مایکل مککال، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، در نامهای به جو بایدن با ابراز نگرانی شدید از گزارشها درباره مذاکرات غیرمستقیم آمریکا و جمهوری اسلامی، گفت این اقدام که بدون هماهنگی کنگره صورت گرفته، نیت دولت بایدن در پایبندی به قانون را زیر سئوال میبرد.
مککال گفت: به موجب لایحه بازبینی توافق هستهای ایران که در سال ۲۰۱۵ با هدف تضمین نظارت کنگره بر سیاست آمریکا درباره برنامه هستهای ایران تصویب شده بود، دولت بایدن موظف بوده درباره هر گونه تفاهم با ایران و نیز جزییات هر ارزیابی راستیآزمایی به کنگره گزارش دهد.
این عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا گفت در حالی که دولت ایالاتمتحده موظف است هر هماهنگی و تفاهم غیررسمی در ارتباط با مساله هستهای ایران را به اطلاع کنگره برساند، گزارشها نشان میدهد دولت بایدن از ماه دسامبر و همزمان با سرکوب وحشیانه اعتراضات مردم ایران، با جمهوری اسلامی در حال مذاکرات غیرمستقیم بوده است.
مککال با اشاره به اقدام «تحریکبرانگیز» ایران در غنیسازی اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد، آمادگی تهران برای غنیسازی ۸۴ درصدی و دستیابی این کشور به دانش غیرقابل بازگشت هستهای، هشدار داد هر گونه توافقی که به جای توقف برنامه هستهای ایران، آن را صرفا محدود کند، به منزله «تضعیف خطرناک» پیمان جهانی منع گسترش سلاحهای هستهای است.
رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا با اشاره به فعالیتهای مخرب ایران در خاورمیانه، حمایت نظامی آن از روسیه در جنگ اوکراین و تلاش جمهوری اسلامی برای کشتن شهروندان آمریکایی در خاک ایالاتمتحده گفت: «دولت بایدن به جای استفاده از اهرم دیپلماسی و بازدارندگی نظامی آمریکا برای جلوگیری از فعالیتهای مخرب ایران، با وعده واهی کاهش تنشها، در حال پاداش دادن به تهران است.»
بر اساس گزارشهای رسانهای مختلف در روزهای اخیر، دولت بایدن برای محدود کردن برنامه هستهای جمهوری اسلامی و آزادی زندانیان آمریکایی در ایران، به صورت مخفیانه با تهران در حال مذاکره است.
در یکی از جدیدترین گزارشها، نیویورک تایمز چهارشنبه به نقل از مقامهای ایرانی، آمریکایی و اسرائیلی گزارش داد دولت بایدن برای محدود کردن برنامه هستهای جمهوری اسلامی و آزادی زندانیان آمریکایی در ایران، به صورت مخفیانه با تهران در حال مذاکره است.
به گفته این مقامهای آگاه، طبق توافق احتمالی بین ایران و آمریکا، جمهوری اسلامی میپذیرد که فراتر از غلظت ۶۰ درصد اورانیوم غنیسازی نکند و همکاریهای خود را با بازرسان هستهای بینالمللی افزایش دهد.
طبق این گزارش، ایران همچنین در توافق احتمالی جدید میپذیرد که از حمله نیروهای نیابتی خود به پیمانکاران آمریکایی در عراق و سوریه جلوگیری کرده و از فروش موشک بالستیک به روسیه خودداری کند.
نیویورک تایمز به نقل از این مقامها افزود: ایران در مقابل از آمریکا توقع دارد از اعمال تحریمهای جدید علیه جمهوری اسلامی خودداری کند، توقیف محمولههای نفتی ایران را متوقف کند و در شورای امنیت و آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه برنامه هستهای تهران قطعنامه ارائه نکند.
از سوی دیگر، بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، چهارشنبه به المانیتور گفت: ایران و آمریکا به توافق درباره تبادل احتمالی زندانیان «نزدیک» هستند و احتمالا برخی موضوعهای فنی از جمله چارچوب زمانی و اجرایی این توافق باید مشخص شود. او افزود: «فکر میکنم دوطرف در حال حلوفصل این موضوعها باشند.»
وزیر خارجه عمان همچنین گفت که در ارتباط با مساله هستهای ایران «فضای مثبتی» وجود دارد و مقامهای ایران برای رسیدن به توافق «جدی» هستند. او افزود: مقامهای ایران مایلند تا زمانی که طرف مقابل نیز با حسن نیت پاسخ دهد، این روند را ادامه دهند.
پیشتر در روز یکشنبه، علی خامنهای به احتمال توافقهایی در زمینه هستهای اشاره کرد و گفت: «ممکن است در زمینههایی بخواهند توافق کنند، توافق اشکالی ندارد اما زیرساختهای صنعت هستهای نباید دست بخورد.»
از سوی دیگر، ابوالفضل قدیانی، زندانی سیاسی سابق، روز پنجشنبه گفت: صنایع هستهای (غیر از نیروگاه بوشهر که آن هم ابزاری شد در دست روسها و پوتین برای دوشیدن مردم ایران) تماما به خاطر حفظ حکومت غیرقانونی، غاصبانه، نامشروع و مادامالعمر علی خامنهای، جبار ایران ایجاد شده و تداوم پیدا کرده است.