وزارت کشور در ایران در حالی از تدوین برنامهای جدید با عنوان «مسیر نجات» برای «تحول راهبردی جمعیت و فرزندآوری» خبر داده است که مسوولان و نمایندگان مجلس بارها به صورت شفاف یا ضمنی، از شکست طرحهای مرتبط با افزایش جمعیت خبر دادهاند.
احمد وحیدی، وزیر کشور، روز سهشنبه ۲۲ آذر در جلسه علنی مجلس درباره عملکرد دستگاههای مسوول در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، گفت در همه کشور و از جمله ۹۰ درصد شهرستانها، «قرارگاههای ستاد جوانی جمعیت» راهاندازی شده است.
او تاکید کرد که جوانی جمعیت موضوعی «صرفا حکومتی» نیست اما «دستورالعملهای حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در ستاد وزارت کشور و استانداریها ابلاغ شده و بر اساس آن عمل میشود».
برنامه تحولی که وحیدی از آن با عنوان «مسیر نجات» یاد میکند، به گفته او قرار است وضعیت بحرانی جمعیت استانها را تعیین کند: «برخی استانها به لحاظ جمعیت در وضعیت وخیمتری قرار دارند؛ مثلا در استانهای شمالی و سمنان در وضعیت جمعیتی بحرانی هستیم و بر این اساس، یک شناسنامه جمعیتی جهت احصای پیامدها و چالشها ایجاد میشود.»
پیش از این صالح قاسمی، دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور هم از شکست طرحهای مرتبط با افزایش جمعیت خبر داده و گفته بود عامل موثر در کاهش نرخ زاد و ولد «دیدگاههای فرهنگی» مردم است.
با تکیه بر همین دیدگاهها، وحیدی نیز از تهیه «پلتفرمی با عنوان مسیر نجات» خبر داده که قرار است «مسایل آموزشی» را دنبال کند.
وزیر کشور دولت ابراهیم رئیسی همچنین رصد «جبهه جمعیت فعلی»، طراحی و تدوین «شاخصهای ارزیابی اجراییسازی قانون»، تدوین «نقشه راه جمعیتی مختص به هر استان» و شناسایی «چالشهای اجرای قانون» را از دیگر برنامههایی خواند که وزارت کشور برای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در دستور کار دارد.
اجرای این برنامهها در حالی است که شهریور ماه امسال، قاسمی پیشبینی کرده بود نرخ رشد جمعیت در سال ۱۴۱۵ به صفر رسیده و پنج سال بعد در ۱۴۲۰ نرخ باروری ایران منفی میشود: «معنای این آمارها این است که ایران هیچگاه جمعیت ۱۰۰ میلیون نفری را تجربه نمیکند.»
از سال ۹۹ و پس از تاکید دوباره علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی بر لزوم افزایش جمعیت، نمایندگان مجلس طرح «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» را تصویب کردند.
سال گذشته اما ایراناینترنشنال بررسیهایی انجام داد که بر اساس نتایج آن تمایل به فرزندآوری در ایران رو به کاهش بوده و ۷۰ درصد از مردم با سیاستهای جمعیتی حکومت مخالف هستند.
نتایج نظرسنجی ایسپا در ۱۷ بهمن سال ۱۴۰۰نیز نشان میداد ۲۸ درصد از مردم، داشتن فرزند را باعث خوشبختی زوجها نمیدانند و ۱۲ درصد جمعیت هم اعتقادی به داشتن فرزند ندارند.