه به بازارهای جهانی کمک کند.

اگرچه صادرات مواد غذایی و کود شیمیایی روسیه مشمول تحریم‌های غرب نمی‌شود، مسکو می‌گوید محدودیت‌های مربوط به پرداخت‌ها، لجستیک و بیمه، در عمل بر سر راه ارسال محموله‌هایش مانع ایجاد کرده‌اند.

مسکو همچنین خواهان از سرگیری صادرات آمونیاک و اتصال مجدد بانک کشاورزی دولتی‌اش، روس‌سل‌خوز‌بانک، به سامانه بین‌المللی سوئیفت شده است.

آغاز مذاکرات آمریکا با روسیه پس از دیدار با هیاتی از اوکراین در عربستان سعودی

یک روز پس از مذاکرات اوکراین و آمریکا در عربستان سعودی، نمایندگانی از روسیه و ایالات متحده در این کشور دیدار و مذکرات خود را آغاز کردند.

رسانه‌های روسیه خبر دادند هیات‌های این کشور و آمریکا دوشنبه چهارم فروردین در ریاض دیدار کردند.

استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، نسبت به پیشرفت واقعی در مذاکرات دوشنبه درباره آتش‌بس و توقف حمله به کشتی‌ها در دریای سیاه ابراز خوش‌بینی کرد.

او گفت پس از آن، روند به‌طور طبیعی به سمت آتش‌بس فراگیر‌ حرکت خواهد کرد.

مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز گفت: «اکنون بیش از هر زمان دیگری به صلح نزدیکیم.»

با این حال، سخنگوی کرملین تاکید کرد «طرفین تازه در ابتدای این راه قرار دارند» و نباید امید خود را بالا ببرند.

یک‌شنبه سوم فروردین هیات‌های اوکراین و ایالات متحده، مذاکرات خود را در عربستان سعودی آغاز کردند. محور اصلی این گفت‌وگوها، ارائه پیشنهادهایی برای حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی و تاسیسات انرژی اوکراین بود که طی سه سال گذشته هدف حملات روسیه قرار گرفته‌اند.

رستم عمروف، وزیر دفاع اوکراین که ریاست هیات اوکراینی را در این مذاکرات بر عهده دارد، سوم فروردین در فیس‌بوک نوشت: «ما در حال اجرای دستور رییس‌جمهوری اوکراین برای پیشبرد صلح عادلانه و تقویت امنیت هستیم.»

انتظار می‌رود هیات اوکراینی چهارم فروردین بار دیگر با هیات آمریکایی پای میز مذاکره بنشیند.

یکی از اعضای هیات اوکراینی که نخواست نامش فاش شود، در همین رابطه گفت: «ما در حال حاضر منتظر نتایج نشست آمریکا و روسیه هستیم و سپس دور دیگری از مذاکرات با آمریکا خواهیم داشت.»

مذاکرات ریاض دومین دور از گفت‌وگوهای غیرمستقیم بین اوکراین و روسیه و با حضور مقامات ایالات متحده است.

ترامپ ۲۸ اسفند و پس از تماس تلفنی مجدد با پوتین، این گفت‌وگو را «بسیار خوب و سازنده» توصیف کرد و گفت بر سر برقراری آتش‌بس فوری در تمامی زیرساخت‌ها و بخش انرژی اوکراین توافق شده است.

او تاکید کرد دو طرف برای دست‌یابی به آتش‌بس کامل و پایان جنگ به‌سرعت تلاش خواهند کرد.

به گفته ترامپ، در این گفت‌وگو عناصر مختلفی از یک توافق صلح بررسی شد؛ از جمله تلفات سنگین نظامیان دو کشور.

او با تاکید بر اینکه مسکو و کی‌یف هر دو خواهان پایان جنگ هستند، افزود: «این روند اکنون به‌طور کامل آغاز شده و اجرا می‌شود و ما امیدواریم که برای بشریت، این ماموریت را به سرانجام برسانیم.»

ترامپ و پوتین، پیش از این گفت‌وگو، ۲۴ بهمن نیز در یک تماس تلفنی ۹۰ دقیقه‌ای، درباره جنگ اوکراین و مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کردند.

به دنبال این تماس، مارکو روبیو و سرگئی لاوروف، وزیران خارجه ایالات متحده و روسیه، ۳۰ بهمن در ریاض با یکدیگر دیدار کردند.

پس از آنکه در جریان دیدار ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین و ترامپ در کاخ سفید، مشاجره و جنگ لفظی رخ داد و مذاکرات در آن دیدار بدون نتیجه به پایان رسید، عربستان سعودی میزبان مذاکرات میان کی‌یف و واشینگتن شد.