محمد رسول‌اف، کارگردان سرشناس سینما، از خروجش از ایران به علت فشارهای امنیتی خبر داد و نوشت هفت سال پیش برای چندمین بار پاسپورتش را از او گرفتند و گفتند حق داشتن پاسپورت ندارد.
رسول‌اف با انتشار متنی در شبکه اجتماعی اینستاگرام، فشار نهادهای امنیتی حکومت ایران به خود در طول سالیان اخیر را تشریح کرد و افزود دوستان، آشنایان و افرادی به او کمک کرده‌اند از ایران خارج شود.
او نوشت: «هفت سال پیش برای چندمین بار پاسپورت مرا گرفتید. دو سال پیش برای چندمین بار به خانه‌ام ریختید و هر آن‌چه توانستید با خود بردید. سال گذشته به همراه وکیلم بارها به نهادهای مختلف رجوع کردیم، اما گفتید حق داشتن پاسپورت را ندارم. نمیدانستید هویت من در پاسپورت من نیست.»
رسول‌اف در ادامه متن خود حکومت جمهوری اسلامی را مورد انتقاد قرار داد و افزود: «اگر فکر می‌کنید مرزهای ایران در دست شماست، در خواب خوشی هستید. اگر ایران جغرافیایی زیر چکمه‌های استبداد دینی شما رنج می‌کشد، ایران فرهنگی در ذهن مشترک میلیون‌ها ایرانی که از ظلم و توحش شما ناچار به ترک ایران شدند، زنده است و هیچ قدرتی نمی‌تواند اراده خود را به آن تحمیل کند. از امروز من ساکن ایران فرهنگی‌ام.»
این کارگردان همچنین در بیانیه دیگری که به زبان انگلیسی منتشر شده، اعلام کرد پس از «سفری طولانی و پیچیده» به اروپا رسیده است. رسول‌اف در این بیانیه مشخص نکرد در کدام کشور به سر می‌برد.
او در این بیانیه افزود بین زندان و خروج از کشور، مجبور به انتخاب دومی شده است.
این کارگردان به سرکوب فعالان مدنی و همچنین احکام اعدام معترضان، از جمله توماج صالحی اشاره کرد و گفت: «گستره و شدت سرکوب به حدی از وحشی‌گری رسیده است که مردم هر روز منتظر خبر جنایت فجیع دیگری از سوی حکومت هستند. دستگاه جنایت‌کار جمهوری اسلامی حقوق بشر را به طور مداوم و نظام‌مند نقض می‌کند.»
بابک پاک‌نیا، وکیل دادگستری، روز ۱۹ اردیبهشت خبر داد شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب اسلامی این کارگردان منتقد حکومت را به هشت سال زندان محکوم کرده است. رسول‌اف همچنین به شلاق، جزای نقدی و ضبط مال محکوم شده است.
این وکیل در شبکه اجتماعی ایکس نوشت شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر حکم صادره علیه رسول‌اف را عینا تایید کرده و این حکم اکنون در اختیار اجرای احکام قرار گرفته است.
پاک‌نیا افزود: «دلیل اصلی صدور این حکم، امضای بیانیه‌ها و ساخت فیلم و مستند است که از نظر دادگاه، این اقدامات مصداق اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور محسوب می‌شود.»
رسول‌اف در سال‌های اخیر از منتقدان جدی و سرسخت جمهوری اسلامی بوده و به طور مداوم از سوی دستگاه‌های قضایی و امنیتی حکومت ایران تحت پیگرد قرار گرفته است.
او آخرین بار در تیر ۱۴۰۱ دستگیر و پس از تحمل هفت ماه حبس، در بهمن همان سال آزاد شده بود.
پیش‌تر و در روز ۱۰ اردیبهشت پاک‌نیا خبر داد که این کارگردان از سوی نیروهای امنیتی تحت فشار قرار گرفته تا جدیدترین ساخته خود را با نام «دانه انجیر مقدس» از جشنواره فیلم کن خارج کند. این فیلم در بخش مسابقه جشنواره کن پذیرفته شده است.
به گفته پاک‌نیا، برخی از از عوامل «دانه انجیر مقدس» طی روزهای اخیر از سوی ضابطین احضار و بازجویی شده و حتی تعدادی از آن‌ها ممنوع‌الخروج شده‌اند.
رسول‌اف و جعفر پناهی، دیگر کارگردان منتقد حکومت در سوم آذر سال گذشته و پس از آزادی توماج صالحی با این خواننده دیدار کردند.
صالحی روز ۹ آذر مجددا به دست ماموران مسلح در شهر بابل در استان مازندران بازداشت شد. شعبه یک دادگاه انقلاب اصفهان روز پنجم اردیبهشت این رپر را به اعدام محکوم کرد.
رسول‌اف و پناهی همچنین در آبان‌ماه ۱۴۰۲ به کشته شدن آرمیتا گراوند، یکی از آخرین قربانیان حجاب اجباری در ایران واکنش نشان دادند.
این دو کارگردان در پیامی نوشتند: «سوگوار و بهت‌زده اما امیدوار، به نوری که از ایستادگی و آزادگی دختران و زنان ایران به این سرزمین می‌تابد، خیره شده‌ایم ... به پویایی و تداوم زن، زندگی، آزادی درود می‌فرستیم.»
بر اساس برخی گزارش‌ها و روایت‌ها، آرمیتا، نوجوان ۱۶ ساله، روز ۹ مهر ماه سال ۱۴۰۲ در ایستگاه متروی شهدای تهران به دلیل حمله یک زن چادری بی‌هوش شد، به کما رفت و روز ششم آبان پس از ۲۸ روز بستری بودن در بیمارستان نظامی فجر جان باخت.
رسول‌اف در چندین فیلم خود، مانند «به امید دیدار»، «دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند»، «شیطان وجود ندارد» و «لِرد» ساختار آلوده به فساد حاکمیت در جمهوری اسلامی را به نمایش گذشته و از آن انتقاد کرده است.
او همچنین چندین جایزه معتبر بین‌المللی را از جشنواره‌های مطرحی مانند کن و برلین از آن خود کرده است.