بیش از دویست نماینده مجلس شورای اسلامی با انتشار بیانیهای خطاب به طالبان هشدار دادند که اگر تا سه ماه دیگر حقابه هیرمند به سمت ایران رها نشود و به منطقه سیستان نرسد فاجعه انسانی در این منطقه رخ خواهد داد.
در متن بیانیه این نمایندگان که روز سهشنبه در رسانههای ایران منتشر شد، آمده است: «اکنون شرایط برای مردم نجیب سیستان به حدی دشوار است که اگر تا سه ماه دیگر آب به منطقه سیستان نرسد باید منتظر فاجعه انسانی در شرق کشور باشیم.»
این نمایندگان افزودند: «حقابه بینالمللی هیرمند که ریشه در تاریخ دو کشور ایران و افغانستان دارد و یک حق طبیعی و تاریخی و بینالمللی است مستقیماً با حیات و زندگی مردم ارتباط عمیق دارد.»
آنان هشدار دادند که در صورت خشک شدن تالاب بینالمللی هامون، «تبعات خشکی و اکولوژیک آن متوجه کل منطقه و به طور قطع کشور افغانستان خواهد شد.»
نمایندگان امضاکننده بیانیه با اشاره به این که «هرگونه ممانعت از اجرای این حقابه نقض حقوق ملت ایران و مخالف قوانین بینالمللی است»، از مواضع اخیر ابراهیم رئیسی و دیگر مسئولان جمهوری اسلامی حمایت کردند.
آنان در پایان بیانیه با یادآوری «چند میلیون افغانستانی مهاجر» در ایران، از حاکمان افغانستان خواستند «به جای بکارگیری ادبیات نامناسب و غیردیپلماتیک، هر چه زودتر نسبت به رهاسازی آب به سوی کشور» ایران اقدام کنند.
در روزهای گذشته تنشهای لفظی میان طالبان و جمهوری اسلامی ایران بر سر حقابه هیرمند بالا گرفته است تا جایی که ابراهیم رئیسی اخطاری درباره ضرورت باز کردن آب از سوی طالبان صادر کرد که برخی افراد طالبان آن را به تمسخر گرفتند.
طالبان در ماههای اخیر این ادعا را مطرح کرده که آب رودخانه هیرمند به اندازهای نیست که به سمت ایران رها شود.
عباس استانکزی، معاون وزیر امور خارجه طالبان، در مصاحبه با افغانستان اینترنشنال با اشاره به تنشهای فراینده با جمهوری اسلامی درباره حقابه هیرمند گفت که حکومت افغانستان به قرارداد سال ۱۳۵۱ متعهد است؛ مشروط به این که در افغانستان آب کافی در هیرمند وجود داشته باشد.
او در این مصاحبه اعلام کرد در چهار-پنج سال گذشته خشکسالی وسیعی در افغانستان و کل منطقه رخ داده و حتی در بند کجکی آب کافی وجود ندارد.
با وجود درخواستهای مکرر ایران برای بازدید از سدهای واقع روی این رودخانه، چند روز پیش، علی سلاجقه رییس سازمان محیط زیست، اعلام کرد: «فعلا بازدیدی انجام نشده اما کارشناسان به ما گفتند که به مقدار کافی آب پشت سد وجود دارد.»
او بدون اشاره به جزییات افزود که طالبان درباره حقآبه هیرمند «حالت نرمی از خود نشان داده و امیدوار هستیم که رایزنیها ادامه داشته باشد.»