بنیاد کلونی برای عدالت، یک نهاد حقوقی وابسته به خانواده کلونی، جایزه سالانه خود را در زمینه «عدالت برای زنان» به نیلوفر حامدی و الهه محمدی، روزنامهنگاران زندانی ایرانی اهدا کرد. اهدای این جایزه در حالی است که بیش از یک سال از بازداشت موقت این دو میگذرد.
این بنیاد یک نهاد حقوقی وابسته به خانواده جرج کلونی، بازیگر سینمای آمریکا و همسرش امل کلونی، وکیل حقوق بشر است.
بنیاد کلونی که برای دفاع از آزادی بیان و مطبوعات پایهگذاری شده، جایزه امسال خود را به این دو خبرنگار زندانی اهدا کرد و یگانه رضائیان، روزنامهنگار ایرانی ساکن آمریکا به نمایندگی از آنان این جایزه را دریافت کرد.
این دو روزنامهنگار به دلیل اطلاعرسانی درباره جان باختن و تشییع مهسا ژینا امینی تحت فشار و هدف اتهامزنی نهادهای امنیتی قرار گرفتند و به فاصله یک هفته از هم، بازداشت شدند.
روز جمعه هفتم مهر یکسالگی بازداشت موقت الهه محمدی بود و به همین مناسبت، شماری از کاربران شبکههای اجتماعی از او و نیلوفر حامدی یاد کردند. از جمله حساب کاربری روزنامه هممیهن که با انتشار ویدیویی، به وضعیت او در این مدت اشاره کرد.
الهه محمدی هفتم مهر ۱۴۰۱ در حالی به دلیل تهیه گزارش از مراسم خاکسپاری مهسا ژینا امینی بازداشت شد که با مجوز روزنامه هممیهن به سقز رفته بود.
او وقتی به تهران برگشت به صورت تلفنی احضار شد و به همین دلیل به سوی محل بازجویی در حال حرکت بود که در مسیر بازداشت شد.
الناز محمدی، خواهر دوقلوی الهه، با انتشار ویدیویی به مناسبت یک سال زندانی بودن خواهرش ضمن ابراز دلتنگی برای او نوشت: «۳۶۵ روز از بازداشت خواهرم گذشت ...»
کاربران در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) با استفاده از هشتگهایی چون «روزنامهنگاری جرم نیست» خواهان آزادی او و نیلوفر حامدی شدند.
برخی نیز یادآور شدند که بر اساس قانون جمهوری اسلامی باید در جلسات دادگاه روزنامهنگاران هیات منصفه حضور داشته باشد اما در محاکمه نیلوفر و الهه، خبری از همان هیات منصفه نمایشی هم نبود و جلسه دادگاهشان «پنهانی» و غیر علنی برگزار شد.
موارد متعدد نقض قانون در رسیدگی به پرونده این روزنامهنگاران
آخرین جلسه دادگاه این دو روزنامهنگار حدود دو ماه پیش برگزار شد اما هنوز خبری از صدور رای نیست.
این در حالی است که به گفته حقوقدانان، ماده ۳۷۴ آیین دادرسی کیفری تصریح کرده نهایتا ظرف یک هفته، رای باید صادر و ابلاغ شود.
موضوعی که شهاب میرلوحی، وکیل الهه محمدی نیز به آن اشاره کرد و در پستی به موارد متعددی از نقض قانون در این پرونده پرداخت.
او توضیح داد که وقتی بعد از اتمام جلسه اول رسیدگی نسبت به ادامه «بازداشت موقتِ بدون توجیه قانونی» اعتراض کرده، به او پاسخ «قاطع و مصممی» مبنی بر این دادهاند که دادگاه در این مرحله با تکلیفی مواجه نیست.
این وکیل دادگستری یادآوری کرد که از همان ابتدا، رویههای غیرقانونی در جریان بود بهطوریکه وقت اول رسیدگی به پرونده این دو روزنامهنگار به صورت «کاملا اتفاقی ابتدا در یک نشست خبری به اطلاع وکلای پرونده رسید» و نهایتا هم به شکل تلفنی و تنها به یکی از وکلا ابلاغ شد.
میرلوحی ادامه داد: «در یک اقدام شگفتآور دیگر و باز هم بدون منظور، فاصله قانونی بین ابلاغ وقت و روز رسیدگی کمتر از یک هفته در نظر گرفته شد و این اتفاقات غیرعامدانه ادامه یافت ...»
به گفته او، حتی پس از پایان وقت رسیدگی دوم و با وجود تکلیف صریح قانونی برای «انشای رای در ظرف یک هفته» این اتفاق نیفتاد و اکنون با گذشت بیش از یک ماه همچنان دادنامهای از سوی شعبه رسیدگی کننده صادر نشده است.
روزنامه هممیهن نیز در گزارشی در همین زمینه، با اشاره به اظهارات متناقض سخنگوی قوه قضاییه درباره پرونده نیلوفر حامدی و الهه محمدی یادآور شد که ۱۰ مرداد، مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه گفت پرونده در مرحله انشای رای است.
همین فرد اما در جلسه چهارم مهر گفت «به یاد ندارم» که در جلسه گذشته گفته باشم پرونده در شرف رای است.
ستایشی در نشست خبری مرداد ماه خود همچنین مدعی شده بود اتهام این دو نفر ارتباطی با تهیه گزارش درباره مهسا ژینا امینی و حرفه خبرنگاری آنها «ندارد» و این اشخاص در مقاطعی با «دولت متخاصم آمریکا» همکاری داشتهاند.
موضوعی که از سوی وکلای نیلوفر حامدی و الهه محمدی رد شد و میرلوحی گفت فقط در قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست «بیش از ۱۰ بار از خانم مهسا امینی اسم برده شده است».
دومین و آخرین جلسه دادگاه بدوی نیلوفر حامدی و الهه محمدی به ترتیب در روزهای سوم و چهارم مرداد امسال برگزار شد و آنها در این جلسه از عملکرد خود به عنوان خبرنگار دفاع کردند.
نیلوفر حامدی در تاریخ ۳۱ شهریور سال گذشته به دلیل گزارشگری درباره وضعیت مهسا ژینا امینی از بیمارستان، به وسیله نیروهای حکومتی در خانه خود بازداشت شد.
یک هفته بعد هم الهه محمدی، خبرنگار روزنامه هممیهن، به دلیل انتشار گزارشهایی از مراسم خاکسپاری مهسا امینی در شهر سقز بازداشت شد.
روزنامه شرق پیشتر با اشاره به گذشت یک سال حقوقی از بازداشت موقت نیلوفر حامدی، ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری را یادآوری کرده بود که تاکید دارد مدت زمان قرار این نوع بازداشتها «حداکثر یک سال» است.
با اینحال در این مدت نه حکم دادگاه بدوی صادر شده و نه قرار نیلوفر حامدی و الهه محمدی تبدیل به وثیقه شده است.
در جریان خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی، بر اساس گزارش فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران، دستکم ۱۰۰ روزنامهنگار در ایران بازداشت و بیش از ۲۱ نفر آنان در مجموع به ۷۷ سال زندان محکوم شدند.
شش روزنامهنگار از جمله نیلوفر حامدی و الهه محمدی هم از یک سال پیش تاکنون همچنان در زندان هستند.