جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز سهشنبه ۲۸ فروردین، گفت: «ایالات متحده در روزهای آینده، تحریمهای جدیدی را علیه برنامه موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی و نهادهای حامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و وزارت دفاع اعمال میکند.»
اوافزود که پیشبینی میکند متحدان و شرکای ایالات متحده نیز به زودی تحریمهای تازهای را علیه جمهوری اسلامی وضع کنند.
سالیوان همچنین افزود: «ما به تقویت ادغام سامانههای پدافند هوایی و موشکی و هشدار زودهنگام در خاورمیانه ادامه میدهیم تا اثربخشی قابلیتهای موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی کاهش یابد.»
کاخ سفید نیز روز سهشنبه اعلام کرد:«جو بایدن علاوه بر هماهنگی با رهبران دو حزب کنگره، در حال هماهنگی با کشورهای متحد و شریک آمریکا، از جمله گروه هفت است و پیشبینی میشود این کشورها نیز به زودی تحریمهای جدید خود را علیه جمهوری اسلامی اعلام کنند.»
کاخ سفید ساعاتی پس از آن از اعمال تحریمهای جدید علیه جمهوری اسلامی خبر داد که کمیته روابط خارجی سنا، سه طرح مربوط به جمهوری اسلامی را تصویب کرد که تحریمها و فشارها بر جمهوری اسلامی را افزایش میدهد و رییسجمهوری آمریکا را ملزم میکند که کشتیها، بنادر و پالایشگاههای حامل یا فرآوریکننده نفت ایران را تحریم کند.
این طرحها برای اینکه به قانون بدل شوند باید در صحن سنا نیز به تصویب برسند و به امضای جو بایدن، رییسجمهوری، برسند.
سناتور جیم ریش، عضو کمیته روابط خارجی سنا، اندکی پس از تصویب این طرحها نوشت:«خوشحالم که قانون پایان تروریسم جمهوری اسلامی، قانون کشتیرانی، و قانون مهسا امروز در کمیته به تصویب رسیدند.»
او افزود:«خاورمیانه در آشفتگی بیسابقهای است و سیاست ضعیف آمریکا نتوانسته بازدارندگی خود را در قبال جمهوری اسلامی دوباره برقرار کند. زمان اقدام گذشته است و کنگره باید نقشی ایفا کند.»
از سه طرحی که به تصویب رسیدند، قانون مهسا احتمالا پربینندهترین و بحثبرانگیزترین لایحهای بود که پس از تصویب در مجلس برای مدت طولانی از دستور کار کمیته کنار گذاشته شده بود و اکنون نیز گفته میشود که این قانون قبل از فرستاده شدن به صحن سنا برای رایگیری به شدت «رقیقشده» است.
این طرح برای اولین بار در ژانویه ۲۰۲۳، چهار ماه پس از آغاز اعتراضات سراسری در ایران به کنگره آمریکا ارائه شد و پاسخی به سرکوب خشونتبار و خونین خیزش مردم علیه جمهوری اسلامی بود.
قانون مهسا در نسخه اصلی خود، دولت ایالات متحده را ملزم میکرد که تحریمهایی قابلاجرا را علیه علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی و دفتر او، و ابراهیم رئیسی، رییسجمهوری و تعدادی از نهادهای وابسته به خامنهای اعمال کند.
در نسخه اصلی این طرح، همچنین رییسجمهوری ایالات متحده ملزم میشد که هر سال به کنگره گزارش دهد که آیا این مقامات باید تحت تحریمهای موجود باقی بمانند یا خیر. چنین کاری لغو یکجانبه تحریمها را برای دولتهای فعلی و آینده بسیار دشوارتر میکند.
نیک نیکبخت، تاجر و فعال ایرانی-آمریکایی، در شبکه ایکس نوشت: «نسخه قانون مهسا که امروز در کمیته روابط خارجی سنا تصویب شد، قانون مهسای واقعی که تقریبا به اتفاق آرا با ۴۱۰ رأی به تصویب مجلس رسید. به من اطلاع داده شده است که سناتور کاردین اساساً این لایحه را تغییر داده است و به بایدن گریزگاههای مدیریتی برای اعمال نکردن تحریم علیه رژیم تروریستی در ایران داده است.»
شماری از فعالان ایرانی و آمریکایی و منتقدان جو بایدن، بن کاردین سناتور دموکرات و رییس کمیته روابط خارجی سنا را به تأخیر در رسیدگی به قانون مهسا متهم کردهاند.
به نظر می رسد دو طرح دیگر بدون تغییر زیادی تصویب شدهاند.
براساس طرح کشتیرانی یا قانون توقف پناه دادن به نفت ایران، بنادر و پالایشگاههایی که در انتقال و فرآوردی نفت ایران دخیل هستند، مورد تحریم قرار میگیرند.
قانون پایان دادن به تروریسم ایران، نیز صدور معافیت های تحریمی را برای دولت های ایالات متحده دشوارتر می کند. ایران، تا زمانی که «حمایت مالی تروریسم» را انجام دهد.
قانون موشک ها هم کسانی را که در برنامه های موشکی یا پهپادی جمهوری اسلامی دست دارند، تحریم میکند.
تصویب این طرحها نه تنها تلاشی برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی است، بلکه واکنشی به سیاست جو بایدن هم محسوب میشود که منتقدان او در کنگره میگویند بسیار مهربانانه و مماشاتجویانه است.
سناتور ریش هفته گذشته گفت: « جمهوری اسلامی که با سیاستهای مماشاتجویانه دولت بایدن تحت کنترل قرار نگرفته، عملیات جهانی خود را گسترش داده است. زمان آن گذشته است که دولت بایدن مسیر خود را تغییر دهد و دارایی های ایران را به شدت هدف قرار دهد. انجام این کار چندان سخت نخواهد بود... اما آنها در مقایسه با ما دیدگاه متفاوتی نسبت به ایران دارند.»