یک روز مانده به دور دوم انتخابات ریاستجمهوری ترکیه، جزییات دور نخست رایگیری از سوی دولت منتشر شد. با اینکه در این رویداد نزدیک به ۵۶ میلیون رای به صندوق ریخته و آمار مشارکت ۸۷ درصدی ثبت شد اما کارشناسان پیشبینی میکنند مشارکت در دور دوم انتخابات افزایش پیدا کند.
روز شنبه ششم خرداد و کمتر از یک روز مانده تا دور دوم انتخابات ریاستجمهوری، شورای عالی انتخابات ترکیه گزارش جزییات دور نخست رایگیری روز ۱۴ماه می (۲۴ اردیبهشت) را منتشر کرد.
بر اساس این گزارش، ۶۴ میلیون و ۱۴۵ هزار و ۵۰۴ شهروند ترکیه واجد شرایط رای دادن بودند که ۸۷/۰۴ درصد آنان معادل ۵۵ میلیون و ۸۳۳ هزار و ۱۵۳ نفرشان پای صندوقهای رای حاضر شدند.
دو رقیب اصلی یعنی رجب طیب اردوغان و کمال قلیچداراوغلو به ترتیب ۲۷ میلیون و ۱۳۳ هزار و ۸۴۹ رای معادل ۴۹/۵۲ درصد و ۲۴ میلیون و ۵۹۵ هزار و ۱۷۸ رای برابر با ۴۴/۸۸ درصد آرای ریخته شده را کسب کردند.
استانبول، آنکارا و بورسا سه استانی بودند که اردوغان بالاترین رای را در آنها به خود اختصاص داد و از سوی دیگر، قلیچداراوغلو هم بیشترین آرای خود را به ترتیب در استانبول، ازمیر و آنکارا به دست آورد.
مهاجران و تروریسم، دو موضوع داغ تبلیغات انتخاباتی
سینان اوغان، دیگر نامزد دور نخست انتخابات به نمایندگی از ائتلاف آتا حدود پنج درصد آرای شهروندان را کسب کرده بود که پخش شدن آرای رایدهندگان به او میان اردوغان و قلیچداراوغلو در دور دوم سبب شد مواضع این کاندیدا در تبلیغات دور دوم بیشتر مورد بحث قرار بگیرد.
بحث حضور مهاجران غیرقانونی عمدتا سوری در ترکیه، مواجهه با آنان و موضوع تروریسم و احزابی چون پکک در روزهای گذشته بارها از سوی هر دو رقیب تکرار شد.
جدال بر سر اصل سکولاریسم و قدرت اسلامگرایان
از سوی دیگر اردوغان در دو روز پایانی فرصت قانونی تبلیغاتش حضوری نمادین و معنادار بر سر مزار «نجمالدین اربکان»، نخستوزیر سالهای ۹۶ و ۹۷ میلادی و «عدنان مندرس»، نخستوزیر سالهای ۵۰ تا ۶۰ میلادی ترکیه حاضر شد.
اربکان سال ۱۹۹۷ بر اثر کودتای نظامیان طرفدار سکولاریسم از حکومت خلع شد و مندرس نیز در پی کودتای نظامی ۱۹۶۰ از قدرت برکنار و یک سال بعد اعدام شد.
هر دو نخستوزیر برکنار شده مخالف سکولاریسم بودند که بنیان قانون اساسی ترکیه است و همچنین افزایش قدرت اسلامگرایان را میخواستند.
اردوغان روز شنبه ۲۷ می، در سالگرد برکناری مندرس از نخستوزیری، بر مزار او حاضر شد و گفت امروز دیگر قدرت نه از سوی کودتاگران بلکه از مسیر صندوقهای رای تعیین و جابهجا میشود.
کمال قلیچداراوغلو اما بارها اردوغان را متهم کرده است در دو دهه قدرت سیاسی خود، بنیانها و نهادهای دموکراسی از جمله آزادی مطبوعات و استقلال دستگاه قضایی را در ترکیه تضعیف کرده است.
قلیچداراوغلو روز جمعه نیز در مصاحبهای تلویزیونی هواداران رقیب خود، اردوغان را خطاب قرار داد و گفت او «مناسبات جمهوری» ترکیه را بههم زده و برای همین رای دادن به اردوغان گناه است.
پیشبینی برای افزایش مشارکت در دور دوم
دور دوم انتخابات ریاستجمهوری ترکیه فردا ۲۸ می (برابر با هفت خرداد) برگزار و نتایج انتخابات تا قبل از ساعت ۱۲ شب به وقت محلی منتشر میشود.
با اینکه بیش از ۸۷ درصد از واجدان شرایط در دور نخست انتخابات شرکت داشتند پیشبینی میشود مشارکت در دور دوم بیشتر هم بشود چرا که آرای جمع شده از شهروندان خارج از ترکیه نشان میدهد میزان مشارکت در انتخابات در دور دوم از سوی آنان افزایش یافته است.
همچنین انتظار میرود این الگو در داخل هم تکرار شود و فردا تعداد بیشتری نسبت به دور اول در رایگیری شرکت کنند.
رویداد فردا مهمترین انتخابات ریاستجمهوری ترکیه در چند دهه اخیر به شمار میرود و پیروزی هر کدام از نامزدها، آینده سیاسی، شیوه حکومتداری و شکل سیاست خارجی ترکیه را مشخص خواهد کرد.