خبرگزاری رویترز گزارشی را درباره نحوه دستیابی ایران و آمریکا به توافق محدود منتشر کرده و خبر داده که احتمالا از اوایل هفته آینده میلادی پولهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی به قطر منتقل شده و سپس پنج زندانی آمریکایی و ایرانی با یکدیگر مبادله میشوند.
دستیابی به این توافق حاصل هشت دور مذاکرات هیاتهای ایران و آمریکا در دوحه بوده که در هتلهای جداگانه و از طریق میانجی موسوم به «دیپلماسی شاتل» مذاکره میکردند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از بیان جزییات زمان آزادی زندانیان خودداری کرده است.
بر اساس این گزارش، شش میلیارد دلار پول ایران در کره جنوبی در ابتدای هفته آینده میلادی به بانکهای قطری منتقل میشود و سپس در یک روند طراحی شده، پنج زندانی آمریکایی از ایران آزاد میشوند و تعداد مشابهی زندانی ایرانی هم از آمریکا به ایران بازمیگردند.
پیش از این اعلام شده بود که این پولها ظرف چند هفته ابتدا به بانک های اروپایی و سپس به قطر منتقل میشوند.
در این مبادله قرار است سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز و دو زندانی دیگر که هویت آنان مشخص نیست، آزاد شوند. هر سه زندانی دو تابعیتی هستند و مراد طاهباز تابعیت بریتانیایی هم دارد. در همین حال اعلام شده که یکی از پنج زندانی آمریکایی که قرار است مبادله شوند، زن است.
روزنامه خراسان روز ۱۶ مرداد از بازداشت یک زن ایرانی-آمریکایی در ایران طی هفتههای اخیر خبر داده و نوشته بود که دلیل به بنبست رسیدن مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا دربارهٔ تبادل زندانیان، موضوع آزادی او است
این شهروند ایرانی-آمریکایی سابقه حضور در سازمانهای غیردولتی افغانستان را داشته است
رویترز در گزارش خود نوشته که حداقل هشت دور مذاکرات در دوحه بین نمایندگان ایران و آمریکا که در هتلهای جداگانه حضور داشته و از طریق رفتوآمد میانجیها موسوم به «دیپلماسی شاتل» مذاکره می کردند، انجام شده است.
بر اساس این گزارش، این مذاکرات توسط رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و سپس جانشین او آبرام پیلی و علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران، هدایت میشد.
مهدی صفری، معاون اقتصادی وزیر خارجه ایران، نیز در این مذاکرات حضور داشته و روسای بانکهای مرکزی ایران و قطر هم برای تعیین نحوه انتقال پولها با یکدیگر دیدار کردند.
محمد بن عبدالعزیز بن صالح الخلیفی، وزیر مشاور دولت قطر در امور خارجه، نیز در این مذاکرات نقش میانجی را داشته است.
رویترز به نقل از یک دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی نوشت که ایران ابتدا خواستار دسترسی مستقیم به پولهای خود بود، اما در نهایت با دسترسی از طریق قطر موافقت کرد.
محمدرضا فرزین، رییس بانک مرکزی ایران، تایید کرده که این پولها در بانکهای قطر ذخیره شده و ایران تنها اجازه کالاهای غیرتحریمی را خواهد داشت.
رویترز به نقل از سه منبع نوشت که قطر یک ترتیبات مالی را اجرا خواهد کرد و براساس آن هزینههای بانکی مربوط به وجوه آزاد شده را پرداخت میکند و بر روند برداشت ایران از داراییهای آزاد شده نظارت خواهد داشت. هدف این است که پولی برای اقلام تحت تحریمهای ایالات متحده خرج نشود.
۲۶ سناتورهای جمهوریخواه از دولت بایدن به دلیل انجام این معامله با جمهوری اسلامی انتقاد کرده بودند.
ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز ۲۵ مرداد با تاکید بر اینکه خواست آمریکا از ایران برای تنشزدایی و ایجاد فضا برای دیپلماسی، به توافق تبادل زندانیان با ایران ارتباطی ندارد، گفته بود ایالاتمتحده به هیچگونه توافقی با جمهوری اسلامی نزدیک نشده است.
در عین حال، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر قطر، روز سوم شهریور ابراز امیدواری کرده بود که توافق بین ایران و آمریکا برای مبادله زندانیان، به گفتوگوی گستردهتر برای احیای برجام منجر شود.