در سال ۱۴۰۳ دست‌کم ۵۲ کولبر در ایران کشته و ۱۳۱ تن دیگر زخمی شدند

در سال ۱۴۰۳ در مناطق مرزی و مسیرهای بین‌جاده‌ای استان‌های آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه، دست‌کم ۵۲ کولبر کشته و ۱۳۱ تن دیگر مجروح شدند. آمار کولبران کشته‌شده در سال ۱۴۰۳ در مقایسه با سال پیش از آن، حدود ١٨ درصد افزایش داشته است.

سایت کولبرنیوز اول فروردین گزارش داد این کولبران به‌دلیل تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی، بهمن و سرمازدگی، رفتن روی مین، سقوط از کوه و ارتفاع و سایر موارد کشته و زخمی شدند.

بر اساس این گزارش، از مجموع ۱۸۳ کولبری که در سال ۱۴۰۳ کشته یا مجروح شدند، ۱۴۳ تن، معادل ۷۸ درصد، هدف تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی جمهوری قرار گرفتند.

از میان کولبران کشته یا زخمی‌شده در سال گذشته، ۹۶ نفر معادل ۵۳ درصد در استان کردستان، ۵۷ نفر معادل ۳۱ درصد در استان کرمانشاه، ۲۴ نفر معادل ۱۳ درصد در استان آذربایجان غربی و شش کولبر و کاسبکار معادل سه درصد در مرزها و مسیرهای بین‌جاده‌ای دیگر استان‌ها، آسیب دیدند.

پیش از این در ۲۹ اسفند، سایت حقوق بشری هرانا در گزارشی درباره نقض حقوق بشر در ایران نوشت در سال ۱۴۰۳ مجموعا ۳۵۵ شهروند هدف شلیک نیروهای نظامی قرار گرفتند که از این تعداد، ۱۵۶ تن جان خود را از دست دادند.

کولبرنیوز در ادامه گزارش خود نوشت دست‌کم ۳۶ کولبر در سال ۱۴۰۳ با شلیک ماموران مرزی جمهوری اسلامی، چهار کولبر به‌دنبال گیر افتادن در کولاک و سرمازدگی، و چهار کولبر به‌دلیل آتش گرفتن خودرو در پی تعقیب و گریز و تیراندازی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی، جان خود را از دست دادند.

سه کولبر نیز در اثر سقوط از ارتفاع، دو کولبر در حادثه رانندگی، دو کولبر به‌دلیل ایست قلبی در حین کولبری و یک کولبر در تیراندازی نیروهای مرزبانی کشور عراق جان باختند.

به گزارش کولبرنیوز، ۱۱ نفر از کولبران کشته‌شده‌ در سال گذشته افراد زیر ١٨ سال هستند و کودک محسوب می‌شوند.

از میان کولبران زخمی‌شده، ۱۰۶ تن هدف تیراندازی مستقیم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی قرار گرفتند و ۱۵ نفر در اثر ضرب‌ و شتم این نیروها مجروح شدند.

سه نفر به‌دلیل انفجار مین، چهار نفر به‌دنبال سقوط از ارتفاع، دو تن در پی تعقیب و گریز نیروهای نظامی جمهوری اسلامی و یک تن دیگر در اثر پارگی تاندون پا حین کولبری زخمی شدند.

داده‌های این گزارش نشان می‌دهد ماه‌های فروردین، اردیبهشت، مرداد، تیر، مهر و خرداد در سال ۱۴۰۳ به‌ترتیب با ۵۰، ۲۹، ۲۳، ۲۰، ۱۷ و ۱۲ مورد مرگ یا مصدومیت، سخت‌ترین ماه‌های سال برای کولبران بودند.

نهادهای حقوق بشری و برخی نمایندگان مجلس بارها اعلام کرده‌اند شهروندان کُرد در استان‌های غربی کشور به‌دلیل فقر اقدام به کولبری می‌کنند.

امید کریمیان، نماینده مریوان در مجلس، مردادماه ۱۴۰۳ با اشاره به مرگ کولبران با شلیک مستقیم نیروهای مرزیابی جمهوری اسلامی، خطاب به وزیر کشور گفت: «آقای وزیر، تا به‌ حال یک بار از مرزبانی پرسیده‌اید که به چه جرمی و چه گناهی و در کدام محکمه و دادگاهی خانواده‌های این جوانان بیکار و سرمایه‌های کشور را داغدار کرده‌اند.»

او با اشاره به اینکه مسعود پزشکیان در ایام انتخابات وعده داده بود «صدای بی‌صدایان» خواهد بود، خطاب به رییس دولت چهاردهم گفت: «صدای کولبران، مردم مناطق مرزی و محرومان باشید.»

در تیرماه ۱۴۰۳ سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی اعلام کرد جمهوری اسلامی از «قوه قهریه بیش از حد و کُشنده» علیه کولبرانِ عمدتا کُردی استفاده می‌کند که در مناطق مرزی ایران و عراق کالاهای مختلف را بین دو کشور جابه‌جا می‌کنند.

به گفته قباد کرم‌پور، عضو شورای عالی استان‌ها، بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد هستند.