وزیر خارجه ترکیه در واکنش به سخنان علی خامنهای مبنی بر شکست نخوردن «محور مقاومت» و این که سقوط بشار اسد نتیجه برنامهریزی آمریکا و اسرائیل بوده است، گفت که حضور جمهوری اسلامی در سوریه نتوانست از «وقوع یک نسلکشی بزرگ در غزه» جلوگیری کند.
هاکان فیدان در مصاحبه ویژه با شبکه الجزیره، درباره سخنان رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر این که سرنگونی اسد نتیجه یک برنامهریزی از سوی آمریکا و اسرائیل بوده و همچنین در پاسخ به پرسشی درباره شکست «محور مقاومت» گفت: «دوستان ایرانی ما ناراحت نشوند اما ما این بحث را شاید هزار بار با آنها انجام دادهایم. به هر حال، حضور آنها در سوریه نتوانست از وقوع یک نسلکشی بزرگ در غزه جلوگیری کند.»
خامنهای ۲۱ آذر وعده بازپسگیری سوریه را داد و با اشاره تلویحی به نقش ترکیه در تحولات سوریه، افزود که «یک دولت همسایه سوریه نقش آشکاری را در این زمینه ایفا میکند.»
او در ادامه گفت که با وجود این، «عامل اصلی توطئهگر و نقشهکش اصلی و اتاق فرمان اصلی»، در آمریکا و اسرائیل است.
وزیر خارجه ترکیه پیش از این نیز به الحدث گفته بود جمهوری اسلامی از وضعیت جدید درس خواهد گرفت.
رسانههای حکومتی در ایران مانند روزنامه کیهان و خبرگزاری تسنیم، سهشنبه ۲۷ آذر، اظهارات فیدان را «گزافهگویی» و «کنایهآمیز» خواندند.
فیدان گفته است که در جریان تحولات سوریه، با روسیه و ایران گفتوگوهایی انجام شده و پیامهای ترکیه به آنها منتقل شده است: «روسها و ایرانیها از ابتدا میدانستند که وضعیت رژیم اسد رو به وخامت است. بنابراین، در مقطعی به این نتیجه رسیدند که پیامهای ما درست بوده است.»
او پیش از این، در گفتوگو با شبکه انتیوی ترکیه گفته بود: «با روسیه و ایران صحبت کردیم و به آنها گفتیم وارد معادلات نظامی نشوند.»
رد سخنان دونالد ترامپ
وزیر امور خارجه ترکیه، پنجشنبه ۲۹ آذر سخنان دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب آمریکا، مبنی بر این که سقوط اسد یک «تصرف خصمانه» و بدون تلفات به وسیله ترکیه بوده را رد کرد و افزود که این کشور نمیخواهد به عنوان قدرت حاکم بر سوریه شناخته شود.
او تاکید کرد: «بنابراین نباید هیچ سلطهای -نه سلطه ترکها، نه سلطه فارسها و نه سلطه عربها- وجود داشته باشد. ما باید همکاری را اساس کار قرار دهیم و در کنار مردم سوریه قرار بگیریم.»
ترامپ گفته بود وضعیت سوریه در حال حاضر مبهم است اما کلید تحولات این کشور در دست ترکیه خواهد بود.
فیدان درباره احتمال حمله ترکیه به مناطق تحت کنترل کردها در سوریه نیز گفت که اگر دولت جدید سوریه «به درستی» به این موضوع رسیدگی کند، دلیلی برای دخالت آنکارا وجود نخواهد داشت.
او گفت: «یپگ نیروهایی را از ترکیه، ایران، عراق و کشورهای اروپایی جذب کرده اما متاسفانه، دوستان غربی واقعیت ارتباط یپگ با پکک را نادیده میگیرند.»
یگانهای «مدافع خلق کرد سوریه» (یپگ) که مورد حمایت آمریکا هستند، از سوی آنکارا وابسته به گروه پکک (حزب کارگران کردستان) معرفی میشوند.
ترکیه پکک را «به عنوان گروهی تروریستی» شناسایی کرده است.