کارتر ملکاسیان، مشاور پیشین وزارت دفاع آمریکا به افغانستان‌اینترنشنال گفت جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۲ میلادی به بعد، سالانه ۱۰۰ میلیون دلار به طالبان کمک کرده است.
به گفته او، کمک‌های ایران به طالبان در دهه اول حضور آمریکا در افغانستان اندک بود اما پس از سال ۲۰۱۲ این کمک‌ها افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد.
ملکاسیان یادآور شد که سپاه پاسداران کمک‌های خود را به طالبان از ۱۰ سال پیش در سطوح مختلف و به شکل چشم‌گیری افزایش داد به‌طوری که مجموع آن‌ها در هر سال سالانه از ۱۰۰ میلیون دلار هم فراتر می‌رفت.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل به پرسش خبرنگار افغانستان‌اینترنشنال درباره این کمک‌های مالی پاسخ نداد.
در سال‌های گذشته اما گزارش‌هایی درباره کمک‌های جمهوری اسلامی به طالبان از جمله در زمینه حمایت‌های نظامی و آموزش «ساخت بمب‌های کنار جاده‌ای» منتشر شده است.
با این‌حال جمهوری اسلامی پیش‌تر ارائه کمک نظامی به طالبان را رد کرده است.
ملکاسیان که تاریخ‌نگار و تحلیل‌گر ارشد دفاعی در دانشگاه نیروی دریایی آمریکا در مونته‌ری کالیفرنیا است، به افغانستان‌اینترنشنال گفت کمک‌های جمهوری اسلامی به طالبان حتی با پاکستان برابری می‌کرده است؛ در حالی که حتی روسیه نیز به اندازه تهران به این گروه کمک نکرده است.
به گفته او، با اینکه طالبان در سطح بین‌المللی از حمایت بی‌سابقه‌ای برخوردار بود اما ایران طی یک دهه اخیر به حامی بزرگ این گروه تبدیل شده و نفوذ پاکستانی‌ها را در افغانستان به چالش کشیده است.
ارسال کمک‌های نظامی و آموزش جنگجویان طالبان به وسیله سپاه
مقام سابق پنتاگون یادآوری کرد عمده کمک‌های مالی جمهوری اسلامی به طالبان از سوی سپاه پاسداران مدیریت شده است.
بر همین اساس سپاه آموزش‌های نظامی را به جنگجویان طالبان با هدف حمله به نیروهای امنیتی دولت مستقر افغانستان و نیروهای آمریکایی ارائه داده است.
سپاه همچنین دوربین‌های دید در شب، ابزارهای نظارت و پهپادهایی را در اختیار نیروهای طالبان از جمله ملا منان در منطقه هلمند قرار داده است و به افراد این گروه، چگونگی استفاده از این تجهیزات را نیز آموزش داده است.
ملا عبدالمنان نیازی، معاون شبکه انشعابی گروه طالبان و والی هرات و بلخ در دوره قبلی حکومت این گروه بر افغانستان بود که در اواخر دهه ۷۰ خورشیدی به کشتار صدها غیرنظامی عمدتا شیعه و هزاره در ولایت بلخ متهم شد.
ملکاسیان همچنین یادآور شد که تهران از طالبان دعوت کرد تا دفتری در شهر مشهد باز کند.
به گفته این مقام پیشین آمریکایی، جمهوری اسلامی سعی کرده است در افغانستان یک «بازی دوگانه» داشته باشد: «از یک طرف نمی‌خواست دولت پیشین افغانستان را برنجاند و از سوی دیگر، می‌کوشید با حمایت از افزایش حملات طالبان علیه نیروهای امنیتی افغانستان، از فعالیت نظامی آمریکا به‌ویژه در مناطق نزدیک به مرز ایران جلوگیری کند.»
با وجود این حمایت‌های همه‌جانبه، پس از به قدرت رسیدن دوباره طالبان، روابط جمهوری اسلامی با این گروه پر فراز و نشیب بوده و به سطح تنش و درگیری نظامی بین نیروهای مرزی دو کشور نیز رسیده است.
این در حالی است که بعضی مقام‌های جمهوری اسلامی از طالبان با عنوان «جنبش اصیل منطقه» یاد کرده‌اند.