سازمان حقوق بشری هه‌نگاو از کشته شدن ۴۱ کولبر و کاسبکار در سال گذشته میلادی و مجروح شدن دست‌کم ٢٩٢ کولبر دیگر خبر داد.
بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۳ میلادی ۲۷ کولبر بر اثر شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی کشته و ۲۵۹ نفر دیگر زخمی شده‌اند. این رقم ۸۶.۵ درصد از کولبران کشته و مجروح‌شده را تشکیل می‌دهد.
بقیه حوادث دیگر بر اثر مواردی چون انفجار مین و سوانح طبیعی نظیر، بهمن و سرمازدگی رخ داده است.
در این میان یک کولبر ۱۶ ساله وجود دارد که با شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی کشته شده است.
این سازمان اعلام کرده بود که در سال ۲۰۲۲ میلادی ۴۶ کولبر جانشان را از دست داده و ۲۴۴ نفر نیز زخمی شده‌اند. معادل ۷۱.۳ درصد از کشته و مجروح شدن کولبران بر اثر شلیک مستقیم نیروهای مسلح ایران رخ داده بود.
به این ترتیب میزان کشته و مجروح شدن کولبران با شلیک ماموران افزایش یافته است.
هه‌نگاو در آذر ماه گزارش داده بود که فاروق علیزاده، کولبر ١٧ ساله اهل شهر ربط، با شلیک مستقیم نیروهای هنگ‌مرزی جمهوری اسلامی در مرز بانه کشته شد.
در تیر ماه نیز خبر داده بود که نیروهای هنگ مرزی یک کولبر اهل بانه به نام وریا شریفی را در حین کولبری در یکی از نقاط مرزی این شهرستان با شلیک مستقیم به سر کشتند.
نهادهای حقوق بشری و برخی از نمایندگان مجلس بارها اعلام کرده‌اند که شهروندان کرد در استان‌های غربی کشور به دلیل فقر اقدام به کولبری می‌کنند.
یک کولبر سابق آبان سال ۱۴۰۰ به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «کولبر باید ۴ ساعت در باران و برف به خاک عراق برود، چند ساعت هم با کوله در راه باشد و تقریبا یک روز کامل، کولبر در راهی است که ممکن است از آن برنگردد و به ازای آن ۴۰۰ هزار تومان می‌گیرد. این راه پر خطر در همین هشت ماه امسال ۱۱ نفر قربانی گرفته است.»
همچنین قباد کرمپور، عضو شورای عالی استان‌ها، اعلام کرده بود: «بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدارک لیسانس و فوق‌لیسانس‌اند.»
او در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا اشاره کرده بود که یک کولبر با فوق‌لیسانس ریاضی، به خاطر حمل تلویزیون کشته شد و افزود مردم پاوه برای امرار معاش در تایر تراکتور میوه می‌کارند.
حکومت و عوامل وابسته به آن، نه تنها ناتوان از رفع این تبعیض‌ها و حل بحران‌های این اقشار جامعه هستند، بلکه به صورت مستقیم و غیر‌مستقیم در کشتن، مجروح کردن و به خطر انداختن جان و مال آنان دخیل‌اند.