پایگاه خبری رکنا ویدیویی از دورهمی رتبههای برتر کنکور ۱۴۰۲ منتشر کرد که بسیاری از آنان میگویند قصد دارند از ایران بروند و در این زمینه از سوی خانواده هم تشویق شدهاند. روزنامه هممیهن هم در گزارشی از مهاجرت ۱۱۴ رتبه برتر رشته ریاضی و فیزیک کنکور سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ خبر داد.
در مصاحبه ویدیویی منتشر شده از سوی سایت رکنا، همه رتبههای برتر کنکور سال جاری گفتند «به مهاجرت فکر کردهاند» و اغلب هم تاکید کردند که در آینده قصد ترک ایران را دارند.
استرالیا، آمریکا، کانادا، ایتالیا، فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی، از جمله کشورهایی هستند که این رتبههای برتر کنکور از آنها به عنوان مقصد دلخواه خود برای مهاجرت یاد کردند.
آنان همچنین در پاسخ به سوالی درباره نظر اطرافیان و خانوادههایشان درباره مهاجرت، گفتند که همواره به این کار «تشویق» شده و این توصیه را شنیدهاند که «رشتهای انتخاب کن که بتوانی مهاجرت کنی».
نبود فرصت کار و پیشرفت شغلی یا نداشتن امکان راهاندازی کسبوکاری مرتبط با رشته تحصیلی، فقدان آزادی اجتماعی و امکانات رفاهی و وضعیت اقتصادی نامناسب کشور، از جمله دلایلی هستند که مصاحبهشوندهها در مورد تصمیم خود برای مهاجرت ذکر کردند.
همزمان، روزنامه هممیهن در گزارشی به موج مهاجرت رتبههای برتر رشته ریاضی و فیزیک در سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ پرداخت و یادآور شد که «همه ۱۰ رتبه برتر سالهای ۸۷ و ۸۸» این رشته از ایران رفتهاند.
همچنین در این ۱۵ سال، در مجموع ۱۱۴ نفر از رتبههای زیر ۱۰ کنکور رشته ریاضی و فیزیک، مهاجرت کردهاند.
دادههای این گزارش نشان میدهد بهطور متوسط ۷۸ درصد نخبگان، دیگر به کشور بازنگشتهاند و از سوی دیگر، آمریکا، کانادا و سوئیس از جمله کشورهایی بودهاند که دانشجویان بهعنوان مقاصدشان انتخاب کردند.
زمستان سال گذشته بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت اعلام کرد که ایران در تراز ۵۰ هزار دانشجوی مهاجر قرار گرفته است و اکنون وارد تراز بالاتر از ۶۶ هزار نفر دانشجوی مهاجر است.
به گفته او، این عدد نشان میدهد ایران با سرعت، پدیده «افزایش جمعیت دانشجویی خارج از کشور» را تجربه میکند اما آمار به روز و دقیقی در این زمینه وجود ندارد.
با این حال دادههای پیمایش رصدخانه ملی مهاجرت در سال ۱۴۰۱ نشان میدهد ایران در رده هفدهمین کشور فرستنده دانشجو به دنیا قرار دارد.