علیاکبر صالحی، وزیر خارجه و رییس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، با تایید تلویحی دستیابی جمهوری اسلامی به توانایی ساخت بمب اتمی، گفت: «ما همه آستانههای علم و فناوری هستهای را داریم.» مذاکرات هستهای ایران و قدرتهای جهانی از چند ماه پیش متوقف باقی مانده است.
صالحی در گفتوگویی تلویزیونی از پاسخ مستقیم به پرسشی درباره این که آیا جمهوری اسلامی به توانایی ساخت سلاح اتمی رسیده یا نه، خودداری کرد و افزود: «ما همه آستانههای علم و فناوری هستهای را داریم. من یک مثال میزنم. دیگر آن را خودتان برداشت کنید: یک خودرو چی میخواهد؟ شاسی میخواهد، موتور میخواهد، فرمان میخواهد، جعبه دنده میخواهد، شما بگو جعبه دنده ساختی میگویم بله. موتور ساختی؟ بله ولی هر کدام برای کار خودشان است.»
صالحی علاوه بر وزارت خارجه، مدتی ریاست سازمان انرژی اتمی ایران را برعهده داشته و از چهرههای نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی به شمار میرود.
این نخستین بار نیست که مقامهای جمهوری اسلامی مدعی دستیابی به توانایی ساخت بمب اتمی میشوند.
تیر سال ۱۴۰۱، کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی و مشاور علی خامنهای، در مصاحبه با شبکه الجزیره گفت ایران تواناییهای فنی ساخت بمب هستهای را دارد ولی قصد انجام آن را ندارد.
خرازی در گفتوگو با شبکه قطری الجزیره درباره تواناییهای جمهوری اسلامی برای ساخت بمب اتمی اضافه کرد: «تنها در چند روز سطح غنیسازی اورانیوم را از ۲۰ درصد به ۶۰ درصد رساندیم و به سادگی میتوان آن را به ۹۰ درصد رساند.»
پیشتر محمد اسلامی، رییس فعلی سازمان انرژی اتمی ایران در مصاحبه با همین شبکه، احتمال غنیسازی در سطح ساخت بمب را رد نکرده و گفته بود تصمیمگیری برای غنیسازی ۹۰ درصدی اورانیوم به نظر «مقامهای مربوطه» وابسته است.
رهبر جمهوری اسلامی فرماندهی همه نیروهای مسلح و نظامی این کشور را برعهده دارد و تصمیمگیرنده نهایی در زمینه فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی نیز اوست.
مقامهای جمهوری اسلامی تاکنون بارها گفتهاند بر اساس یک فتوای رهبر جمهوری اسلامی ساخت بمب اتمی در دستور کار تهران نیست.
ناظران بینالمللی میگویند که استناد به این فتوا تضمینی برای نساختن بمب اتمی در ایران به شمار نمیرود و هر فتوایی میتواند در هر لحظه لغو شود.
صالحی در ادامه گفتوگوی تلویزیونی اخیر خود درباره مذاکرات مخفیانه با آمریکا در عمان در زمان وزارتش نیز گفت که این مذاکرات با اجازه رهبر جمهوری اسلامی صورت گرفت.
او افزود که محمود احمدینژاد، رییسجمهوری وقت، با این مذاکرات مخالف بود.
مذاکرات هستهای ایران با قدرتهای جهانی که پس از آغاز ریاست جمهوری جو بایدن از سر گرفته شد، هنوز به نتیجهای نرسیده است.
به دنبال خروج آمریکا از برجام در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، جمهوری اسلامی بارها خواستار تضمین برای تکرار نشدن خروج دوباره آمریکا از برجام، در صورت احیای آن شده بود.
برخی کارشناسان در همان آغاز دوران بایدن گفته بودند ارائه چنین تضمینی از سوی دولت آمریکا به دلیل ساختار قدرت در این کشور ممکن نیست.
اوایل دیماه، آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد جمهوری اسلامی تولید اورانیوم غنی شده با خلوص تا ۶۰ درصد را به حدود ۹ کیلوگرم در ماه افزایش داده است.
به گفته آژانس، این میزان اورانیوم در دو سایت فردو و نطنز تولید میشوند.